Stosownie do art. 111 ust. 4 ustawy o VAT, podatnicy, u których:
1) powstał obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży i którzy w obowiązujących terminach rozpoczęli prowadzenie tej ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących,
2) nie powstał obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży i którzy rozpoczęli prowadzenie ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących, oraz dotychczas nie używali kas rejestrujących lub kas z papierowym lub elektronicznym zapisem kopii
– mają prawo do odliczenia od podatku należnego kwoty wydanej na zakup każdej z kas rejestrujących.
Czytaj także: 1 maja weszły w życie przepisy o kasach fiskalnych online
Ulga wynosi 90 proc. ceny zakupu kasy (bez podatku), nie więcej jednak niż 700 zł. Gdy w okresie rozliczeniowym kwota ta jest wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do zwrotu różnicy na rachunek bankowy lub do odliczenia od podatku należnego tej różnicy za następne okresy rozliczeniowe. Warunkiem jest, żeby zakup kas rejestrujących nastąpił nie później niż w terminie sześciu miesięcy od dnia rozpoczęcia prowadzenia tej ewidencji.
Przykład:
W maju 2019 r. spółka nabyła kasę online o wartości netto 2 000 zł. Wysokość odliczenia wyniesie 700 zł. Wprawdzie 2 000 zł x 90 proc. = 1 800 zł, ale kwota odliczenia nie może przekroczyć 700 zł.
Od 1 maja 2019 r. z ulgi na zakup kasy fiskalnej mogą zatem skorzystać zarówno ci podatnicy, którzy są zobowiązani do stosowania kas, jak i dobrowolnie wprowadzający kasy fiskalne. Ta druga grupa przed 1 maja nie miała prawa do skorzystania z dofinansowania.
Nie dla starych urządzeń
Od 1 maja br. ulga na zakup kasy fiskalnej nie dotyczy kas z papierowym lub elektronicznym zapisem kopii, ale wyłącznie kas online.
Zgodnie z definicją zawartą w § 2 pkt 6 rozporządzenia ministra finansów z 29 kwietnia 2019 r. w sprawie kas rejestrujących, przez kasę online rozumie się kasę, o której mowa w art. 111 ust. 6a ustawy o VAT, tj. kasę, która zapewnia prawidłowe zaewidencjonowanie, przechowywanie i bezpieczne przesyłanie danych z kasy rejestrującej na zewnętrzne nośniki danych oraz umożliwia połączenie i przesyłanie danych między kasą rejestrującą a Centralnym Repozytorium Kas. Kasy rejestrujące spełniające kryteria techniczne określone w rozporządzeniu ministra przedsiębiorczości i technologii z 28 maja 2018 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, powinny być wyposażone m.in. w interfejs lub interfejsy komunikacyjne, umożliwiające co najmniej przekaz danych, za pośrednictwem sieci Internet lub sieci teleinformatycznej. Podatnicy którzy posiadają takie kasy, po podłączeniu ich do Centralnego Repozytorium Kas mogą uznać, że spełniają warunek dotyczący stosowania kas fiskalnych online. Nabywając taką kasę po 30 kwietnia 2019 r. mogą skorzystać z ulgi.
Na zakup „starej" kasy z papierowym lub elektronicznym zapisem kopii podatnik nie otrzyma dofinansowania, pomimo iż kasę taką można jeszcze legalnie kupić.
Przykład:
W maju 2019 r. kasę fiskalną nabyły dwie spółki. Obie rozpoczynają stosowanie kas fiskalnych. Pierwsza nabyła kasę online, druga kasę z elektronicznym zapisem kopii. U obu spółek powstał dopiero obowiązek ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej. Tylko pierwsza ze spółek otrzyma dofinansowanie w ramach ulgi na zakup kasy.
Jedynie podatnicy użytkujący kasy rejestrujące z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii, które zakupili przed 1 maja 2019 r., korzystają z ulgi na dotychczasowych zasadach.
Szczegółowe warunki
Jak wynika z § 2 rozporządzenia ministra finansów z 29 kwietnia 2019 r. w sprawie odliczania lub zwrotu kwot wydanych na zakup kas rejestrujących oraz zwrotu tych kwot przez podatnika (dalej: rozporządzenie), odliczenie kwoty wydanej na zakup kasy lub zwrot tej kwoty następuje pod warunkiem:
1) rozpoczęcia prowadzenia ewidencji sprzedaży przez podatnika przy użyciu kasy rejestrującej,
2) posiadania przez podatnika faktury potwierdzającej zakup kasy rejestrującej oraz dowodu zapłaty całej należności za jej zakup.
