Ustawodawca stara się jednak uwzględniać różne sytuacje i dostosowywać do nich konsekwencje prawne. Jednym z przykładów jest strefa przemysłowa. Zgodnie z art. 136a ustawy – Prawo ochrony środowiska strefa przemysłowa może być utworzona na terenach przeznaczonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (i tylko tam) na cele związane z działalnością produkcyjną, składowaniem i magazynowaniem. W granicach strefy przemysłowej dozwolone jest co do zasady przekraczanie standardów jakości środowiska w zakresie dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu czy też dopuszczalnych poziomów hałasu. Jednocześnie w strefie przemysłowej nie są dopuszczalne działania, które wymagałyby czystszego powietrza (związane np. z przemysłem spożywczym). Tak więc utworzenie strefy przemysłowej umożliwia niektórym przedsiębiorcom większy zakres prowadzenia działalności, ale dla innych może być ograniczeniem. Zresztą samo przekraczanie standardów jakości środowiska jest dopuszczalne jedynie, gdy nie zagrozi życiu lub zdrowiu ludzi, a zwłaszcza nie naruszy norm bezpieczeństwa i higieny pracy.
Strefę w konkretnym miejscu tworzy sejmik województwa. Do niego składa wniosek zainteresowany utworzeniem strefy. Trzeba w nim zawrzeć: uzasadnienie potrzeby utworzenia strefy, projekt jej granic oraz propozycje zasad jej funkcjonowania. Do wniosku należy dołączyć wypis i wyrys z obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Do objęcia danej nieruchomości strefą przemysłową potrzebna jest zgoda jej właściciela (współwłaścicieli). Każdy właściciel nieruchomości powinien więc dokładnie przemyśleć, czy wyraża zgodę na utworzenie na swoim terenie strefy przemysłowej. Wiążą się z nią bowiem ograniczenia różnych form prowadzenia działalności gospodarczej.
Jest to ważne, bo po wyrażeniu zgody właściciel nieruchomości traci możliwość kierowania roszczeń odszkodowawczych z powodu ograniczenia jego uprawnień. Co do zasady środowiskowe ograniczenia władania nieruchomością, zgodnie z art. 129 prawa ochrony środowiska, pozwalają na kierowanie przez właścicieli nieruchomości takich żądań.
Generalnie strefy przemysłowe są potrzebne. Umożliwiają prowadzenie – na jasno określonych warunkach ?– zróżnicowanych i potrzebnych inwestycji. Jednak trzeba też pamiętać, że oznaczają również ograniczenia wykonywania działalności gospodarczej. Ustawodawca stwarza zabezpieczenia przed zbyt szybkim i pochopnym tworzeniem stref przemysłowych. Służy temu choćby obowiązek uzgodnienia projektu uchwały powołującej strefę przemysłową z wojewódzkim inspektorem sanitarnym oraz regionalnym dyrektorem ochrony środowiska.
Maciej J. Nowak radca prawny
