Przedsiębiorcy liczą na ugody z Skarbem Państwa

Skarb Państwa jest zastępowany w sporach przed sądami powszechnymi i polubownymi przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa. Prokuratoria jest związana wnioskami podmiotów reprezentujących Skarb Państwa w przedmiocie cofnięcia pozwu, uznania, zrzeczenia się lub ograniczenia roszczenia oraz zawarcia ugody sądowej. Kierownicy jednostek sektora finansów publicznych są z kolei związani zasadami wydatkowania środków publicznych zawartymi w ustawie z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.

Zasady dokonywania przez jednostki sektora finansów publicznych ulg w spłacie istniejących wierzytelności cywilnoprawnych Skarbu Państwa zostały zawarte w art. 55–59 ustawy o finansach publicznych. Ustawa ta nie zawiera jednak żadnych przepisów bezpośrednio dotyczących możliwości zawierania ugód regulujących sporne wierzytelności przez jednostki sektora finansów publicznych. Zgodnie z art. 917 Kodeksu cywilnego warunkiem uznania porozumienia za ugodę jest dokonanie przez jego strony wzajemnych ustępstw. Orzecznictwo wskazuje, że dokonanie ustępstw przez tylko jedną stronę porozumienia jest niewystarczające do uznania tego porozumienia za ugodę (np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 21 lutego 2013 r., V ACa 724/12). Wynikiem braku wyraźnej formalno-prawnej podstawy do zawierania ugód przez jednostki sektora finansów publicznych jest niechęć urzędników do dokonywania jakichkolwiek ustępstw w imieniu Skarbu Państwa w obawie przed ewentualnym pociągnięciem do odpowiedzialności na podstawie ustawy z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.