Nawet w takich państwach jak Stany Zjednoczone, gdzie sektor prywatnych podmiotów inwestujących bezpośrednio w badania jak i firmy za nimi stojące (fundusze zalążkowe, private equity) jest silny, agendy rządowe często angażują się w finansowanie badań. Wiele ze stosowanych dzisiaj urządzeń i technologii nie powstałoby, gdyby nie takie zaangażowanie (związane np. z zamówieniami przemysłu zbrojeniowego, czy kosmicznego). O ile bowiem prywatni inwestorzy chętnie wchodzą do gry, gdy produkt jest już wymyślony i trzeba zebrać fundusze na jego komercjalizację, to już mniej skłonni są do inwestowania na etapie badań podstawowych. Czyli wtedy, gdy dopiero pojawia się jakiś pomysł, ale nikt, łącznie z innowatorem, nie jest w stanie stwierdzić, czy będzie to produkt trafiony oraz nadający się do przemysłowej produkcji i sprzedaży. Dlatego tak ważny jest udział państwa na tym etapie. Przynajmniej w takiej gospodarce, która chciałaby przejść z gospodarki kopiującej i mającej rolę podwykonawcy (jak w wielu przypadkach gospodarka polska na potrzeby przemysłu niemieckiego) na gospodarkę innowacyjną, samodzielnie oferującą na globalnym rynku nowe produkty i usługi. Oczywiście w naszym przypadku to będzie długa droga, ale tym bardziej ważne, aby firmy wykorzystywały wszystkie okazje, które pomagają wejść na ścieżkę nowoczesności i tak rozumianej konkurencyjności. A taką okazję stwarza konkurs organizowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.

Prace celowe

To właśnie ta instytucja ma do dyspozycji blisko 90 mln zł. Kwota ta trafi wyłącznie do firm i tylko na finansowanie badań i prac rozwojowych. Tym samym przedsiębiorcy nie muszą o te środki konkurować z innymi podmiotami, co zwiększa ich szanse, ale jednocześnie nie mogą z nich sfinansować innych rodzajów wydatków (jak np. rozbudowa firmy, wdrożenie nowego produktu dzięki zakupowi linii technologicznych, maszyn, itp.). A wszystko za sprawą tzw. działania 1.4 „Wsparcie projektów celowych", które jest częścią, będącego już u kresu realizacji, programu „Innowacyjna gospodarka".

21,3 mln euro wynosi budżet konkursu dla firm na realizację projektów celowych

Podział środków

Ogólna kwota ok. 21mln euro, która zostanie rozdysponowana, została dodatkowo podzielona. NCBiR wyodrębniło bowiem dwa budżety. Z jednego, którego wysokość to blisko 12,8 mln euro, wspierane będą projekty zgłaszane wyłącznie przez mikro, małe lub średnie firmy. Druga część (8,5 mln euro) dofinansuje projekty dużych przedsiębiorców. Niezależnie od tego, do jakiej kategorii należy firma, wnioski o dofinansowanie będą przyjmowane do 7 lutego. I tak, jak zostało zauważone, muszą one dotyczyć projektów badawczych. Te zaś mogą polegać na prowadzeniu badań przemysłowych lub prac rozwojowych. Rozróżnienie to jest bardzo ważne ze względu na tzw. intensywność dofinansowania, jak i dopuszczalną maksymalną jego wartość. Zgodnie z regułami konkursu maksymalna kwota wsparcia na badania przemysłowe i prace rozwojowe dla jednego przedsiębiorcy na jeden projekt musi być bowiem niższa niż równowartość w złotych kwoty:

- ?10 mln euro – jeżeli tzw. koszty kwalifikowane badań przemysłowych stanowią więcej niż połowę całkowitych kosztów projektu (kwalifikowanych),

- ?7,5 mln euro  – w odniesieniu do pozostałych projektów.

Natomiast intensywność wsparcia, czyli procentowy udział unijnego finansowania w całości wydatków, nie może przekroczyć:

- ?dla mikro- lub małego przedsiębiorcy  70 proc. wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem, w przypadku badań przemysłowych oraz 45 proc. w przypadku prac rozwojowych,

- ?dla średniego przedsiębiorcy 60 proc. wydatków w przypadku badań przemysłowych oraz 35 proc. wydatków w przypadku prac rozwojowych,

- ?dla dużego przedsiębiorcy 50 proc. w przypadku badań przemysłowych oraz 25 proc. wydatków w przypadku prac rozwojowych.

Na koniec należy zaznaczyć, że określona jest także minimalna wartość wydatków kwalifikowanych. A limit ten wynosi milion złotych. Oznacza to, że projekty ?o mniejszej wartości nie będą przyjmowane, a wnioski o dofinansowanie, gdyby zostały złożone, zostaną odrzucone na podstawie kryteriów formalnych. Więcej informacji o naborze wniosków, w tym regulamin konkursu, wytyczne, wzory dokumentów można znaleźć na stronie Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (www.ncbir.pl).

podstawa prawna:

- wsparcie dla przedsiębiorców udzielane będzie na podstawie rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 28 października 2010 r. w sprawie warunków i trybu udzielania pomocy publicznej i pomocy de minimis za pośrednictwem Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (DzU z 2010r. nr 215, poz. 1411 ze zm.)

Wyższe dofinansowanie

W przypadku skutecznej współpracy firmy – wnioskodawcy z innym przedsiębiorcą (grupą przedsiębiorców) lub organizacją badawczą (jednostką naukową, zagranicznym publicznym ośrodkiem badawczym), z wyłączeniem podwykonawstwa, przedsiębiorca ten może uzyskać zwiększoną intensywność wsparcia  (o 15 punktów procentowych, ale nie więcej niż do 80 proc. wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem).  Ponadto także w przypadku rozpowszechniania wyników badań przemysłowych na konferencjach naukowych i technicznych lub przez publikacje w czasopismach naukowych, technicznych lub powszechnie dostępnych bazach danych wnioskodawca może uzyskać zwiększoną intensywność wsparcia (o 15 punktów procentowych, ale nie więcej niż do 80 proc. wydatków kwalifikowanych).

Po badaniach część wdrożeniowa

Warto dodać, że w zakresie opisywanego konkursu dofinansowanie udzielane będzie na realizację projektów celowych z przeznaczeniem na badania przemysłowe i prace rozwojowe albo prace rozwojowe (część badawcza projektu celowego). Jednak wsparcie na ten cel będzie mogło być udzielone pod warunkiem zobowiązania się przedsiębiorcy do wdrożenia wyników tych badań lub prac we własnej działalności gospodarczej lub do sprzedaży wyników tych badań lub prac w celu wprowadzania ich do działalności gospodarczej innego przedsiębiorcy. Za wdrożenie wyników badań przemysłowych lub prac rozwojowych nie uznaje się zbycia wyników tych badań lub prac w celu ich dalszej sprzedaży.