O czym zatem powinien pamiętać polski przedsiębiorca, planując ekspansję na rynek brazylijski? Zgodnie z rankingiem „Doing Business 2013" Brazylia znajduje się na 130 ze 185 miejsc pod względem swobody prowadzenia działalności. Złożone przepisy w zakresie podatków i prawa pracy na różnych szczeblach, zarówno federalnym, stanowym czy też municypalnym, czynią ?z Brazylii kraj, w którym założenie i prowadzenie działalności gospodarczej wymaga spełnienia licznych wymogów formalnych. Procedura związana z rozpoczęciem i prowadzeniem działalności jest długa i pracochłonna.
Do najbardziej typowych metod prowadzenia przez przedsiębiorcę zagranicznego działalności w Brazylii można zaliczyć inwestowanie za pośrednictwem podmiotów prowadzonych ?w formie spółek akcyjnych oraz spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, które z uwagi na mniej skomplikowaną strukturę zarządzania są najczęściej stosowaną strategią wejścia na rynek.
Zgodnie z obowiązującym prawem, w momencie założenia spółki akcyjnej, przepisy regulują minimalną wysokość wkładu odpowiadającą 10 proc. kapitału zakładowego. W stosunku do spółek z o.o. nie istnieją obostrzenia w tym zakresie (termin na wniesienie wkładu może zostać określony na późniejszy). Poza tym za wyjątkiem niektórych szczególnych sytuacji, prawo nie wymaga określenia minimalnego wymaganego kapitału zakładowego. W przypadku obu spółek, zarząd powinien składać się przynajmniej z dwóch członków, którzy powinni być Brazylijczykami bądź cudzoziemcami przebywającymi na stałe w tym kraju ?i posiadającymi ważną wizę. Poza kilkoma wyjątkami, prawodawstwo brazylijskie nie przewiduje jednoosobowego zarządu.
Wpis w rejestrze banku
Z punktu widzenia podatkowego inwestycje zagraniczne ?w Brazylii są objęte szeregiem szczegółowych regulacji i z tego względu wejście na jej rynek powinno być poddane wnikliwej analizie w zakresie sposobu opodatkowania, w zależności od wybranej formy.
Warunkiem realizacji bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Brazylii, rozumianych jako stały udział inwestorów niebędących rezydentami tego kraju w spółkach brazylijskich poprzez posiadanie w nich udziałów lub akcji, jest dokonanie stosownego wpisu w rejestrze Banku Narodowego Brazylii. Chociaż fakt zamieszczenia właściwej adnotacji nie podlega uprzedniej weryfikacji przez bank – co oznacza, że odpowiedzialność z tego tytułu, jak również obowiązek przechowywania dokumentacji potwierdzającej spoczywają na zarządzie spółki lub przedstawicielu zagranicznego inwestora – to jednak jest ona niezbędna dla wypłaty przyszłych zysków. Tak więc po dokonaniu stosownego wpisu i spełnieniu innych niezbędnych wymogów, inwestorom zagranicznym mogą być wypłacane zyski w każdym momencie bez względu na okres posiadania przez nich akcji bądź udziałów.
Jakie podatki
Oprócz podatków związanych ?z działalnością w Brazylii (podatek od sprzedaży, świadczonych usług, składki na ubezpieczenie społeczne, podatek od dochodów, itd.), bezpośrednie inwestycje zagraniczne podlegają np. reżimowi podatkowemu:
W niektórych przypadkach zastosowanie znajdują przepisy dotyczące cen transferowych, których celem jest nakładanie sankcyjnych opłat w przypadku przeniesienia zysków z zagranicy lub za granicę poprzez nieprawidłową wycenę importowanych i eksportowanych towarów, usług lub praw w transakcjach realizowanych z:
– jurysdykcje podatkowe, ?w których zyski przedsiębiorstw opodatkowane są podatkiem dochodowym od osób prawnych o stawce niższej niż ?20 proc. lub
– jurysdykcje podatkowe przewidujące specyficzne reżimy podatkowe, wynikiem których jest opodatkowanie zysków przedsiębiorstw podatkiem dochodowym od osób prawnych o stawce niższej niż ?20 proc.
Należy mieć na względzie podatek od transakcji finansowych – IOF, podatek federalny nakładany na niektóre transakcje finansowe, którego podstawa opodatkowania i stawka opodatkowania różnią się w zależności od rodzaju transakcji (stawka waha się od 0 proc. do 25 proc.) oraz kosztów formalności celnych związanych z importem.
Opisane utrudnienia nie powinny zniechęcać potencjalnych inwestorów. Być może warto zastanowić się nad zaistnieniem w Brazylii już teraz, zanim znikną one całkowicie co spowoduje pojawienie się znacznej konkurencji. Warto pamiętać, że w rynku brazylijskim drzemie olbrzymi potencjał, stanowi on doskonałe miejsce na inwestycje polskich przedsiębiorców.
Mateusz Przygodzki jest radcą prawnym, odpowiada za praktykę Banking & Finance? Biuro Garrigues w Warszawie ??Jaime L. Iglesias Gallardo? partner Garrigues odpowiedzialny ?za biuro w Sao Paulo
Jaka wymiana
W 2012 r. polskie firmy zainwestowały w Brazylii ok. 500 tys. USD. Jeśli chodzi o wzajemną wymianę handlową, to pozostaje ona na nieprawdopodobnie niskim poziomie przy udziale Polski na poziomie 0,2 proc. ogólnej wymiany handlowej Brazylii oraz 0,37 proc. udziału Brazylii w polskiej wymianie handlowej z zagranicą.