„Platformy startowe dla nowych pomysłów" to nazwa tzw. działania 1.1 programu „Polska wschodnia". Działania, które dzieli się na dwie części. Pierwszą o takiej samej nazwie jak powyższa i drugą zatytułowaną „Rozwój start-upów w Polsce wschodniej". I właśnie start-up, akceleracja, innowacje, inteligentne specjalizacje to podstawowe hasła, które przewijają się w ich opisach.

Generalnie celem całego działania jest stworzenie jak najlepszych warunków do rozwoju firm i przedsiębiorczości. Od etapu weryfikacji najlepszych pomysłów, ich oceny pod kątem gotowości do wejścia na rynek, poprzez wsparcie w postaci przygotowania odpowiedniego modelu biznesowego, po przyznanie pomocy na uruchomienie produkcji lub rozpoczęcie świadczenia usług.

Indywidualne wsparcie

Pierwsze tzw. poddziałanie (1.1.1) zakłada stworzenie w całym makroregionie programu wsparcia, którego celem będzie przekształcanie pomysłów biznesowych w realne produkty (towary lub usługi), przygotowanie ich pod kątem rynkowym oraz opracowania rentownych modeli biznesowych.

Zadaniem tzw. platform startowych będzie zapewnienie indywidualnego wsparcia dla innowacyjnych start-upów. Za realizację tych zadań będą odpowiadały różnego rodzaju instytucje otoczenia biznesu, w szczególności ośrodki innowacji (parki naukowo-technologiczne, parki naukowe, parki technologiczne, inkubatory technologiczne).

Planowana pomoc będzie się rozpoczynać od założenia start-upu na bazie innowacyjnego pomysłu, który przeszedł pozytywną ocenę i został zakwalifikowany do wsparcia oraz przygotowania dla niego szczegółowego programu inkubacji przez wyznaczonego opiekuna. Wsparcie będzie się koncentrowało na testowaniu i weryfikowaniu pomysłów i koncepcji biznesowych, aż do momentu przygotowania odpowiedniego modelu biznesowego. W szczególności będzie ono obejmowało:

- tzw. mentoring (sesje indywidualne oraz grupowe) oraz coaching (np. biznesowy, marketingowy, finansowy, technologiczny),

- specjalistyczne usługi wynikające z zapotrzebowania przedsiębiorcy i niezbędne do przeprowadzenia prac nad rozwojem nowego pomysłu biznesowego (np. techniczne, technologiczne, inżynierskie, informatyczne, wzornicze, marketingowe, prawne), w tym obejmujące testowanie i weryfikowanie pomysłów i koncepcji, aż do momentu przygotowania odpowiedniego modelu biznesowego (weryfikowanie kanałów sprzedaży, badania marketingowe, segmentacja klientów, weryfikacja przychodów, kosztów, innych wskaźników, wsparcie organizacyjne itp.) oraz uzupełniająco podstawowe usługi inkubacji (np. dostęp do stanowiska pracy, usługi księgowe i doradcze).

Okres inkubacji i pracy nad rozwojem pomysłu w celu przygotowania produktu bądź usługi będzie mógł obejmować maksymalnie 10 miesięcy.

Warunki przystąpienia

Kto będzie miał prawo zgłosić swój pomysł na biznes? Jak wynika z tzw. uszczegółowienia programu „Polska wschodnia", opisywane wsparcie będzie skierowane do osób do 35. roku życia, w szczególności do absolwentów szkół wyższych oraz studentów ostatnich lat studiów, chcących uruchomić i rozwijać własne firmy w Polsce wschodniej. Podstawowym kryterium oceny tych pomysłów będzie ich innowacyjność oraz możliwość osiągnięcia komercyjnego sukcesu (dlatego w grupie ekspertów oceniających nowe pomysły mają zasiadać m.in. doświadczeni przedsiębiorcy, praktycy biznesu). Wspierane będą pomysły, które będą prowadzić do wprowadzenia na rynek przez dane przedsiębiorstwo nowego lub znacząco ulepszonego produktu. Ocena innowacyjności i oczekiwanych rezultatów z nią związanych będzie się opierać na zasadach wynikających z tzw. podręcznika Oslo.

Warto podkreślić, że priorytetowo traktowane mają być koncepcje wpisujące się w zakres tzw. regionalnych inteligentnych specjalizacji wspólnych dla co najmniej dwóch województw z Polski wschodniej (warmińsko-mazurskie, podlaskie, lubelskie, podkarpackie i świętokrzyskie) oraz przyczyniające się do promocji zielonej i zrównoważonej gospodarki.