W przypadku podatników prowadzących ewidencję sprzedaży przy użyciu więcej niż jednej kasy rejestrującej, odliczenie lub zwrot na zakup każdej z tych kas następuje dodatkowo pod warunkiem rozpoczęcia prowadzenia ewidencji przy użyciu każdej kasy rejestrującej w każdym punkcie sprzedaży nie później niż w okresie sześciu miesięcy od dnia rozpoczęcia prowadzenia ewidencji sprzedaży przez podatnika (§ 2 ust. 6 rozporządzenia).
Przykład:
Przedsiębiorstwo posiada siedem punktów sprzedaży. Obowiązek rejestrowania sprzedaży za pomocą kasy online powstał 1 września 2019 r. We wszystkich siedmiu punktach przedsiębiorstwo zainstalowało kasy online do końca 2019 r., więc może skorzystać z ulgi na zakup kas. Załóżmy jednak, że w jednym z punktów przedsiębiorstwo zainstalowało kasę online po upływie sześciu miesięcy od dnia rozpoczęcia prowadzenia ewidencji sprzedaży (np. w marcu 2020 r.). W tym przypadku przedsiębiorstwu nie przysługuje prawo do skorzystania z ulgi na zakup kasy online z tytułu zakupu żadnej z kas.
Gdzie zadeklarować
Odliczenie kwoty wydanej na zakup kasy rejestrującej należy ująć w deklaracji podatkowej dla podatku od towarów i usług za okres rozliczeniowy, w którym rozpoczęto prowadzenie ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej, lub za okresy następujące po tym okresie rozliczeniowym (zob. § 3 rozporządzenia).
Przykład:
Spółka rozpoczęła ewidencjonowanie sprzedaży za pomocą kasy online w maju 2019 r. Z ulgi na zakup tej kasy może skorzystać już w deklaracji VAT-7 za maj 2019 r.
Gdy kwota wydana na zakup, wykazana w deklaracji VAT za dany okres rozliczeniowy, jest niższa bądź równa kwocie podatku należnego, podatnik pomniejsza kwotę tego podatku o wysokość kwoty wydanej na zakup . Jeśli kwota wydana na zakup wykazana w deklaracji jest wyższa od kwoty podatku należnego, to podatnik pomniejsza kwotę podatku należnego o wysokość kwoty wydanej na zakup, a pozostałą część kwoty wydanej na zakup może, w tym okresie rozliczeniowym, wykazać do zwrotu na rachunek bankowy lub powiększyć kwotę podatku naliczonego do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy. Jeżeli w deklaracji podatkowej dla podatku od towarów i usług za dany okres rozliczeniowy nie wystąpił podatek należny, to kwotę wydaną na zakup podatnik wykazuje do zwrotu na rachunek lub powiększa kwotę podatku naliczonego do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy (§ 3 ust. 2, 3 i 4 rozporządzenia).
Przykład:
Ulga z tytułu zakupu kas online za czerwiec 2019 r. wynosi 1400 zł.
Wariant I: podatek należny w deklaracji VAT-7 za czerwiec wynosi 21 400 zł. Podatnik pomniejsza kwotę podatku należnego o kwotę wydaną na zakup, tj. o 1 400 zł.
Wariant II: podatek należny w deklaracji VAT-7 za czerwiec wynosi 1 000 zł. Podatnik pomniejsza kwotę podatku należnego o kwotę wydaną na zakup w wysokości 1 000 zł, a o pozostałe 400 zł powiększa podatek naliczony.
Późniejsze rozpoczęcie ewidencjonowania
Na podstawie przepisu epizodycznego dotyczącego kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii, zawartego w art. 145b ust. 3 ustawy o VAT, na potrzeby skorzystania z ulgi na zakup kasy online, w przypadku pewnej grupy podatników (a właściwie wskazanych czynności) za dzień rozpoczęcia prowadzenia ewidencji przyjmuje się odpowiednio dzień: 1 stycznia 2020 r., 1 lipca 2020 r. albo 1 stycznia 2021 r. W tym przypadku za dzień rozpoczęcia prowadzenia ewidencji przyjmuje się dzień:
1) 1 stycznia 2020 r. – dla podatników świadczących usługi naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów, w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania, oraz w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych oraz motorowerów, oraz dokonujących sprzedaży benzyny silnikowej, oleju napędowego, gazu przeznaczonego do napędu silników spalinowych;
2) 1 lipca 2020 r. – dla podatników świadczących usługi związane z wyżywieniem świadczone wyłącznie przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo, oraz usługi w zakresie krótkotrwałego zakwaterowania, oraz sprzedających węgiel, brykiet i podobne paliwa stałe wytwarzane z węgla, węgla brunatnego, koksu i półkoksu, przeznaczone do celów opałowych;
3) 1 stycznia 2021 r. – dla podatników świadczących usługi: fryzjerskie, kosmetyczne i kosmetologiczne, budowlane, w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów, prawnicze oraz związane z działalnością obiektów służących poprawie kondycji fizycznej – wyłącznie w zakresie wstępu.
