Usługi hotelowe to także turystyka

Za szeroką wykładnią tego pojęcia opowiedział się 27 kwietnia br. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie (I SA/Kr 1575/06).

Problem dotyczy podatników świadczących usługi hotelarskie, którzy kupują od innego przedsiębiorcy usługi gastronomiczne ("szwedzki bufet śniadaniowy"), serwowane następnie gościom hotelowym.

Ustawa o VAT w art. 88 ust. 1 pkt 4 zakazuje odliczania VAT od nabywanych przez podatnika usług gastronomicznych. Wyjątkowo przyznaje prawo do odliczenia podatnikowi świadczącemu usługę turystyki pod warunkiem, że w skład usługi turystyki opodatkowanej na zasadach innych niż w art. 119 (a więc nie w systemie VAT marża) wchodzą usługi gastronomiczne.

W interpretacji z 29 maja 2006 r. (PP-1/443-75/42472/06/227840/ 70/CzW) naczelnik Urzędu Skarbowego Kraków-Stare Miasto odmówił podatnikowi świadczącemu usługi hotelarskie prawa do odliczenia VAT naliczonego przy zakupie szwedzkiego bufetu śniadaniowego i posiłków obiadowych, świadczonych w ramach tych usług. Argumentował, że usługi hotelarskie nie mieszczą się w pojęciu "usługi turystyki". Odpowiada im osobne grupowanie o symbolu 51.1 PKWiU. Stąd wyjątek z art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. a) ustawy o VAT nie ma tu zastosowania. Wprawdzie w PKWiU brakuje grupowania o nazwie "usługi turystyki", ale usłudze tej odpowiada grupowanie "usługi biur podróży, pilotów wycieczek i przewodników turystycznych, obsługa ruchu turystycznego gdzie indziej niesklasyfikowana" o symbolu 63.3 PKWiU.

Organ powołał się też na art. 8 ust. 3 ustawy o VAT, zgodnie z którym usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji z wyjątkiem usług elektronicznych.

Moim zdaniem ograniczenie pojęcia "usługa turystyki" do usług organizatorów i pośredników turystyki jest niezasadne. Po pierwsze, z art. 8 ust. 3 ustawy o VAT wynika jedynie to, że usługi wymienione w PKWiU powinny być za pomocą tej klasyfikacji identyfikowane. Nie ustanawia on natomiast nakazu identyfikowania za pomocą PKWiU wszelkich usług, nawet tych, które nie zostały w niej wymienione. Zatem jeżeli dana usługa nie jest wymieniona w PKWiU, to nie może być identyfikowana za jej pomocą.

Po drugie, skoro przepisy podatkowe nie definiują "usług turystyki", należy odwołać się do znaczenia tego pojęcia w innych gałęziach prawa. Zgodnie z art. 3 pkt 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych uważa się za takie usługi przewodnickie, hotelarskie oraz wszystkie inne świadczone turystom lub odwiedzającym.

Stanowisko organów podatkowych jest również nietrafne ze względu na zakaz dyskryminacji w życiu gospodarczym sformułowany w art. 32 konstytucji. Przedsiębiorcy świadczącemu usługi hotelarskie, przygotowującemu samodzielnie posiłki dla gości przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego przy zakupie żywności. Takiego prawa odmawia się natomiast przedsiębiorcy, który dla wykonania usługi hotelowej, a w jej ramach usługi gastronomicznej - kupuje od innej firmy usługę gastronomiczną.

Ponadto przepisy regulujące zakaz obniżania podatku należnego powinny być interpretowane z uwzględnieniem zasady neutralności. Wprawdzie z art. 176 dyrektywy 2006/112/WE wynika, że do czasu uchwalenia przez Radę przepisów określających wydatki, które nie dają prawa do odliczenia VAT, nowe państwa członkowskie mogą utrzymać wszystkie wyłączenia przewidziane w prawie krajowym na dzień akcesji do Unii Europejskiej, to jednak wyjątki od prawa do odliczenia VAT nie powinny podlegać wykładni rozszerzającej, tak aby podatnik nie ponosił ciężaru ekonomicznego VAT. Te argumenty przekonały WSA w Krakowie, który uchylił niekorzystną interpretację organów podatkowych.

Autorka jest prawnikiem z Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych sp. zo.o.

- przy spełnieniu wymogów, o których mowa w art. 119 ust. 3 ustawy o VAT, są opodatkowane od marży. Wówczas zgodnie z art. 119 ust. 4 ustawy o VAT podatnik nie ma prawa do obniżenia VAT należnego o naliczony od towarów i usług nabytych dla bezpośredniej korzyści turysty;

- usługi organizatorów turystyki i pośredników niespełniające warunków do opodatkowania w systemie marży, usługi hotelarskie oraz inne usługi świadczone turystom i odwiedzającym są opodatkowane VAT na zasadach ogólnych. Ma do nich zastosowanie wyjątek, o którym mowa w art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. a) ustawy o VAT, pozwalający na obniżenie VAT należnego o naliczony od usług gastronomicznych nabytych przez podatników świadczących usługi turystyki.