Zmiany przepisów ustawy o VAT obowiązujące od 1 grudnia 2008 r. uzależniły możliwość wystąpienia o zwrot bezpośredni VAT od samego istnienia nadwyżki podatku naliczonego nad należnym (niezależnie od stawek VAT stosowanych do sprzedaży dokonywanej przez podatnika lub tego, czy nabywane towary stanowiły środki trwałe czy obrotowe).

[b]Zasadniczo zwrot bezpośredni VAT jest możliwy w terminie 60 dni. Jednakże na wniosek podatnika złożony wraz z deklaracją podatkową urząd skarbowy jest zobowiązany przyspieszyć zwrot VAT i dokonać go w terminie 25 dni[/b].

[b]Możliwość skorzystania z przyspieszonego zwrotu VAT uzależniona jest od spełnienia kilku warunków formalnych[/b], w większości obowiązujących w przepisach o VAT także przed nowelizacją. Nastąpiły jednak nieznaczne, ale bardzo pozytywne zmiany.

Teraz przyśpieszony zwrot VAT jest możliwy, o ile kwoty podatku naliczonego wykazane w deklaracji podatkowej wynikają z:

- faktur dokumentujących kwoty należności, które zostały w całości zapłacone,

- dokumentów celnych, deklaracji importowej oraz decyzji, w których określono prawidłową wysokość należnego podatku importowego (zgodnie z art. 33 oraz 34 ustawy o VAT),

- transakcji rozliczanych metodą samonaliczenia (np. WNT, import usług, import towarów rozliczany w deklaracji podatkowej), jeżeli w deklaracji podatkowej została wykazana kwota podatku należnego od tych transakcji.

[b]Najistotniejszą zmianą jest zniesienie wymogu dokonania zapłaty należności bezpośrednio podatnikowi będącemu wystawcą faktury.[/b] W praktyce istotne jest, aby należność wynikająca z faktury (czyli zarówno kwota netto, jak i podatek naliczony) zostały zapłacone – niezależnie od formy i sposobu dokonania zapłaty (czyli np. przez potrącenie, przekaz wierzytelności, za pośrednictwem wielostronnego nettingu).

Zgodnie z literalnym brzmieniem przepisów w przypadku dokumentów celnych i decyzji celnych nie ma wymogu zapłaty całej należności, a jedynie zapłaty kwoty podatku naliczonego wynikającego z dokumentu celnego. Może to prowadzić do wniosku, że możliwe jest wystąpienie o przyśpieszony zwrot VAT w sytuacji, gdy dokonano importu towarów, od którego został zapłacony VAT importowy (będący jednocześnie podatkiem naliczonym), mimo że nie nastąpiła zapłata ceny (kwoty netto) za zaimportowany towar.

Od 1 grudnia 2008 r. możliwe jest wystąpienie o zwrot VAT także w sytuacji niewykonania czynności opodatkowanej na terytorium kraju lub – zgodnie z art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy o VAT – opodatkowanej w innym kraju z zachowaniem prawa do odliczenia. W takiej sytuacji standardowy termin do zwrotu podatku wynosi 180 dni, jednak może ulec skróceniu do 60 dni pod warunkiem złożenia zabezpieczenia majątkowego oraz stosownego wniosku.

[ramka][b]Ważne [/b]

Termin do zwrotu liczony jest od dnia złożenia rozliczenia. W praktyce organów podatkowych oznacza to, że złożenie korekty deklaracji, w której podatnik złożył wniosek o zwrot, będzie powodowało ponowne rozpoczęcie obliczania terminu zwrotu od daty złożenia poprawnego rozliczenia.[/ramka]

[i]Autorka jest partnerem w KPT Doradcy Podatkowi sp. z o.o.[/i]