Programy operacyjne to podstawowe dokumenty, które wskazują na zadania i cele, jakie mają być realizowane i osiągnięte dzięki unijnym dotacjom. Wyznaczają granice, których mają się trzymać instytucje odpowiedzialne za wydatkowanie i kontrolowanie tych środków oraz podmioty, które chciałyby z nich korzystać. Jednak same programy operacyjne, które dzielą się na tzw. programy ogólnokrajowe, regionalne i jeden dla makroregionu Polski wschodniej, mają stosunkowo ogólny charakter. Nie dają np. precyzyjnych wskazówek, na jakiego rodzaju projekty (inwestycje) będzie można otrzymać dofinansowanie, ani kto w konkretnych przypadkach będzie mógł się o nie ubiegać.