Zgodnie z art. 89a ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=17D1F175CBC1000681743E9D550EDE8C?n=1&id=172827&wid=337454]ustawy o VAT [/link]podatnik może skorygować podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Z kolei nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną, gdy nie została uregulowana w ciągu 180 dni od upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.
Ustawa o VAT ustanawia warunki, które należy spełnić, aby zastosować ulgę. Jednym z nich jest, aby dostawa towaru lub świadczenie usług nastąpiły na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji.
Warunek, aby nabywca (dłużnik) nie był w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji, należy odnieść wyłącznie do daty dostawy towaru lub świadczenia usługi. Natomiast w momencie korekty (korzystania z ulgi) dłużnik musi być zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. W tym momencie nie ma znaczenia, czy dłużnik jest w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji.
Zaznaczyć należy, że syndyk masy upadłości nie jest dłużnikiem, a jedynie osobą wyznaczoną przez sąd do zarządzania majątkiem firmy (dłużnika), która ogłosiła upadłość, i jako taka ma prawo do odebrania zawiadomienia o zamiarze zastosowania ulgi.
Reasumując, podatnicy mogą skorzystać z ulgi na złe długi, jeśli w momencie korzystania z tej ulgi dłużnik jest w upadłości, o ile zostały spełnione łącznie wszystkie warunki wymienione w art. 89a ust. 2 ustawy o VAT. Nie ma przy tym znaczenia, że zawiadomienie o zamiarze skorzystania z ulgi odebrał syndyk.
Taką interpretację przepisów potwierdzają organy podatkowe [b](np. Izba Skarbowej w Poznaniu w pismach z 3 sierpnia 2009 r., ILPP2/443-682/09-2/AD, i z 13 lipca 2009 r., ILPP1/443-669/09-4/AI, Izba Skarbowa w Katowicach w pismach z 26 czerwca 2009 r., IBPP2/443-379/09/WN, i z 30 kwietnia 2009 r., IBPP3/443-342/09/ŁW).[/b]
Dlatego czytelnik jest uprawniony do zastosowania ulgi na złe długi, jeżeli dłużnik nie był w stanie upadłości w chwili dostawy towarów/świadczenia usług. Stan upadłości w chwili korzystania z ulgi na złe długi nie pozbawia wierzyciela prawa do niej.
[i]Autorka jest aplikantką radcowską starszą konsultantką w MDDP Doradztwo Podatkowe[/i]