Odpowiedź na pierwsze pytania brzmi: nie, na drugie: tak, a na ostatnie: nie.
Istotnie, zasady odpowiedzialności małżonków za długi normuje zasadniczo art. 41[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=222A9185C0E05BE7600850F8AAA6CA04?id=71706] kodeksu rodzinnego i opiekuńczego[/link]. Nie dotyczą one jednak odpowiedzialności za wszystkie zobowiązania małżonków; niektóre normują odmiennie przepisy szczególne. Takie przepisy zawiera ordynacja podatkowa (dalej op). W ich świetle urząd skarbowy ma w stosunku do członków zarządu spółki z o.o., gdy chodzi o odpowiedzialność za jej długi, inną pozycję niż wierzyciele prywatni.
Fiskus może, na podstawie art. 116 op, wydać przeciwko członkowi zarządu decyzję ustalającą jego odpowiedzialność za zaległe podatki należne od spółki z o.o. (a także akcyjnej), jeśli egzekucja prowadzona przeciwko niej okazała się bezskuteczna. Członek zarządu może jednak uwolnić się od tej odpowiedzialności, jeśli uda mu się wykazać, że:
- we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości,
- we właściwym czasie wszczęto postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości, czyli postępowanie układowe,
- nie był winny niezgłoszenia wniosku o upadłość lub niewszczęcia postępowania układowego, lub też
- wskaże mienie spółki, z którego egzekucja umożliwi spłatę zaległości podatkowych spółki w znacznej części.
Przyjmuje się, że nie można obarczyć członka zarządu obowiązkiem spłaty zaległości podatkowych spółki, jeżeli w chwili gdy przestał on pełnić tę funkcję, zaległości istniały, ale kondycja finansowa spółki nie dawała podstaw do występowania o ogłoszenie jej upadłości lub wszczęcie postępowania układowego.
Członek zarządu odpowiada za zaległe podatki spółki, których termin zapłaty upłynął w czasie pełnienia funkcji członka zarządu, i za powstałe w tym czasie zaległości podatkowe, a także traktowane na równi z zaległością takie długi wobec fiskusa, wskazane w art. 52 op, jak nienależne zwroty nadpłat, nienależne zwroty VAT.
Członkowie zarządu odpowiadają za zaległości podatkowe spółki solidarnie całym swym majątkiem. Fiskus po wydaniu decyzji obciążającej członka zarządu tymi zaległościami może je ściągnąć z całego majątku takiej osoby, w tym z majątku wspólnego, dorobkowego jej oraz jej małżonka.
[i]Prawną podstawą jest tu art. 116 op w związku z art. 109 § 1 i w związku z art. 29 tego aktu prawnego. [/i]