Zarówno organy podatkowe, jak i sądy administracyjne potwierdzają, że jeśli montaż jest wykonywany w obiektach budownictwa mieszkaniowego, całość dostawy jest objęta 7-proc. stawką VAT na podstawie art. 41 ust. 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=172827]ustawy o VAT[/link].

Problem zastosowania właściwej stawki podatku może dotyczyć m.in. takich usług, jak: zabudowa wnęk, montaż bram garażowych, balustrad, rolet i okiennic, solarów itp. Zdarza się, że organy podatkowe odmiennie oceniają konsekwencje podatkowe takich transakcji, w zależności od tego, czy chodzi o:

- montaż towaru przez osobę inną niż producent, czy

- montaż przez producenta montowanych towarów.

[srodtytul]Montaż przez osobę trzecią[/srodtytul]

Gdy towar montuje ktoś inny niż producent, organy podatkowe potwierdzają na ogół, że stawka 7 proc. może być zastosowana, jeśli

- wykonywane prace mieszczą się w grupowaniu PKWiU 45 (roboty budowlane) i

- montaż jest dokonywany w obiektach budownictwa miesz- kaniowego.

Takie stanowisko zaprezentowano m.in. w interpretacjach izb skarbowych: [b]w Katowicach z 15 maja 2009 r. (IBPP1/443-201/ 09/LSz), z 2 listopada 2009 r. (IBPP1/443-826/09/AL) i z 4 grud- nia 2009 r. (IBPP2/443-710/09/ PH); w Poznaniu z 2 lipca 2009 r. (ILPP2/443-469/09-2/ISN) i z 11 września 2009 r. (ILPP2/443-779/09-4/AD); w Warszawie z 4 maja 2009 r. (IPPP3-443-119/09-4/JK) i z 16 kwietnia 2010 r. (IPPP2/443-121/10-4/RR)[/b].

Należy też zwrócić uwagę na prawidłowy opis faktur w takich wypadkach: faktura powinna obejmować jedną kompleksową usługę budowlaną bez „rozbicia” ceny na wartość towaru i usługi. Dodatkowo wskazane jest, aby dla celów dowodowych uzyskać oświadczenie od kupujących, że montaż nastąpił w obiekcie budownictwa mieszkaniowego, w lokalu mieszkalnym, a nie np. użytkowym lub wykorzystywanym na działalność gospodarczą.

Tylko montaż w takich obiektach i lokalach może być opodatkowany stawką 7 proc. W pozostałych przypadkach stosuje się stawkę podstawową, czyli 22 proc.

[srodtytul]Niejednolite stanowisko fiskusa[/srodtytul]

Niemniej w nowszych interpretacjach można też spotkać się ze stanowiskiem, że również, mimo spełnienia wskazanych wyżej warunków, do dostawy z montażem należy stosować stawkę 22 proc.

[b]Przykładowo Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji z 30 kwietnia 2010 r. (ITPP1/443-144/10/MS) [/b]uznała, że zabudowa wnęk kuchennych i łazienkowych to dostawa wyrobu meblowego, która nie mieści się w pojęciu robót budowlano-montażowych, remontu czy robót konserwacyjnych. Stanowisko to poparła definicją robót budowlanych, konserwacji i remontu z prawa budowlanego.

Taka interpretacja przepisów wydaje się jednak niewłaściwa. Przede wszystkim [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=59500CCE3367F1018CA6BCB2B94A2934?id=183262]ustawa Prawo budowlane[/link] definiuje jedynie roboty budowlane, podczas gdy przepisy podatkowe odnoszą się do szerszego pojęcia robót budowalno-montażowych, co w mojej ocenie oznacza również usługi montażowe w obiektach budownictwa mieszkaniowego.

Ponadto odwołanie do prawa budowlanego może prowadzić do absurdalnego wniosku, że sama zabudowa wnęk co prawda nie korzysta z preferencyjnej stawki (jako dostawa wyrobów meblowych), ale remont lub konserwacja uprzednio wykonanej zabudowy już tak.

[srodtytul]Montaż przez producenta[/srodtytul]

Gdy towary montuje producent, część organów podatkowych składnia się ku stanowisku, że montaż powinien być opodatkowany tak jak dostawa towarów, czyli stawką 22 proc.[b] (tak np. interpretacje izb skarbowych: w Bydgoszczy z 2 czerwca 2010 r., ITPP1/443-223/10/BK, w Poznaniu z 14 listopada 2008 r., ILPP1/443-796/08-2/KG; w Katowicach z 31 grudnia 2008 r., IBPP1/443-1556/08/MS, i z 14 października 2009 r. IBPP2/ 443-584/09/UH).[/b]

Organy opierają się przy tym przede wszystkim na założeniach metodologicznych do PKWiU, zgodnie z którymi czynność ta powinna być klasyfikowana w tym samym grupowaniu co dostawa towarów.

Nie zgadzają się z tym sądy administracyjne, które argumentują, że klasyfikacja statystyczna jest tylko jednym z dowodów w sprawie. Zdaniem sądów dostawę towarów z montażem przez ich producenta należy rozpatrywać w sposób kompleksowy, tj. oceniać, co jest istotą umowy między konsumentem i przedsiębiorcą (dostawa towaru czy określone roboty budowlane) i na tej podstawie oceniać prawo do zastosowania stawki obniżonej (7 proc.).

W świetle wyroków wojewódzkich sądów administracyjnych,[b] m.in. we Wrocławiu z 28 lutego 2008 r. (I SA/Wr 1632/07) i w Kielcach z 28 grudnia 2007 r. (I SA/Ke 527/07)[/b], również producent montowanych towarów jest uprawnio-ny do zastosowania stawki 7 proc., jeśli usługa budowlana jest związana z obiektem budownictwa mieszkaniowego.

Stanowisko to podziela także Naczelny Sąd Administracyjny [b](zob. np. wyrok z 20 listopada 2008 r., I FSK 1512/07)[/b].

Jednak również w tym wypadku należy zwrócić uwagę na aspekt dokumentacyjny, tzn. faktura powinna obejmować jedną usługę bez podziału na „towar” i „montaż”. Warto też pamiętać o oświadczeniu kupującego, że montaż odbywał się w obiekcie budownictwa mieszkaniowego, w lokalu mieszkalnym.

[srodtytul]Montaż okien i drzwi[/srodtytul]

Co ciekawe, dla montażu stolarki okiennej i drzwiowej przez producenta w budynkach i lokalach mieszkalnych minister finansów w § 37 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=336380]rozporządzenia z 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (DzU nr 224 poz.1799)[/link] wprost przewidział prawo do zastosowania stawki 7 proc.

Moim zdaniem z przepisu tego nie należy wywodzić, że montaż innych towarów przez ich producentów (np. szaf wnękowych, instalacji alarmowych) należy opodatkować stawką podstawową (22 proc.).

Trzeba raczej przyjąć, że przepis ten ma jedynie charakter doprecyzowujący, a stawkę 7 proc. w stosunku do innych dostaw z montażem należy stosować uwzględniając ich charakter, tzn. jeśli montaż jest dokonywany w obiekcie budownictwa mieszkaniowego, stosujemy stawkę właściwą dla usług budowlanych w budownictwie mieszkaniowym.

[i]Autorka jest starszą konsultantką w MDDP Doradztwo Podatkowe[/i]