Ostatni etap

Firmy gotowe do wejścia na rynek będą mogły liczyć na dalszą pomoc. Właśnie jej poświęcona jest druga część programu, czyli tzw. poddziałanie 1.1.2. Wsparcie będzie polegać na dofinansowaniu rozwoju start-upu. Będzie to dotacja na początkową działalność firmy (przyznanie tzw. pomocy de minimis).

Ten etap ma pomóc we wprowadzeniu produktu na rynek (pierwsza sprzedaż) i realizacji modelu biznesowego, opracowanego i przetestowanego dzięki platformie startowej. Początkujący przedsiębiorcy będą mogli korzystać ze wsparcia przez okres dwóch lat (maksymalnie). Minimalna wartość kosztów kwalifikowanych dla tego etapu została ustalona na poziomie 50 tys. zł. Z kolei maksymalne dofinansowanie ograniczone jest kwotą 800 tys. zł.

Wielkość budżetu

60 mln euro, z czego 6 mln euro na projekt pilotażowy, to budżet części 1.1.1, czyli tej związanej z tworzeniem i rozwijaniem platform startowych. To pieniądze dla ośrodków innowacji, które będą nimi zarządzać i dzięki nim rozwijać swoją działalność. Z kolei na wdrażanie w życie najlepszych pomysłów, czyli realizację działania 1.1.2, zapisano w budżecie programu 140 mln euro, z czego 14 mln euro na przeprowadzenie etapu pilotażowego.

Studenci i absolwenci muszą jeszcze poczekać

Pierwszym etapem, który musi zostać zrealizowany, zanim konkretne osoby zaczną się zgłaszać ze swoimi pomysłami na biznes, będzie utworzenie platform wsparcia. Dlatego Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, która jest gospodarzem całego działania 1.1, w pierwszej kolejności planuje ogłosić konkurs dla instytucji otoczenia biznesu (ośrodków innowacji), uruchamiając w ten sposób poddziałanie 1.1.1 (platformy startowe dla nowych pomysłów). Ogłoszenie konkursu planowane jest na wrzesień, a rozpoczęcie przyjmowania wniosków na październik. Na dofinansowanie projektów polegających na stworzeniu kompleksowych programów inkubacji innowacyjnych start-upów przeznaczone będzie w pierwszym etapie 25 mln zł.

Natomiast pierwszy konkurs do poddziałania 1.1.2 (rozwój start-upów w Polsce wschodniej) planowany jest na drugi kwartał przyszłego roku.

Inne działania dla firm

Program „Polska wschodnia" obejmuje także inne działania, w tym skierowane do działających już przedsiębiorców, a nie tylko do osób planujących uruchomienie własnego biznesu. Przykładowo przewiduje m.in. wsparcie dla planów umiędzynaradawiania przedsiębiorstw. Firmy nastawione na rozwój eksportu będą mogły skorzystać z działania 1.2 „Internacjonalizacja MSP". Zgodnie z założeniami będzie to wsparcie doradcze dla firmy w diagnozie jej potencjału w zakresie internacjonalizacji, przygotowania jej i jej oferty pod kątem eksportu oraz pomoc w aktywnym poszukiwaniu partnerów biznesowych w celu wprowadzenia produktów lub usług na wybrane rynki zagraniczne.

Przedsiębiorców z Polski wschodniej może też interesować działanie 1.3.1 „Wdrażanie innowacji przez MSP". Przewiduje ono wsparcie dla projektów prowadzących do stworzenia innowacyjnych (na poziomie kraju) produktów lub usług poprzez wykorzystanie (wdrożenie) własnych lub nabytych od podmiotów zewnętrznych wyników prac badawczo-rozwojowych. Ogłoszenie konkursu dla tego działania może nastąpić jeszcze w tym miesiącu, a nabór wniosków ruszyć w sierpniu. Na dofinansowanie projektów w pierwszym konkursie zarezerwowano 80 mln zł.

Do firm skierowane jest także działanie 1.4 „Wzór na konkurencję". Zakłada ono wsparcie w zakresie wykorzystywania procesów wzorniczych (przeprowadzenie audytu wzorniczego oraz wprowadzenie w życie wynikających z niego zaleceń). A wszystko w celu wdrożenie innowacji produktowej. W pierwszej kolejności przyjmowane będą wnioski o dofinansowanie części audytowej. Ich nabór, zgodnie z harmonogramem ogłaszania konkursów, może się rozpocząć w okresie wrzesień – październik.