Jeśli nie jest pewna, że dokumenty to potwierdzające są autentyczne, powinna zweryfikować je w urzędzie celnym.

[b]- Jesteśmy firmą uprawnioną do zwrotu podatku VAT w systemie tax free. Sprzedaliśmy osobie fizycznej spoza Unii Europejskiej towar, w stosunku do którego podróżnemu przysługuje zwrot VAT zawarty w jego cenie.

Mamy jednak wątpliwości związane z autentycznością stempli i podpisów celnych na imiennym dokumencie „zwrot VAT dla podróżnych” (tax free for tourists), który dostarczył nam zagraniczny kupujący. Czy nasza firma jest zobowiązana do sprawdzenia ich autentyczności przed zwrotem podatku?[/b] – pyta czytelnik.

Zasady zwrotu VAT osobie fizycznej niemającej stałego miejsca zamieszkania na terytorium Wspólnoty (dalej: podróżnemu) określają art. 126 – 130 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=17D1F175CBC1000681743E9D550EDE8C?n=1&id=172827&wid=337454]ustawy o VAT[/link]. Sprzedawca uprawniony do zwrotu w tym systemie ma prawo do opodatkowania dostawy towaru, w stosunku do której oddał VAT podróżnemu według stawki 0 proc.

Jak wynika z art. 129 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, warunkiem zastosowania tej stawki jest otrzymanie imiennego dokumentu „zwrot VAT dla podróżnych” (tax free for tourists) zawierającego potwierdzenie wywozu towaru poza terytorium Wspólnoty.

[srodtytul]Dokument to nie wszystko[/srodtytul]

Dokument ten, wystawiony przez sprzedawcę w momencie sprzedaży towaru podróżnemu, odgrywa niezwykle ważną rolę w procedurze zwrotu VAT. Urząd celny potwierdza na nim wywóz towaru poza granice Unii Europejskiej, po uprzednim okazaniu przez podróżnego wywożonego towaru. Po sprawdzeniu zgodności danych zawartych w tym dokumencie, dotyczących:

- podróżnego z danymi zawartymi w paszporcie lub innym dokumencie potwierdzającym tożsamość i

- towaru z towarem okazanym przez podróżnego w chwili wywozu,

urząd celny, za pomocą stempla zaopatrzonego w numerator, potwierdza wywóz towaru. Przedstawiony przez podróżnego imienny dokument „zwrot VAT dla podróżnych”, potwierdzony w ten sposób przez urząd celny, jest dla podatnika podstawą do zwrotu VAT zawartego w cenie towaru.

Warunkiem niezbędnym do zastosowania zerowej stawki jest więc udokumentowanie wywozu towaru poza granicę Wspólnoty:

- za pomocą prawidłowo wystawionego dokumentu tax free (poprawność formalna),

- jako zdarzenia rzeczywistego, potwierdzonego przez urząd celny na imiennym dokumencie tax free (poprawność materialna).

[srodtytul]Towar musi opuścić UE[/srodtytul]

Przy czym, jak zauważył [b]Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w wyroku z 10 listopada 2010 r.(I SA/Bk 396/10):[/b] „Dokument tax free powinien natomiast w całości cechować się poprawnością materialną, w tym potwierdzać sprzedaż na rzecz faktycznego nabywcy, który w rzeczywistości nabył towar, wywiózł go poza terytorium Unii Europejskiej, a następnie zwrócił się do sprzedawcy po zwrot podatku i zwrot ten otrzymał”.

Imienny dokument tax free ma być zatem poprawny formalnie i jednocześnie ma za zadanie potwierdzać stan faktyczny, czyli wywóz towaru z terytorium UE. Na ten aspekt udokumentowania wywozu towaru przez podróżnego zwrócił uwagę również [b]Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 5 lutego 2010 r. (I FSK 1982/08)[/b].

Wskazał on, że „W przypadku gdy dokument tax free nie odzwierciedla rzeczywiście dokonanego wywozu, dokument taki nie daje sprzedawcy prawa do zastosowania stawki zero proc. W tej sytuacji dysponowanie przez sprzedawcę dokumentem tax free stanowi jedynie formalny warunek skorzystania z tego uprawnienia, który sam z siebie nie uprawnia do zastosowania stawki zero proc., jeżeli nie towarzyszy mu spełnienie warunku w postaci faktycznego wywozu towarów poza państwową granicę RP”.

Oznacza to, że dla skorzystania przez sprzedawcę z preferencyjnej stawki niezbędne jest, aby imienny dokument poza poprawnością formalną cechował się poprawnością materialną, tj. potwierdzał rzeczywisty wywóz towarów poza granice Wspólnoty. W przeciwnym razie sprzedawca nie będzie mógł opodatkować dostawy według stawki zero proc.

Taka sytuacja będzie miała miejsce, m.in. jeśli okaże się, że stemple i podpisy celne zostały sfałszowane. Gdy ich autentyczność na dokumencie tax free otrzymanym od podróżnego wzbudza wątpliwości, zwrot VAT jest niedopuszczalny. W razie stwierdzenia przez organy podatkowe, że dokumenty podróżnego są sfałszowane, podatnik utraci prawo do opodatkowania sprzedaży stawką preferencyjną.

[srodtytul]Lepiej upewnić się w urzędzie celnym [/srodtytul]

Sądy administracyjne, w orzeczeniach dotyczących problematyki autentyczności potwierdzeń celnych na imiennym dokumencie tax free, zasadniczo stoją na stanowisku, że to na podatniku chcącym skorzystać z zerowej stawki ciąży obowiązek wykazania należytej staranności przy sprawdzeniu, czy towary wymienione w tym dokumencie faktycznie zostały wywiezione poza terytorium Wspólnoty.

Jak wynika z [b]wyroku WSA w Lublinie z 14 kwietnia 2010 r. (I SA/Lu 645/09):[/b] „nie jest sprzeczne z prawem wspólnotowym wymaganie, by dostawca przedsięwziął wszystkie środki, których zastosowania można od niego racjonalnie żądać w celu zagwarantowania, by dokonywana przez niego czynność nie prowadziła do udziału w oszustwie podatkowym”.

Dlatego warto pamiętać, że w celu zweryfikowania autentyczności podpisów i stempli celnych na imiennych dokumentach tax free sprzedawca (podatnik) ma prawo zwrócić się do właściwego urzędu celnego z wnioskiem o sprawdzenie, czy towary wyszczególnione na dokumentach tax free zostały wywiezione poza terytorium Wspólnoty.