Taką sytuację opisała nam czytelniczka. Użyczyła ona lokal rodzicom, a oni chcą go wynająć. Pyta się, czy ma jakiś przychód z tego tytułu i jak z urzędem powinni rozliczyć się rodzice.

[srodtytul]Nieodpłatne świadczenia[/srodtytul]

Przypomnijmy, że zwolnione z podatku są świadczenia w rodzinie. Art. 14 ust. 2 pkt 8 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=E3DA7E9E8B7F0E101D7212AFDABCAF76?id=80474]ustawy o PIT[/link] mówiący o przychodach z nieodpłatnych świadczeń nie dotyczy bowiem profitów otrzymanych od osób z I i II grupy podatkowej.

Chodzi tu o małżonka, a także o zstępnych (dzieci, wnukowie), wstępnych (rodzice, dziadkowie), pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę, teściów, zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych.

Rozliczać się z fiskusem nie musi także właściciel użyczonej nieruchomości. Tak jest dopiero od kilku miesięcy, do końca 2008 r. musiał naliczać przychód w wysokości hipotetycznego czynszu. Tak wynikało z art. 16 ustawy o PIT (który wyłączał jednak z przychodów takie świadczenia wtedy, gdy nieruchomość była oddana na potrzeby członków rodziny). Przepis ten został jednak uchylony.

[srodtytul]Na potrzeby firmy[/srodtytul]

Przychód nie powstanie także wtedy, gdy właściciel nieruchomości udostępni ją rodzinnej firmie.

Tak było w sprawie rozpatrzonej przez [b]Izbę Skarbową w Bydgoszczy w interpretacji z 3 marca 2009 r. (ITPB1/415-767/08/HD)[/b]. Podatnik prowadzi z żoną i ojcem spółkę jawną. Zamierza razem z ojcem użyczyć spółce magazyny na przechowywanie towarów handlowych. Czy będą musieli zapłacić podatek z tego tytułu? Nie, u właścicieli nie powstanie przychód. Podatku nie zapłacą też osoby korzystające z nieruchomości. Jak czytamy w interpretacji: „w związku z tym, że wspólnikami spółki jawnej są członkowie najbliższej rodziny, to wartość otrzymanych od pana i pańskiego ojca nieodpłatnych świadczeń będzie stanowiła dla wspólników spółki przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, zwolniony jednak z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o PIT”.

[srodtytul]Rozliczenie z urzędem[/srodtytul]

Jak wyglądałoby rozliczenie, gdyby z nieruchomości korzystał bezpłatnie ktoś obcy? Właściciel nadal nie uzyskuje przychodu, ale ma go już korzystający z lokalu. Musi ustalić, ile zapłaciłby wynajmując podobną nieruchomość w okolicy i wartość tego nieodpłatnego świadczenia wykazać przed fiskusem.

Podatek musi także zapłacić osoba, która wynajmuje komuś innemu udostępniony bezpłatnie lokal. Sposób rozliczenia z urzędem zależy od wyboru formy opodatkowania.

[ramka][b]Komentuje Michał Dec, doradca podatkowy z kancelarii KNDP Kolibski, Nikończyk, Dec & Partnerzy[/b]

Użyczenie lokalu osobom najbliższym nie powoduje powstania przychodu ani u właściciela, ani u korzystających. Ci drudzy (w opisanej sytuacji rodzice czytelniczki) mogą go podnająć. Wymaga to oczywiście zgody właścicielki. Wtedy uzyskują przychody z najmu, które muszą opodatkować. Mają do wyboru dwie formy rozliczenia: zasady ogólne bądź ryczałt.

Takie rozwiązanie (przekazanie lokalu rodzicom, którzy go podnajmują) może być korzystne podatkowo np. wtedy, gdy dotychczasowe przychody z najmu właścicielki przekroczyły kwotę 4000 euro uprawniającą do opodatkowania ryczałtem według obniżonej stawki (8,5 proc.) bądź też spóźniła się ze złożeniem oświadczenia o wyborze tej formy rozliczania, a opodatkowanie według zasad ogólnych jest dla niej niekorzystne.

Jeżeli pieniądze z czynszu miałyby następnie zostać przekazane przez rodziców czytelniczce, należałoby pamiętać o warunkach formalnych (przelaniu pieniędzy na rachunek bankowy oraz złożeniu deklaracji) zwolnienia z podatku od spadków i darowizn dla tzw. zerowej grupy podatkowej. Warto też wspomnieć o kwocie wolnej od podatku, która wynosi 9637 zł dla wszystkich środków otrzymywanych od jednego darczyńcy w ciągu pięciu lat poprzedzających rok otrzymania ostatniej darowizny (w takiej sytuacji nie jest wymagane złożenie deklaracji). [/ramka]