Podczas pierwszego tak szerokiego, poniedziałkowego spotkania z organizacjami przedsiębiorców i ekonomistami kierownictwo resortu finansów zamierza przedstawić planowane kierunki zmian w funkcjonowaniu administracji podatkowej - np. nowy system obsługi i wsparcia podatników, powołanie asystentów podatnika, zmiany w wyspecjalizowanych urzędach skarbowych oraz "nowe podejście do kontroli podatkowej, jej przebiegu i standardów".

To właśnie "nowe podejście do kontroli podatkowej" zdominuje dyskusję. - Jest ono zupełnie niezgodne z system demokratycznego państwa. Stosunki na linii państwo-fiskus mają opierać się na zasadzie zaufania, a nie łupienia podatników w celu zwiększenia wpływów budżetowych - mówi Rzeczpospolitej Andrzej Malinowski, prezydent organizacji Pracodawcy RP, zapytany, jakie są jego oczekiwania wobec spotkania. - Mam nadzieję, że usłyszymy konkretne rozwiązania nowej polityki podatkowej na rzecz ochrony uczciwych podatników, a nie odwrotnie - dodaje.

Nowe podejście, jak wyjaśniał Jacek Kapica, wiceminister finansów, to ograniczenie liczby kontroli, ale zwiększenie ich efektywności. Sprawdzane mają być przede wszystkim firmy, w których ryzyko podatkowych nieprawidłowości i oszustw - co można wytypować na podstawie analiz - jest wysokie. – Zależy nam, aby tak jak w przypadku kontroli celnych czy skarbowych, także działania administracji podatkowej były skuteczne w 70-80 proc. – podkreślał Kapica. Skuteczność kontroli podatkowych w 2013 r. wyniosła 29 proc. (to znaczy 29 proc. z nich kończyło się domiarem podatkowym powyżej 1 tys. zł), a w 2014 r. - 43 proc. - wynika z danych MF.

Sama idea, by fiskus odszedł od kontroli, w których wykrywane są "oszustwa" na kilka złotych, nie budzi sprzeciwu. Ogromne jednak oburzenie wzbudził sposób, jak takie nowe podejście, ma być realizowane. Opinia publiczna dowiedziała się o tym z nieoficjalnej notatki ze spotkania, w której dyrektor izby skarbowej przekazuje naczelnikom urzędów skarbowych nowe wytyczne Ministerstwa Finansów. Wynika z niej w skrócie, że pod groźbą utraty etatów, kontrole urzędów skarbowych mają się kończyć domiarem w 80 proc. przypadków, a ich celem na być zwiększenie wpływów do budżetu.

- Mam nadzieję, że na spotkaniu usłyszę, że to wszystko nie jest prawdą - mówi krótko Andrzej Sadowski z Centrum im. A. Smitha. - To "nowe podejście" jest kuriozalne i skończy się jak akcja paragonowa, czyli karaniem grzywnami kwiaciarek za brak wydania paragonu na kilka groszy - dodaje.

- Trzeba dobitnie mówić, bo chyba resort finansów nie rozumie, jakie są konsekwencje jego nowego podejścia - zauważa Ryszard Petru, przewodniczący Rady Towarzystwa Ekonomistów Polskich. - Niedopuszczalne jest, by z góry nakazywać urzędnikom, że 80 proc. sprawdzanych firm to oszuści. A co jeśli będzie ich 50 na 100 sprawdzanych? Jestem pewien, że aparat zrobi wszystko, by dobić do tych 80 proc. Nawet jeśli 79 wśród kontrolowanych to oszuści, a jeden zostanie "skazany" niesłusznie, to to stanie się wiele złego dla interesu publicznego - wyjaśnia Petru.

Związek Przedsiębiorców i Pracodawców, także zaproszony na spotkanie, złożył w miniony czwartek, na podstawie opisywanej notatki doniesienie do prokuratury na ministra finansów Mateusza Szurka. Uważa, że żądanie w wyniku kontroli zwiększania wpływów budżetowych, to podżeganie urzędników skarbowych do łamania prawa. Cezary Kaźmierczak, prezes ZPP, chce usłyszeć wyjaśniania tej kwestii i dodatkowo deklaracji, że resort zgodzi się na przyjęcie w ordynacji podatkowej tzw. zasady in dubio pro tributario , czyli rozstrzyganie nie dających się wyjaśnić wątpliwości prawnych na korzyść podatników.

- Podejście fiskusa do tej zasady pokazuje jego prawdziwe podejście do interesu podatnika - dodaje. Zasadę tę zaproponował prezydent Bronisław Komorowski, a MF uważa, że trzeba ją co najmniej doprecyzować.

Resort finansów podkreśla, że fiskus kieruje się zasadą optymalnego wsparcia i ochrony uczciwych podatników oraz aktywniejszego zwalczanie oszustw. Oprócz wyżej wymienionych organizacji, na spotkanie zaproszenie otrzymali: Stowarzyszenie Inicjatyw Firm Rodzinnych, Konfederacja Lewiatan, Business Centre Club, Krajowa Izba Gospodarcza. Gospodarzami dyskusji pt. „Kierunki reformy administracji podatkowej, a ochrona legalnej działalności gospodarczej", będą minister Szczurek, a także wiceminister Jacek Kapica i wiceminister Janusz Ciechoń. Spotkanie odbędzie się ono w godz. 11-13 i ma być transmitowane on-line.