Można odliczyć podatek z faktur wystawionych przed rejestracją

W związku z tym podatnik po zarejestrowaniu się ma prawo do odliczenia podatku, który wynikał z faktur dotyczących okresu wcześniejszego.

Tak orzekł 2 października 2007 r. WSA w Bydgoszczy (I SA/Bd 435/07)

.

Skarżący korzystał ze zwolnienia podmiotowego od VAT (dla drobnych przedsiębiorców), choć nie miał do tego prawa, gdyż wartość obrotu z tytułu świadczenia usług przekroczyła próg, od którego należało uznać, że jest już obowiązany do rejestracji na VAT. Po pewnym czasie zarejestrował się jako czynny podatnik VAT (złożył zgłoszenie VAT-R).

Organy podatkowe po kontroli określiły prawidłową wysokość jego zobowiązania w VAT, wskazując, że skarżący nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur za okres, w którym uważał się za zwolnionego od VAT, bo nie zarejestrował się przed wykonaniem pierwszej czynności opodatkowanej. Powołały się na art. 88 ust. 4 ustawy o VAT, zgodnie z którym obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni. Zdaniem organów podatkowych skarżący nie miał prawa do odliczenia, mimo że potem zarejestrował się jako podatnik VAT.

WSA w Bydgoszczy uchylił ich decyzję. Wskazał, że jeżeli skarżący utracił zwolnienie od VAT, to w momencie gdy zarejestrował się jako czynny podatnik, uzyskał prawo do rozliczenia podatku z faktur, które otrzymał wcześniej, w związku z zakupem towarów do sprzedaży opodatkowanej. Art. 88 ust. 4 ustawy o VAT nie przesądza o momencie, w którym rejestracja musi nastąpić.

Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową Deloitte

Monika Wachowiec, konsultantka w Dziale Doradztwa Podatkowego Deloitte

Prawo do odliczenia podatku naliczonego jest podstawowym prawem podatnika, wynikającym z samej konstrukcji VAT. Nie może być więc traktowane jako przywilej czy szczególne uprawnienie, które osoby działające faktycznie w charakterze podatnika uzyskują jedynie na specjalnych warunkach. Jest ono fundamentalnym elementem systemu VAT.

Dlatego analizowany wyrok WSA w Bydgoszczy należy oceniać jak najbardziej pozytywnie.

Potwierdza on dotychczasową linię orzeczniczą. Sądy w większości przypadków wskazywały, że art. 88 ust. 4 ustawy o VAT ogranicza wprawdzie możliwość rozliczenia podatku naliczonego jedynie do podatników zarejestrowanych na VAT, niemniej jednak przepis ten nie zakazuje wprost odliczenia VAT z faktur dotyczących zakupów poczynionych przed dniem rejestracji i przed tym dniem otrzymanych.

Analizując ten przepis, za istotny należy zatem uznać nie tyle moment powstania prawa do odliczenia VAT naliczonego, ile powstania możliwości realizacji tego prawa. Innymi słowy rejestracja dla celów VAT konieczna jest w momencie wykazywania odliczenia.

Podatnik nie musi natomiast być zarejestrowany w dniu wykonania czynności, z których wynika VAT do odliczenia, bowiem prawo do odliczenia przysługuje co do zasady wszystkim podatnikom, lecz tylko podatnicy zarejestrowani na VAT mogą z niego skorzystać.