Jak przedsiębiorca ma zatrudnić stażystę z urzędu pracy

Urząd pracy może skierować bezrobotnego do pracy we wskazanej firmie na okres od 3 do 12 miesięcy. W tym czasie opłaca mu wynagrodzenie ze środków Funduszu Pracy. Dla przedsiębiorcy (chociaż musi zorganizować stanowisko i wyznaczyć opiekuna stażyście) obecność takiej osoby w firmie stanowi cenną pomoc. W zamian za to pracodawca powinien zorganizować stażyście warunki do nauki nowego zawodu. Nic nie stoi na przeszkodzie, by zaangażować go do zwykłej działalności firmy i zyskać w ten sposób dodatkowe ręce do pracy.

Krok 1. Sprawdź, czy spełniasz warunki

Zgodnie z art. 53 i 61a ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz wydanym na jego podstawie rozporządzeniu w sprawie szczegółowych warunków odbywania stażu przez bezrobotnych, o przysłanie bezrobotnego na staż może starać się także osoba prowadząca działalność gospodarczą, która dotychczas nie zatrudniała żadnego pracownika.

Poza tym urząd pracy może skierować stażystę do rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub pełnoletniej osoby fizycznej, zamieszkującej i prowadzącej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, osobiście i na własny rachunek, działalność w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej, w tym ogrodniczej, sadowniczej, pszczelarskiej i rybnej, w pozostającym w jej posiadaniu gospodarstwie rolnym obejmującym obszar użytków rolnych o powierzchni przekraczającej 2 ha przeliczeniowe lub prowadzącej dział specjalny produkcji rolnej, o którym mowa w ustawie z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników.

Przedsiębiorca starający się o podpisanie z urzędem pracy umowy na zorganizowanie stażu nie może jednak zalegać z zapłatą wynagrodzeń ani składek do ZUS, NFZ, na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz Fundusz Emerytur Pomostowych i powinien w tej sprawie złożyć oświadczenie w pośredniaku.

Krok 2. Opracuj program nauki

Przedsiębiorca musi najpierw opracować program nauki stażysty. Musi on zawierać nazwę zawodu lub specjalności, której dotyczy, zakres zadań wykonywanych przez bezrobotnego oraz rodzaj kwalifikacji lub umiejętności zawodowych, jakie uzyska po zakończeniu stażu. Pracodawca musi także wyznaczyć opiekuna osoby objętej programem stażu. Opiekun może zajmować się jednocześnie maksymalnie trzema stażystami.

Przedsiębiorca powinien określić, ilu stażystów może przyjąć zgodnie z przepisami. W firmie, która nie zatrudniała dotychczas pracowników, możliwe jest przeszkolenie tylko jednego stażysty. W pozostałych liczba bezrobotnych skierowanych z urzędu pracy nie może przekroczyć liczby pracowników zatrudnionych w danej firmie na etatach, w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy.

Przykład

Przedsiębiorca działający na rynku od pięciu lat zatrudnia óśmiu pracowników. Sześciu na pełny etat i dwóch na 1/2 etatu. Może się on ubiegać o skierowanie do jego firmy nie więcej niż siedmiu stażystów. Tyle osób jest bowiem zatrudnionych w jego firmie w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy.

Na staż trwający do sześciu miesięcy może zostać skierowany:

Bezrobotny, który nie skończył 25 lat lub absolwent uczelni wyższej, który w okresie 12 miesięcy od ukończenia szkoły wyższej nie ukończył 27 lat, może być skierowany na staż nawet na 12 miesięcy.

Urzędy pracy biorą pod uwagę możliwość zatrudnienia bezrobotnego po zakończeniu stażu. Warto więc sprawdzić w lokalnym pośredniaku, na jakich zasadach są podpisywane umowy z przedsiębiorcami. Najczęściej jest bowiem tak, że preferowane są oferty gwarantujące stażyście etat po zakończeniu dotowanego przez urząd pracy zatrudnienia.

Krok 3. Złóż wniosek do urzędu i podpisz umowę

Przedsiębiorca zamierzający zorganizować staż dla bezrobotnych składa do urzędu pracy wniosek o zawarcie umowy, w którym podaje:

Ważne!

