Przywracający wyrok sądu oznacza, że etatowiec wraca do pracy na poprzednich warunkach. Ma więc prawo domagać się objęcia tego samego stanowiska, jakie zajmował uprzednio. Nie wystarcza zaś zapewnienie mu posady równorzędnej. Tak też wypowiadał się Sąd Najwyższy w wyroku z 26 listopada 2003 r. (I PK 490/02). Stwierdził, że przywrócenie do pracy następuje na warunkach istniejących w chwili rozwiązania umowy i pracodawca nie musi ich ponownie określać przez wskazanie stanowiska pracy, warunków wynagradzania i innych elementów treści stosunku pracy. Podobnie 16 czerwca 2011 r. ?(I PK 272/10) SN podkreślił, że orzeczenie o przywróceniu do pracy restytuuje stosunek pracy na przyszłość, tj. doprowadza do powstania tego, jaki istniał przed zakwestionowanym rozwiązaniem angażu.

Zatem pracodawca musi ponownie przyjąć pracownika dokładnie na tę samą posadę, jaką zajmował on przed wypowiedzeniem. Nie może zaś zatrudnić np. przywróconego księgowego jako sprzedawcy, choćby nawet wynagrodzenie na obu tych miejscach było podobne.

Zgłasza gotowość

Skuteczność wyroku przywracającego zależy od tego, czy pracownik zgłosi gotowość niezwłocznego podjęcia zadań w ciągu siedmiu dni od uprawomocnienia się orzeczenia. Dlatego firma może odmówić ponownego przyjęcia, jeżeli w tym terminie nie zgłosił on takiej deklaracji, chyba że jego przekroczenie nastąpiło z przyczyn niezależnych od etatowca.

Zgłoszenie gotowości polega zwykle na osobistym stawieniu się w firmie w celu podjęcia pracy. Możliwe jest także wyrażenie takiej deklaracji pisemnie lub telefonicznie. W razie sporu to na etatowcu spoczywa ciężar udowodnienia, że zgłaszał chęć podjęcia pracy.

Jak wyegzekwować

Jeżeli szef odmawia dopuszczenia do pracy, mimo że pracownik zgłosił gotowość do niej w ciągu siedmiu dni od przywrócenia, ten może wystąpić z wnioskiem o wszczęcie egzekucji w sprawie. Wyrok przywracający do pracy podlega wykonaniu ?w trybie egzekucji sądowej świadczeń niepieniężnych (art. 1050 kodeksu postępowania cywilnego). W jej toku sąd może, stosując grzywny, wymusić ponowne przyjęcie. Przy czym sąd, wymierzając pracodawcy grzywnę, orzeka jednocześnie na wypadek jej nieściągnięcia o zamianie na areszt. Stosuje przy tym przelicznik z kodeksu postępowania cywilnego.

Areszt wobec szefa odmawiającego wykonania wyroku sądu maksymalnie trwa sześć miesięcy (art. 1053 k.p.c.). Na wniosek pracownika sąd może także zamiast grzywny zagrozić firmie nakazem zapłaty na rzecz pokrzywdzonego określonej sumy pieniężnej za każdy dzień zwłoki. Wówczas gdy zakład go nie przywróci w określonym przez sąd terminie, będzie musiał zapłacić za każdy dzień opóźnienia, np. 100 zł. Jeśli to nie przyniesie efektów, sąd podwyższy kwotę na wniosek etatowca.

Będzie pensja

Temu, kto podjął obowiązki w wyniku przywrócenia do pracy, przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez zajęcia, ale nie więcej niż za dwa miesiące, a gdy okres wypowiedzenia wynosił trzy miesiące – nie więcej niż za miesiąc. Jeżeli angaż rozwiązano z pracownikiem w wieku przedemerytalnym albo z pracownicą w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego, wynagrodzenie należy się za cały okres pozostawania bez etatu. Dotyczy to także przypadku, gdy umowę rozwiązano z pracownikiem ojcem wychowującym dziecko w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego albo gdy rozwiązanie angażu podlega ograniczeniu z mocy przepisu szczególnego. Zatem u tych, których zatrudnienie jest szczególnie chronione, mogą to być znaczne kwoty. To dodatkowa dolegliwość finansowa dla firmy.

Dalsze skutki

Pracownikowi, który podjął obowiązki w wyniku przywrócenia, wlicza się do okresu zatrudnienia okres pozostawania bez zajęcia, za który przyznano wynagrodzenie (art. 51 § 1 k.p.). Natomiast okresu pozostawania bez etatu, za który nie dostał wynagrodzenia, nie uważa się za przerwę w zatrudnieniu pociągającą za sobą utratę uprawnień uzależnionych od nieprzerwanego zatrudnienia. Ma to znaczenie zwłaszcza ?dla długoletnich pracowników, gdy chodzi np. o dodatki stażowe lub nagrody jubileuszowe.

Autor jest sędzią ?Sądu Okręgowego w Kielcach

O czym pamiętać

- ?jeśli pracownik w ciągu tygodnia po uprawomocnieniu się wyroku przywracającego nie zgłosi się do firmy, ta nie musi już go ponownie przyjąć

- ?na trzy miesiące firma powierzy przywróconemu inną pracę, niż miał dotychczas, jeżeli jej wykonywanie jest niemożliwe z przyczyn organizacyjnych, a płaca etatowca się nie obniży

- ?niewykluczona jest odpowiedzialność karna dla szefa odmawiającego przyjęcia przywróconego przez sąd

Czego unikać

- ?uchylania się od ponownego przyjęcia przywróconego przez sąd

- ?przyjmowania przywróconego na inne, gorzej płatne stanowisko

- ?odmowy wypłaty wynagrodzenia za czas pozostawania bez zajęcia, jeśli etatowiec zgłosił takie żądanie