Tak orzekł WSA we Wrocławiu 7 lutego 2012 r. (I SA/Wr 1721/11). Spółka planuje podpisać umowę najmu pomieszczeń, a następnie poczynić nakłady inwestycyjne w wynajmowanej nieruchomości. Zostaną one zakwalifikowane jako inwestycja w obcym środku trwałym, od której będą naliczane odpisy amortyzacyjne.
W chwili zaprzestania korzystania z inwestycji w obcym środku trwałym w spółce może pozostać niezamortyzowana podatkowo część tej inwestycji. We wniosku o interpretację przepisów podatkowych spółka pytała, czy będzie miała prawo zaliczyć tę niezamortyzowaną wartość nakładów do kosztów uzyskania przychodów, jeżeli fizycznie nie zlikwiduje inwestycji, a jedynie wycofa ją z ewidencji środków trwałych. Dodała, że chodzi o sytuację, gdy umowa najmu zostanie rozwiązana z przyczyn przez nią niezawinionych, tj. z racji wypowiedzenia lub z przyczyn ekonomicznych.
Zdaniem spółki odnotuje ona stratę w sensie ekonomicznym, równą niezamortyzowanej części inwestycji w obcym środku trwałym. Strata będzie kosztem podatkowym, ponieważ nie dojdzie do zmiany rodzaju działalności prowadzonej przez spółkę. W związku z tym nie będzie można mówić o utracie przydatności środka trwałego w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT.
Organ podatkowy uznał, że wyzbycie się praw do najmu nie jest przesłanką powstania straty w środkach trwałych (w wysokości niezamortyzowanej ich wartości), gdyż będzie to wywołane świadomym działaniem spółki. Sąd, uchylając interpretację, stwierdził, że likwidacja środka trwałego nie oznacza wyłącznie fizycznej jego likwidacji.
Należy przyjąć, że jeśli strata powstała w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonego środka trwałego, który utracił przydatność gospodarczą z przyczyny innej niż zmiana jej rodzaju, to może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów.
— Daniel Zieliński, współpracownik Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte
Katarzyna Kurzawska- -Puchała menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Poznaniu)
Komentuje Katarzyna Kurzawska-Puchała, menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Poznaniu)
Jest to kolejny wyrok wpisujący się w pozytywną dla podatników linię orzecznictwa dotyczącą możliwości zaliczenia niezamortyzowanej części inwestycji w obcym środku trwałym do kosztów uzyskania przychodów w razie braku jej fizycznej likwidacji.
Art. 16 ust. 1 ustawy o CIT enumeratywnie wskazuje przypadki, kiedy straty w środkach trwałych są wyłączone z kosztów podatkowych. I tak kosztami nie są:
- straty w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych (art. 16 ust. 1 pkt 5),
- straty powstałe w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności (art. 16 ust. 1 pkt 6). To oznacza, że uwzględniając ogólne zasady wyrażone w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, straty powstałe w wyniku likwidacji środków trwałych w części niepokrytej odpisami amortyzacyjnymi są kosztami podatkowymi, chyba że takie środki trwałe straciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności przez podatnika.
Nie ma więc wątpliwości, że gdy środki trwałe straciły przydatność gospodarczą z uwagi na inne okoliczności niż zmiana rodzaju działalności gospodarczej, straty równe niezamortyzowanej ich wartości mogą być zaliczone do kosztów podatkowych.
Kwestią sporną pozostaje jednak sformułowanie „straty powstałe w wyniku likwidacji". Ustawodawca nie podał definicji pojęcia „likwidacji". Należy więc odnieść się do słownikowego znaczenia. W języku potocznym likwidacja to zniesienie, usunięcie, rozwiązanie czegoś (Słownik języka polskiego PWN, Warszawa 1999).
Zatem likwidacja środka trwałego to nie tylko fizyczne unicestwienie, ale także usunięcie tego środka z ewidencji, definitywne zaprzestanie korzystania, czy też pozostawienie w dyspozycji innego podmiotu (por. m.in. wyroki NSA z 20 września 2011 r., II FSK 591/10 oraz z 29 czerwca 2011 r., II FSK 260/10).
Również w komentowanym wyroku sąd stwierdził, że nie można zawężać pojęcia likwidacji środków trwałych i uznać, że wyłącznie w przypadku faktycznej likwidacji poczynionych nakładów w obcych środkach trwałych, niezamortyzowana część inwestycji może być kosztem podatkowym. Jest to niewątpliwie rozstrzygnięcie korzystne dla podatnika.
