Zgodnie z art. 31a ust. 2 pkt 3 ustawy z 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2009 r. nr 108, poz. 626 ze zm. – dalej ustawa) zwalnia się od akcyzy wyroby węglowe zużywane m.in. przez organy administracji publicznej. Zwolniona jest także sprzedaż wyrobów węglowych tym podmiotom.
Ustawa nie definiują pojęcia „organ administracji publicznej” (w kontekście zastosowania zwolnienia, o którym mowa). Wydaje się, że najbardziej zasadne jest odwołanie się do kodeksu postępowania administracyjnego (tekst jedn. DzU. z 2000 r. nr 98, poz. 1071, ze zm. – dalej k.p.a.).
Art. 5 §1 pkt 3 k.p.a. mówi, że pod pojęciem organów administracji publicznej rozumie się ministrów, centralne organy administracji rządowej, wojewodów, działające w ich lub we własnym imieniu inne terenowe organy administracji rządowej (zespolonej i niezespolonej), organy jednostek samorządu terytorialnego oraz organy i podmioty powołane z mocy prawa lub na podstawie porozumień do załatwiania spraw indywidualnych w drodze decyzji administracyjnych.
Rzecz w tym, że organ jako taki zużywać wyrobów węglowych nie może. Nie wydaje się bowiem, aby ustawodawcy chodziło o to, że zwolniony z akcyzy jest węgiel zużywany przez wojewodę – a nie w urzędzie wojewódzkim, przez burmistrza (wójta, prezydenta miasta) – a nie w urzędzie miasta (gminy). Chyba że należy rozumieć wymóg w ten sposób, iż to sam piastujący urząd ma dorzucać węgiel do pieca. Ale myślę, że również to można wykluczyć.
Wydaje się w związku z tym, że możliwe są dwie interpretacje. Po pierwsze można uznać, że zwolnione z akcyzy są wyroby węglowe, które są zużywane w urzędach obsługujących organy administracji publicznej (tutaj: urząd miasta bądź urząd gminy).
Przy takiej interpretacji nie byłoby jednak jasne, co z wyrobami węglowymi zużywanymi przez jednostki organizacyjne utworzone przez dany organ i mu podległe, np. kupionymi przez gminę (działającą przez swoje organy; a więc organy administracji publicznej) a zużywanymi w jednostce budżetowej (niebędącej przedszkolem, żłobkiem, szpitalem, etc.), czy też samorządowym zakładzie budżetowym? Czy są one zwolnione z akcyzy czy też nie?
W związku z tym – i po drugie – można uznać, że zwolnione z akcyzy są wyroby węglowe, które kupuwane są przez organ administracji publicznej występujący w charakterze organu i które następnie zużywane są w jednostkach podległych temu organowi. Przy takim postawieniu sprawy jednostkom, o których mowa, przysługiwałoby zwolnienie z akcyzy.
Która interpretacja przepisów jest prawidłowa? Zgodnie z panującą w praktyce zasadą wszelkie zwolnienia należy interpretować ściśle. To powoduje, że zapewne bardziej uzasadniona jest pierwsza wykładnia. Czy jest ona jednak zgodna z celami ustawodawcy? Być może dobrze, aby w sprawie wypowiedział się minister finansów w interpretacji ogólnej. Jakakolwiek by ona była – na pewno ujednolici stosowanie przepisów.
—Adam Bartosiewicz doktor nauk prawnych wspólnik w kancelarii doradztwa podatkowego EOL