Przedsiębiorca może sam wskazać bezrobotnego, którego chce przyjąć na staż. Urząd pracy nie jest związany takim oświadczeniem, jednak najczęściej, gdy nie ma przeszkód formalnych, kieruje na staż bezrobotnego, którego nazwisko podał przedsiębiorca.

Taką operację w stosunku do jednej osoby można przeprowadzić tylko raz. Ten sam bezrobotny nie może bowiem odbywać ponownie stażu u tego samego przedsiębiorcy na tym samym stanowisku pracy, na którym wcześniej odbywał staż lub inne formy wsparcia zatrudnienia bezrobotnych finansowane przez urząd pracy, jak przygotowanie zawodowe w miejscu pracy lub przygotowanie zawodowe dorosłych.

Urząd pracy ma miesiąc na rozpatrzenie wniosku przedsiębiorcy. Jeśli wniosek spełnia wszelkie wymagania formalne i w kasie urzędu pracy są jeszcze pieniądze przewidziane na finansowanie staży, urząd pracy podpisze z przedsiębiorcą umowę.

Poza danymi firmy znajdą się w niej informacje dotyczące miejsca odbywania stażu przez bezrobotnego, imię i nazwisko oraz zajmowane stanowisko opiekuna bezrobotnego, program stażu oraz dokładna data jego rozpoczęcia i zakończenia. Poza tym przedsiębiorca zobowiąże się w tym kontrakcie do zapewnienia należytej realizacji stażu zgodnie z ustalonym programem.

Krok 4. Pamiętaj o uprawnieniach bezrobotnego

Przed rozpoczęciem pracy stażysta powinien zostać zapoznany przez opiekuna z programem stażu, a także z obowiązkami oraz uprawnieniami na zajmowanym stanowisku. Przedsiębiorca ma także obowiązek zapewnić bezrobotnemu bezpieczne i higieniczne warunki pracy na zasadach przewidzianych dla jego pracowników. W tym powinien przeprowadzić badania lekarskie przed rozpoczęciem zatrudnienia (mogą one być sfinansowane przez urząd pracy), a także przeszkolić bezrobotnego w zakresie bhp, przepisów przeciwpożarowych oraz zapoznać go z regulaminem pracy. Stażysta ma prawo do odzieży roboczej i posiłków na takich samych zasadach co pozostali pracownicy.

Ważne!

Bezrobotnemu w okresie odbywania stażu przysługuje stypendium w wysokości 120 proc. kwoty zasiłku, czyli w tym roku 988,40 zł miesięcznie brutto. Te pieniądze są wypłacane przez urząd pracy, więc przedsiębiorca nie musi ponosić kosztów wynagrodzenia stażysty.

Czas pracy bezrobotnego odbywającego staż nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo. Staż nie może odbywać się w niedziele i święta, w porze nocnej, w systemie pracy zmianowej ani w godzinach nadliczbowych, chyba że urząd pracy wyrazi zgodę na taką pracę ze względu na charakter pracy w danym zawodzie wymagający takiego rozkładu czasu pracy.

Za każde 30 dni stażu bezrobotny nabywa prawo do dwóch dni wolnego, które powinny zostać udzielone stażyście na jego wniosek, najpóźniej do zakończenia stażu.

Do piątego dnia każdego miesiąca przedsiębiorca zatrudniający stażystę dostarcza do urzędu pracy listę obecności podpisaną przez skierowanego na staż bezrobotnego.

W razie nieusprawiedliwionej nieobecności podczas więcej niż jednego dnia stażu, naruszenia podstawowych obowiązków określonych w regulaminie pracy, w szczególności stawienia się do odbycia stażu w stanie wskazującym na spożycie alkoholu, narkotyków lub środków psychotropowych lub spożywania w miejscu pracy alkoholu, narkotyków lub środków psychotropowych, przedsiębiorca może wystąpić do urzędu pracy o rozwiązanie umowy. Ma takie uprawnienie także w przypadku usprawiedliwionej nieobecności uniemożliwiającej zrealizowanie programu stażu.

Krok 5. Wystaw zaświadczenie

Na koniec stażu przedsiębiorca musi wystawić bezrobotnemu opinię potwierdzającą zdobyte kwalifikacje i umiejętności zawodowe. Na tej podstawie urząd pracy wystawi zaś bezrobotnemu zaświadczenie o odbytym stażu.

Podstawa prawna:

Ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst. jedn. DzU z 26 marca 2013 r., poz. 674)