Przykład:
Spółka otworzyła stację paliw w lutym 2018 r. Na moment rozpoczęcia działalności nabyła kasę fiskalną z elektronicznym zapisem kopii i skorzystała z ulgi na zakup kasy fiskalnej. W grudniu 2019 r. spółka wymieni posiadaną kasę na kasę fiskalną online. W przypadku spółki za moment powstania obowiązku stosowania kas online uważa się 1 stycznia 2020 r. Skoro jednak spółka kupi kasę w grudniu 2019 r., to będzie mogła wtedy skorzystać z ulgi.
Natomiast podatnicy „dobrowolnie" wymieniający „starą" kasę z papierowym lub elektronicznym zapisem kopii nie otrzymają dofinansowania do zakupu kasy online.
Przykład:
Przedsiębiorca prowadzi sklep z warzywami. Posiada kasę z papierowym zapisem kopii. W czerwcu 2019 r. kasa się zepsuła. Przedsiębiorca nabył kasę online. Niestety przedsiębiorca nie otrzyma dofinansowania na zakup tej kasy online.
Podatnicy zwolnieni z VAT
W przypadku gdy podatnicy zobowiązani do stosowania kas wykonują wyłącznie czynności zwolnione od podatku lub są podatnikami, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku ze względu na wartość sprzedaży, urząd skarbowy zwraca kwotę wydatkowaną na zakup kas online na rachunek bankowy podatnika w terminie do 25. dnia od dnia złożenia wniosku przez podatnika (art. 111 ust. 5 ustawy o VAT).
W tym przypadku, stosownie do § 4 ust. 1 rozporządzenia , zwrot kwoty wydanej na zakup kasy jest dokonywany na wniosek podatnika złożony do właściwego naczelnika urzędu skarbowego, w miesiącu następującym po miesiącu, w którym rozpoczęto prowadzenie ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej.
Przykład:
Przedsiębiorca (zwolniony podmiotowo z VAT) rozpoczął ewidencjonowanie sprzedaży za pomocą kasy online w maju 2019 r. Aby uzyskać zwrot kwoty wydanej na zakup, powinien złożyć w urzędzie skarbowym stosowny wniosek w czerwcu 2019 r.
Wniosek powinien zawierać:
- imię i nazwisko lub nazwę podatnika, jego dane adresowe oraz numer identyfikacji podatkowej, a w przypadku podatników świadczących usługi przewozu osób oraz ich bagażu podręcznego taksówkami – dodatkowo informację o numerze licencji na wykonywanie transportu drogowego taksówką oraz numerze rejestracyjnym i bocznym taksówki, w której zainstalowano kasę rejestrującą;
- numer rachunku, na który należy dokonać zwrotu.
Do wniosku należy dołączyć:
- kopię faktury potwierdzającej zakup kasy rejestrującej wraz z kopią dowodu zapłaty całej należności za jej zakup;
- kopię raportu fiskalnego miesięcznego wystawionego przy użyciu kasy rejestrującej potwierdzającego prowadzenie ewidencji sprzedaży
- w przypadku podatników świadczących usługi przewozu osób oraz ich bagażu podręcznego taksówkami – kopię świadectwa przeprowadzonej legalizacji ponownej taksometru współpracującego z kasą o zastosowaniu specjalnym służącą do prowadzenia ewidencji przy świadczeniu tych usług, w tym również zintegrowanego w jednej obudowie z kasą.
(zob. § 4 ust. 2 i 3 rozporządzenia).
Zwrot ulgi
Podatnicy są obowiązani do zwrotu odliczonych lub zwróconych im kwot wydanych na zakup kas rejestrujących, w przypadku gdy:
- w okresie trzech lat od dnia rozpoczęcia prowadzenia ewidencji sprzedaży zakończą działalność gospodarczą lub
- nie poddadzą kas rejestrujących w określonych terminach obowiązkowemu przeglądowi technicznemu przez właściwy podmiot prowadzący serwis, a także
- w innych przypadkach określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 111 ust. 7 pkt 2 ustawy o VAT.
Przykład:
W maju 2019 r. podatnik nabył kasę online i skorzystał z ulgi na zakup kasy fiskalnej. W lutym 2020 r. zakończył prowadzenie działalności gospodarczej. Podatnik powinien zwrócić ulgę na zakup kasy fiskalnej.
Podatnicy użytkujący kasy rejestrujące z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii, które zakupili przed 1 maja br., są zobowiązani do ewentualnego zwrotu ulgi na zakup kasy fiskalnej na dotychczasowych zasadach. Przy czym w przypadku zaprzestania używania kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii, w związku z zakupem kas online, podatnicy z branż, które w pierwszej kolejności przechodzą na kasy online, nie są obowiązani do zwrotu ulgi, pomimo iż w okresie trzech lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania zaprzestaną ich używania.
