„Usługi związane z zagospodarowaniem terenów zieleni" zostały sklasyfikowane w grupowaniu PKWiU 81.30.10.0.

Tak sklasyfikowane usługi podlegają opodatkowaniu preferencyjną stawką VAT w wysokości 8 proc., na podstawie art. 41 ust. 2 w związku z art. 146a pkt 2 oraz zgodnie z poz. 176 załącznika nr 3 do ustawy o VAT.

Pomocne wyjaśnienia statystyczne

Zgodnie z wyjaśnieniami statystycznymi zamieszczonymi na stronie: www.stat.gov.pl – „usługi związane z zagospodarowaniem terenów zieleni" sklasyfikowane w PKWiU 81.30.10.0. obejmują m.in. usługi dokonywania zasadzeń, pielęgnację i utrzymanie parków i ogrodów oraz utrzymanie zieleńców jako kompleksową usługę. Obejmują także usługi budowlane w zakresie drobnych prac związanych z zagospodarowaniem terenów zieleni (kształtowania terenu, budowy ścian oporowych, ścieżek spacerowych itp.).

Zatem właściwą stawką VAT za wykonanie usług utrzymania parku miejskiego jest bezspornie stawka 8 proc., a nie stawka 23 proc.

Sąd potwierdza

To, że stawka 23 proc. została przyjęta w umowie o zamówienie publiczne na usługi utrzymania parku miejskiego, nie ma żadnego znaczenia dla ustalenia zobowiązania podatkowego w VAT. Jak stwierdził bowiem Sąd Najwyższy w uchwale z 20 października 2011 r. (III CZP 52/11), dokonana przez zamawiającego przy weryfikacji ofert wykonawców ocena zastosowania prawidłowej stawki VAT, ogranicza się wyłącznie do płaszczyzny wyboru ofert w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Stawka ta nie ma jednak rozstrzygającego znaczenia dla ustalenia zobowiązania podatkowego w VAT, tj. ostatecznej stawki VAT obowiązującej tych wykonawców już po zawarciu i wykonaniu umowy z zamawiającym.

Weryfikacja zgłoszeń...

Sąd stwierdził także, że nie ulega żadnym wątpliwościom, że zamawiający ma możliwość kontrolowania poprawności zgłoszonych ofert i dopuszczania do merytorycznej oceny, w toku postępowania regulowanego przez Prawo zamówień publicznych (PZP), tylko tych ofert, które nie są dotknięte błędem w zakresie stawki VAT. Wszystko to oczywiście tylko dla celów postępowania w ramach PZP (art. 89 ust. 1 pkt 6 PZP).

Tym samym zamawiający ma prawo odrzucenia oferty wykonawcy z powodu określenia – jego zdaniem – w treści tej oferty błędnej stawki VAT. Wynika to z podstawowych zasad systemu zamówień publicznych, tj. konieczności przestrzegania reguł uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.

... eliminuje nieuczciwą konkurencję

Zdaniem SN, nałożony na zamawiającego ustawowy obowiązek odrzucenia oferty zawierającej błędy w obliczeniu ceny zapewnia porównywalność ofert, z uwzględnieniem reguł uczciwej konkurencji pomiędzy wykonawcami zabiegającymi o uzyskanie zamówienia publicznego. Realizację tego słusznego założenia ustawodawcy zaburzałoby dokonywanie oceny ofert, w których ceny oferowane za wykonanie tej samej usługi byłyby skalkulowane z uwzględnieniem różnych stawek VAT.

Jednak skutki prawne takiej interpretacji, tj. oceny zastosowania prawidłowej stawki VAT, dokonanej przez zamawiającego przy wstępnej ocenie ofert wykonawców, ograniczają się wyłącznie do płaszczyzny wyboru ofert w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Tym samym, wybór oferty z określoną stawką VAT nie przesądza dalej idących konsekwencji prawnych, głównie w płaszczyźnie publicznoprawnej. Wybór przez zamawiającego oferty z określoną stawką VAT nie ma – zdaniem SN – rozstrzygającego znaczenia w sfe rze zobowiązań podatkowych tych wykonawców wobec Skarbu Państwa, już po zawarciu i wykonaniu umowy z zamawiającym.

Potrzebna faktura korygująca

Wykonawca zamówienia publicznego, rozliczając VAT, nie zawsze musi kierować się stawką VAT zawartą w złożonej ofercie, jeśli ta z jakichś powodów okazała się być wadliwa.

Dla przykładu, wybór przez gminę oferty ze stawką 23 proc. nie tylko na utrzymanie zieleni miejskiej, ale także np. na zimowe lub letnie utrzymanie dróg gminnych lub też na remont domu pomocy społecznej, dla których to czynności także bezspornie obowiązuje stawka VAT w wysokości obniżonej, tzn. 8 proc., upoważnia tę samą gminę (a dokładnie jej dział rozliczający VAT) do żądania od wykonawcy tego zamówienia zastosowania właściwej stawki i wystawienia w tym celu faktur korygujących. W konsekwencji, gmina ma także prawo żądania od wykonawcy zamówienia zwrotu 15 proc. różnicy zapłaconej ceny, wynikającej z różnicy w stawkach VAT (pomiędzy zastosowaną stawką 23 proc. a właściwą stawką 8 proc.).

Autorka jest niezależnym ekspertem i wykładowcą VAT, www.elzbietarogala.pl