To zależy od wybranej formy prawnej – spółka, oddział, zakład, przedstawicielstwo – i od tego, czym będzie się zajmowała.

[srodtytul]Obowiązki z ustawy o NIP...[/srodtytul]

Na podstawie art. 2 ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników obowiązek ewidencyjny (w tym zgłaszanie podatników na druku NIP-2) mają:

- osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami,

- inne podmioty niż wymienione, w szczególności zakłady (oddziały) osób prawnych,

- podmioty będące płatnikami składek na ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenia zdrowotne.

Zatem przepisy mówią wprost o obowiązku rejestracji spółek prawa handlowego, oddziałów i zakładów. A co z przedstawicielstwami? Na pewno będą musiały złożyć zgłoszenie NIP-2, jeśli zatrudniają pracowników.

[srodtytul]...oraz podatników VAT[/srodtytul]

Zgodnie z ustawą o VAT podatnikami są osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej wykonujące samodzielnie wskazaną w art. 15 ust. 2 działalność gospodarczą. Jest to m.in. działalność producentów, handlowców, usługodawców, rolników oraz osób wykonujących wolne zawody. Podmioty spełniające te warunki są, co do zasady, obowiązane złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne VAT-R przed dniem dokonania pierwszej czynności opodatkowanej (chyba że podlegają zwolnieniu podmiotowemu lub przedmiotowemu). Należy także pamiętać o zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego o zamiarze dokonywania wewnątrzwspólnotowych dostaw lub nabyć przed dniem dokonania pierwszej takiej czynności na druku VAT-R/UE. Oczywiście w trakcie działalności podatnicy muszą składać miesięczne deklaracje VAT-7 lub kwartalne VAT-7k (gdy są tzw. małymi podatnikami).

[srodtytul]Oddział do rejestracji... [/srodtytul]

Czy oddział spółki zagranicznej powinien się zarejestrować jako odrębny podatnik, czy też robi to sama spółka? W odpowiedzi na interpelację poselską nr 8926, która dotyczyła tej kwestii, Ministerstwo Finansów stwierdziło: „W przypadku gdy podmiot zagraniczny wykonuje na terytorium Polski czynności podlegające opodatkowaniu VAT, to w zakresie, w jakim te czynności wykonywane są na terytorium Polski, staje się bezwzględnie podatnikiem VAT w Polsce”. W przypadku gdy przedsiębiorca zagraniczny uzyska dla swojego oddziału odrębny wpis do Krajowego Rejestru Sądowego, to oddział ten jako odrębny podmiot gospodarczy (wykonujący działalność na terytorium Polski) staje się samoistnym podatnikiem VAT posiadającym siedzibę na terytorium Polski.

[srodtytul]...albo aktualizacji [/srodtytul]

Co ma uczynić przedsiębiorca zagraniczny, który nie posiada na terytorium Polski siedziby, miejsca zamieszkania oraz stałego miejsca prowadzenia działalności, ale został już zarejestrowany jako podatnik VAT i teraz zamierza otworzyć swój oddział? Organy podatkowe prezentują stanowisko, że utworzenie oddziału, za którego pośrednictwem będzie prowadzona na terytorium Polski działalność przedsiębiorcy zagranicznego, nie spowoduje konieczności odrębnej rejestracji. Trzeba jedynie zaktualizować zgłoszenie identyfikacyjne i rejestracyjne.

[srodtytul]Tylko reklama i promocja [/srodtytul]

Jednak nie w każdej sytuacji przedsiębiorca zagraniczny, który zamierza prowadzić działalność w Polsce, będzie musiał zarejestrować się dla celów VAT. Organy podatkowe wskazują, że takiego obowiązku nie mają przedstawicielstwa.

Przykładowo [b]Dolnośląski Urząd Skarbowy w interpretacji z 25 września 2006r. (PP II 443/384/ 521/06)[/b] odmówił rejestracji przedstawicielstwa, uznając, że jego działalność prowadzona wyłącznie w zakresie reklamy i promocji przedsiębiorcy zagranicznego nie jest działalnością gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

[ramka][b]Pamiętaj o aktualizacji danych[/b]

Przedsiębiorcy zagraniczni prowadzący działalność w Polsce powinni pamiętać, że będąc podatnikami VAT muszą aktualizować dane objęte zgłoszeniem identyfikacyjnym NIP-2 i VAT-R.

Trzeba je przekazać do urzędu skarbowego nie później niż w ciągu 14 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana danych. Jeśli przedsiębiorcy zagraniczni zarejestrowani jako podatnicy VAT zaprzestaną wykonywania czynności opodatkowanych, muszą zgłosić to na formularzu VAT-Z. Niestety, często nie zdają sobie sprawy, że brak aktualizacji danych we właściwym terminie to wykroczenie skarbowe, za które urząd może ukarać grzywną. [/ramka]

[i]Donata Koreń jest konsultantką w zespole Global Compliance Services w biurze firmy PricewaterhouseCoopers

Tomasz Gawron jest doradcą podatkowym, starszym konsultantem w zespole Global Compliance Services w biurze wrocławskim firmy PricewaterhouseCoopers[/i]