Artykuł 23 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=FDD934A89244160DDF5C891FC5E4C65B?id=80474]ustawy o PIT[/link] zawiera wykaz wydatków, które nie są uznawane za koszty uzyskania przychodów. Wśród nich wiele dotyczy różnego rodzaju opłat, które mają charakter sankcji. Przede wszystkim warto zwrócić uwagę na pkt 50 tego przepisu. Zgodnie z nim nie są kosztem podatkowym opłaty sankcyjne, które zgodnie z odrębnymi przepisami podlegają wpłacie do budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego.

[srodtytul]Parkowanie może być drogie[/srodtytul]

W jakich sytuacjach znajdzie zastosowanie ta regulacja? Z [b]interpretacji Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 14 marca 2008 r. (sygn. ITPB1/415-759/07/IG)[/b] wynika, że na jej podstawie z kosztów uzyskania przychodów wyłączone są m.in. dodatkowe opłaty z tytułu nieopłacenia kosztów postoju w miejscu płatnego parkowania. Z pytaniem zwróciła się spółka jawna, która prowadzi salon samochodowy. Posiada dużą liczbę samochodów testowych i zastępczych. Są one wykorzystywane zarówno przez pracowników, jak i klientów. Zdarza się, że nie płacą oni za parkowanie na terenie miasta. Wtedy spółka obciążana jest dodatkową opłatą w wysokości 50 zł (na podstawie uchwały rady miasta).

Izba skarbowa zwróciła uwagę, że opłata ta wynika z art. 13f [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=184778]ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jedn. DzU z 2007 r. nr 19, poz. 115 z późn. zm.)[/link]. Jest ona pobierana przez zarząd drogi, a w przypadku jego braku przez zarządcę drogi. Jej wysokość określana jest przez radę gminy. Jednocześnie w myśl art. 19 ust. 1 ustawy zarządcą drogi jest organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego.

Izba wskazała, że wydatki o charakterze sankcyjnym i karnym nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu, gdyż nie spełniają warunku celowości określonego art. 22 ust. 1 ustawy o PIT (zawiera on ogólną definicję kosztów). Ponadto tego rodzaju wydatki zostały wyłączone z kosztów uzyskania przychodu w art. 23 ust. 1 pkt 50 ustawy o PIT.

[srodtytul]Legalizacja samowoli budowlanej[/srodtytul]

Drugą ogólną zasadę zawiera art. 23 ust. 1 pkt 15 ustawy o PIT. Przepis ten stanowi, że [b]nie są kosztem podatkowym grzywny i kary pieniężne orzeczone w postępowaniu karnym, karnym skarbowym, administracyjnym i w sprawach o wykroczenia. Nie są nim również odsetki od tych grzywien i kar.[/b]

[b]Z interpretacji Izby Skarbowej w Katowicach z 31 marca 2008 r. (nr IBPB1/415-11/08/MW)[/b] wynika, że regulacja ta ma zastosowanie m.in. do opłaty legalizacyjnej dotyczącej samowoli budowlanej. Wyjaśniła ona, że stosownie do art. 49 ust. 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=8C77C8DB56C9EC540E2B4889B354284E?id=183262]prawa budowlanego [/link]do opłaty legalizacyjnej stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące kar, o których mowa w art. 59f ust. 1, z tym że stawka opłaty podlega 50-krotnemu podwyższeniu. Karę, o której mowa w art. 59f ust. 1, właściwy organ wymierza w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie (art. 59g ust. 1 ww. ustawy). Kara nakładana jest przy tym w trybie określonym w kodeksie postępowania administracyjnego. Dlatego należy uznać, że ma charakter kary nałożonej w postępowaniu administracyjnym. Nie może więc zostać uznana za koszt uzyskania przychodu.

[srodtytul]Ogólna definicja [/srodtytul]

Kwalifikując wydatki, zawsze trzeba pamiętać o ogólnej definicji zawartej w art. 22 ust. 1 ustawy o PIT. Zgodnie z nią kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Na tej podstawie mogą być bowiem wykluczone wydatki, które nie są wymienione w art. 23 ustawy o PIT będącym katalogiem wydatków nieuznawanych za koszt podatkowy. Przykładem jest opłata depozytowa płacona przy kupnie nowego akumulatora. Jest ona zwracana nabywcy po zwrocie starej baterii. Wynika to z ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej. Jeśli więc przedsiębiorca nie zadba o zwrot przysługującej mu kwoty, to straconą z tego tytułu kwotę trudno będzie uznać za poniesioną w celu uzyskania przychodu.

[ramka][b]Co nie jest kosztem[/b]

[b]Do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się m.in.:[/b]

- kar, opłat i odszkodowań oraz odsetek od tych zobowiązań z tytułu: nieprzestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska lub niewykonania nakazów właściwych organów nadzoru i kontroli dotyczących uchybień w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy,

- dodatkowej opłaty produktowej, o której mowa w art. 17 ust. 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0C47A62F10E6C0AE907EA84E3563120A?id=185746]ustawy z 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej[/link] (ale kosztem jest opłata produktowa, o której mowa w art. 12 ust. 2 tej ustawy),

- dodatkowej opłaty za brak sieci zbierania pojazdów, o której mowa w art. 17 ust. 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=BF99C834A9322812B88141339C883837?id=238956]ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji [/link](kosztem są opłaty, o których mowa w art. 12 ust. 2 i art. 14 tej ustawy),

- dodatkowej opłaty produktowej, o której mowa w art. 69 ust. 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=F14C08E534E75C765DA3A320BFC7D47F?id=179163]ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym [/link](kosztem są opłaty, o których mowa w art. 9 ust. 1 i 3 oraz art. 64 ust. 2 tej ustawy),

- odsetek za zwłokę z tytułu nieterminowych wpłat należności budżetowych i innych należności, do których stosuje się przepisy ordynacji podatkowej (kosztem jest natomiast opłata prolongacyjna uiszczana z tytułu rozłożenia zobowiązania na raty),

- dodatkowej opłaty wymierzanej przez ZUS na podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych,

- kwot dodatkowych, które zgodnie z przepisami o cenach podlegają wpłaceniu do budżetu państwa,

- kwot dodatkowych opłat rocznych za niezabudowanie bądź niezagospodarowanie gruntów w określonym terminie, wynikającym z przepisów o gospodarce nieruchomościami,

- kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług. [/ramka]

masz pytanie, wyślij e-mail do autorak.pilat@rp.pl