Przykład:
Spółka otworzyła stację paliw w lutym 2018 r., nabyła kasę fiskalną z elektronicznym zapisem kopii i skorzystała z ulgi na zakup kasy fiskalnej. W grudniu 2019 r. spółka wymieni posiadaną kasę fiskalną na kasę online. W przypadku spółki za moment powstania obowiązku stosowania kas online uważa się 1 stycznia 2020 r. Spółka nie będzie zobowiązana do zwrotu ulgi na zakup kasy w związku z wymianą w grudniu 2019 r. kasy z elektronicznym zapisem kopii na kasę online.
Ponadto, zgodnie z § 5 ust. 1 rozporządzenia, podatnicy są obowiązani do zwrotu odliczonych lub zwróconych im kwot wydanych na zakup kasy, w przypadkach gdy w okresie trzech lat od dnia rozpoczęcia prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy:
1) trwale zaprzestaną prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu tej kasy;
2) naruszą obowiązki, o których mowa w art. 111 ust. 3a pkt 12 ustawy o VAT (tj. obowiązek zapewnienia połączenie umożliwiającego przesyłanie danych między kasą rejestrującą a Centralnym Repozytorium Kas) lub art. 111 ust. 3ab ustawy o VAT.
Zgodnie z art. 111 ust. 3ab ustawy o VAT, gdy z przyczyn niezależnych od podatnika nie jest możliwe zapewnienie połączenia z CRK:
1) czasowo – podatnik jest obowiązany prowadzić ewidencję sprzedaży i zapewnić to połączenie niezwłocznie po ustaniu tych przyczyn;
2) trwale – podatnik jest obowiązany prowadzić ewidencję sprzedaży i za zgodą naczelnika urzędu skarbowego zapewnić to połączenie w ustalonych z naczelnikiem urzędu skarbowego odstępach czasowych.
Zwrot odliczonych lub zwróconych kwot wydanych na zakup w przypadkach:
1) niepoddania w obowiązujących terminach kas rejestrujących obowiązkowemu przeglądowi technicznemu przez właściwy serwis,
2) wymienionych w § 5 ust. 1 rozporządzenia
– odnosi się tylko do tych kas, których te przypadki dotyczyły (§ 5 ust. 2 rozporządzenia).
Przykład:
W maju 2019 r. spółka nabyła cztery kasy online i skorzystała z ulgi w stosunku do wszystkich tych czterech kas. Załóżmy, że spółka zapomniała poddać jedną z tych kas obowiązkowemu przeglądowi technicznemu. W przypadku tej kasy spółka musi oddać kwotę dofinansowania.
Stosownie do § 5 ust. 3 rozporządzenia odliczone lub zwrócone kwoty należy przelać na rachunek właściwego urzędu skarbowego w terminie:
1) do 25. dnia miesiąca następującego po danym okresie rozliczeniowym, w którym powstały okoliczności uzasadniające dokonanie takiego zwrotu;
2) do końca miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające dokonanie zwrotu - w przypadku podatników, o których mowa w art. 111 ust. 5 ustawy o VAT (tj. zwolnionych z VAT).
Marcin Szymankiewicz jest doradcą podatkowym
Taksówkarze na ryczałcie
W przypadku podatników rozliczających się w formie ryczałtu, o którym mowa w art. 114 ustawy o VAT (tj. podatników świadczących usługi taksówek osobowych, z wyłączeniem wynajmu samochodów osobowych z kierowcą (PKWiU 49.32.11.0), którzy wybrali opodatkowanie tych usług w formie ryczałtu), kwota wydana na zakup za dany okres rozliczeniowy może pomniejszyć kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego. Gdy kwota wydana na zakup jest wyższa od kwoty podatku podlegającej wpłacie do urzędu skarbowego wykazanej w deklaracji VAT za dany okres rozliczeniowy, to wtedy pozostałą część kwoty wydanej na zakup organ podatkowy zwraca na wniosek podatnika złożony wraz z deklaracją do właściwego naczelnika urzędu skarbowego (§ 3 ust. 5 i 6 rozporządzenia ).
podstawa prawna: art. 111 i art. 111a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 2174 ze zm.)
podstawa prawna: ustawa z 15 marca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo o miarach (DzU z 2019 r., poz. 675)
podstawa prawna: rozporządzenie ministra finansów z 29 kwietnia 2019 r. w sprawie odliczania lub zwrotu kwot wydanych na zakup kas rejestrujących oraz zwrotu tych kwot przez podatnika (DzU z 2019 r., poz. 820)