[b]Orzekł tak WSA we Wrocławiu w wyroku z 9 września 2008 r. (I SA/Wr 34-36/08).[/b]
Podatnik został wezwany do zapłaty zobowiązania, na które składały się należność główna i odsetki od zaległości. Wpłacił jednak tylko kwotę równą należności głównej. Została ona zaliczona proporcjonalnie na należność główną i na odsetki. Urząd jako podstawę rozstrzygnięcia podał art. 62, 55 i 53 ordynacji podatkowej i stwierdził, że termin płatności zobowiązania podatkowego upłynął, dlatego też powstała konieczność uwzględnienia przy rozliczeniu wpłaty odsetek.
Podatnik zakwestionował wskazany przez urząd moment powstania zobowiązania. Argumentował, że zobowiązanie podatkowe z tytułu importu towaru powstaje wskutek wydania decyzji, a nie ex lege, a zatem naliczenie odsetek jest bezzasadne. Ponadto zarzucił, że organ niesłusznie naliczył odsetki również za okres od rozpoczęcia kontroli do dnia wydania decyzji, nie uwzględniając przerw. Stwierdził też, że postępowanie w sprawie o zaliczenie wpłaty jest odrębnym postępowaniem podatkowym, regulującym sytuację materialnoprawną podatnika. Dlatego powinno być poprzedzone wydaniem postanowienia o jego wszczęciu.
WSA oddalił skargę i stwierdził, że urząd nie musiał wydawać postanowienia o wszczęciu postępowania. Nie jest ono bowiem wszczynane z urzędu. Postępowanie to rozpoczyna samo dokonanie wpłaty przez podatnika. Nie było też podstaw do zastosowania przerw w naliczaniu odsetek. W uzasadnieniu WSA wskazał na regulację zawartą w art. 31 ust. 1 ustawy o kontroli skarbowej. Jego zdaniem urząd słusznie stwierdził, że zarachowanie jest czynnością materialno-techniczną, a nie uznaniową. Tym samym nie ma obowiązku wydania osobnego postanowienia, bo w momencie wpłaty na organie podatkowym z mocy prawa ciąży obowiązek zarachowania jej proporcjonalnie na należność główną i na odsetki.
[ramka][b]Marcin Nowakowski,konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Warszawie)[/b]
Odsetki za zwłokę naliczane są od dnia następującego po upływie terminu płatności podatku. Jak stwierdził NSA w wyroku z 17 stycznia 2006 r. (II FSK 208/05), obowiązek naliczenia odsetek za zwłokę powstaje z mocy prawa i wynika z samego wystąpienia zaległości podatkowej. Jednocześnie art. 55 ordynacji podatkowej przewiduje, że odsetki za zwłokę wpłacane są bez wezwania organu podatkowego, jeśli natomiast wpłata nie pokrywa kwoty zaległości wraz z odsetkami za zwłokę, rozlicza się ją proporcjonalnie. Czyli zalicza na poczet zaległości podatkowej oraz odsetek za zwłokę w stosunku, w jakim w dniu wpłaty pozostaje kwota zaległości do kwoty odsetek. Oznacza to, jak słusznie uznał WSA w omawianym wyroku, że z chwilą wpłaty zaległego podatku urząd ma obowiązek zarachowania jej proporcjonalnie na należność główną i odsetki. Zarachowanie wpłaty jest jedynie czynnością o charakterze materialno-technicznym. Wydawane przy okazji zarachowania wpłaty postanowienie jest jedynie aktem formalnym służącym poinformowaniu podatnika o tym, w jaki sposób została zaliczona.[/ramka]
[i]Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte[/i]
