Nie ma VAT od honorarium ze sprzedaży wydawnictwu praw do własnych utworów literackich

Taki wniosek płynie z interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19 lutego 2019 r. (0114-KDIP4.4012.63.2019.1.EK).

Wnioskodawca, będący zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT, prowadzi działalność gospodarczą, pisząc utwory literackie (powieści i opowiadania), które sprzedaje wydawnictwom. Wątpliwości w sprawie dotyczyły tego, czy wynagrodzenie, wypłacane w formie honorariów, które wnioskodawca otrzymuje za licencyjne przekazanie praw autorskich, może korzystać ze zwolnienia z VAT. Zdaniem wnioskodawcy przedmiotowe honorarium powinno być zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy o VAT, z uwagi na punkt 1 objaśnień do załącznika numer 3 do ustawy – wskazującego towary i usługi opodatkowane 8 proc. VAT. Zgodnie z tą regulacją załącznik ten nie ma zastosowania dla towarów i usług zwolnionych lub opodatkowanych stawkami niższymi niż 8 proc. Organ zgodził się z podatnikiem, stwierdzając, że wnioskodawca spełnił zarówno przesłankę podmiotową, jak i przedmiotową, które są konieczne do zastosowania art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy o podatku od towarów i usług, w związku z czym działalność podatnika będzie mogła korzystać ze zwolnienia.

Czytaj też: VAT: konserwator nie zawsze musi opodatkować swoje dzieła

Ustawa o VAT przewiduje kilka szczególnych regulacji w zakresie praw twórców, czego przykładem jest art. 43 ust. 1 pkt 33, w świetle którego zwalnia się od podatku usługi kulturalne świadczone przez indywidualnych twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów. Orzecznictwo wskazuje, że spory w zakresie przywołanego przepisu skupiają się głównie wokół prac konserwatorskich i restauratorskich, czego przykładem mogą być wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego o sygnaturach: I FSK 588/16, I FSK 598/16, I FSK 18/16. Komentowana interpretacja jest jednak dowodem na to, że wątpliwości podatników budzą także inne czynności.

Katarzyna Pulit, konsultantka w dziale doradztwa podatkowego Deloitte

W opisywanej sprawie problem koncentrował się na tym, czy działalność podatnika, polegająca na sprzedaży wydawnictwom swoich powieści i opowiadań, spełnia warunki wskazane w przedmiotowym przepisie. Organ, podobnie jak Wojewódzki Sąd Administracyjny w orzeczeniu III SA/Wa 1759/12, słusznie wskazał, że na podstawie treści art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy o VAT można wyróżnić przesłankę o charakterze przedmiotowym, dotyczącą zakwalifikowania czynności wykonywanych przez podatnika do usług kulturalnych oraz przesłankę o charakterze podmiotowym, odnoszącą się do uznania wnioskodawcy za twórcę. Ustawa o VAT nie definiuje pojęcia usług kulturalnych. Z tego względu organ, tak jak m.in. w interpretacjach 0113-KDIPT1-1.4012.335.2018.3.RG, 0114-KDIP1-1.4012.214.2018.2.RR, zastosował wykładnię językową, a także systemową. Odwołał się do przepisów o organizowaniu i pro- wadzeniu działalności kulturalnej, zgodnie z którą działalność kulturalna polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury. W związku z tym organ słusznie stwierdził, że spełniony jest warunek dotyczący strony przedmiotowej. W zakresie wymogu dotyczącego kwestii podmiotowej nie bez znaczenia pozostają przepisy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, według której przedmiotem ochrony jest utwór, będący każdym przejawem działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalonym w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Zgodnie z art. 8 ust. 2 wskazanej ustawy domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu. Na podstawie tych przepisów ugruntował się pogląd, że za twórcę należy uznać każdą osobę prowadzącą działalność, której efektem jest powstanie utworu w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Dowodem tego są m.in. interpretacje 0111-KDIB3-2.4012.147.2018.2.ASZ, ITPP1/4512-35/16/RH, ITPP1/4512-638/15/EA. Biorąc pod uwagę, że przedmiotem prawa autorskiego jest między innymi wyrażony słowem utwór literacki, należy zgodzić się z organem, że wnioskodawca, zajmujący się pisaniem opowiadań i powieści, niewątpliwie jest twórcą, a zatem spełnia również przesłankę podmiotową przewidzianą w art. 43 ust. 1 pkt 33 lit. b ustawy o VAT. Działalność wnioskodawcy nie jest objęta wyłączeniami od omawianego zwolnienia (zgodnie z art. 43 ust. 19 ustawy o VAT), dlatego za prawidłowy należy uznać ostateczny wniosek organu, zgodnie z którym usługi podatnika, polegające na udzielaniu licencji na korzystanie z utworów literackich za wynagrodzeniem wypłacanym w formie honorariów, będą korzystały ze zwolnienia od VAT.