Najdłuższy 180-dniowy termin zwrotu nadwyżki VAT można jeszcze wydłużyć

Podatnik zaskarżył decyzję organów podatkowych, które stwierdziły, że mają kompetencję do przedłużenia 180-dniowego terminu zwrotu określonego w art. 87 ust. 3 ustawy o VAT. Uprawnienie to według organów podatkowych wynika z art. 87 ust. 2 tej ustawy, który mówi o możliwości przedłużenia 60-dniowego terminu zwrotu w razie konieczności dodatkowego sprawdzenia jego zasadności. Podstawą do przedłużenia jest też ich zdaniem art. 274b ust. 1 ordynacji podatkowej, który uprawnia organy do przedłużenia terminu zwrotu do czasu zakończenia czynności sprawdzających.

Skarżący twierdził, że z art. 87 ust. 3 nie wynika uprawnienie do przedłużenia terminu półrocznego. Art. 87 ust. 2 zawiera bowiem klauzulę "Z zastrzeżeniem ust. 3 i 3a". Normy tego ustępu nie powinno się zatem stosować do dłuższego terminu. Organy podatkowe nie mogą domniemywać swoich kompetencji.

Przed WSA organ podatkowy wskazał, że art. 87 ust. 2 zawiera normę ogólną dotyczącą zwrotu nadwyżki VAT, w tym m.in. możliwość przedłużenia terminu zwrotu oraz konsekwencje bezzasadnego jego przedłużenia. Dotyczy ona także możliwości przedłużenia terminu zwrotu, który powinien nastąpić w ciągu 180 dni.

WSA w Szczecinie oddalił skargę. Wskazał, że bezpodstawne jest wywodzenie z treści art. 87 ustawy o VAT wniosku, że termin 180-dniowy nie może być przedłużony. Art. 87 ust. 2 składa się z kilku norm prawnych. Pierwsza mówi o terminie zwrotu i tylko tej kwestii dotyczy zastrzeżenie. Możliwość przedłużenia terminu reguluje kolejna norma. Nie można zatem twierdzić, że w sytuacji gdy konieczne jest zbadanie zasadności zwrotu, nie można przedłużyć terminu 180-dniowego. W kolejnym odcinku naszego cotygodniowego cyklu przedstawiamy ciekawe wyroki w sprawach podatkowych, jakie wydały niedawno wojewódzkie sądy administracyjne. Wybór orzecznictwa przygotował Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte.

Ustawodawca w art. 87 ustawy o VAT wprowadził dwa terminy zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym: 60 i 180 dni w zależności od rodzaju zakupów oraz stawki stosowanej przy opodatkowaniu obrotu. Jeśli zasadność zwrotu wymaga dodatkowego sprawdzenia, przewidział możliwość przedłużenia 60-dniowego terminu do czasu zakończenia postępowania wyjaśniającego. Ponieważ maksymalny termin zakończenia czynności sprawdzających nie został uregulowany, w praktyce uznaje się, że chodzi o termin na załatwienie sprawy, o którym mowa w art. 139 § 1 ordynacji podatkowej. Zgodnie z tym przepisem sprawę powinno się załatwić bez zbędnej zwłoki, nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawę szczególnie skomplikowaną - nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia doręczenia stronie postanowienia o wszczęciu postępowania.

Dodajmy, że termin 180 dni, wskazany w art. 87 ust. 3, postulowano jako termin maksymalny. W rzeczywistości podatnik często czeka o wiele dłużej na zwrot podatku. Do rozwoju takiej praktyki może przyczynić się omawiany wyrok. Sąd stwierdził, że norma dotycząca przedłużania terminu ma charakter ogólny i stosuje się ją również do terminu półrocznego. Trudno się z tym zgodzić, zwłaszcza że z konstrukcji przepisów wynika, że ustawodawca nie traktuje tego jako zasady. Przewidując w art. 97 ust. 5 ustawy o VAT możliwość przedłużenia 180-dniowego terminu w razie niezłożenia kaucji gwarancyjnej przez podatników VAT UE rozpoczynających wykonywanie czynności opodatkowanych, wprost odsyła do uregulowań z art. 87 ust. 2, który przewiduje przedłużenie zwrotu do czasu zakończenia postępowania wyjaśniającego. Skoro jest to wyjątek, nie powinien być interpretowany w sposób rozszerzający.

W rozstrzygnięciu tej kwestii nie pomogą przepisy unijne. Dyrektywa pozostawia tę kwestię do uregulowania w prawie krajowym. Orzecznictwo ETS wspomina jedynie o "rozsądnym okresie" (C-78/00), powołując się przy tym na zasadę neutralności podatku VAT. Być może ETS sprecyzuje swoje stanowisko przy okazji orzekania o zgodności art. 97 ust. 4 i 5 ustawy o VAT z art. 18 ust. 4 VI dyrektywy (sprawa C-25/07) w odpowiedzi na wniosek WSA z Wrocławia.