Przez cały 2013 r. pracodawcy powinni pamiętać o kolejnych zmianach przepisów dotyczących pobierania dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych wypłacanych z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON).
Wynikają one z przepisów ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jedn. DzU z 2011 r. nr 127, poz. 721 ze zm.; dalej ustawa o rehabilitacji) oraz z ustaw szczególnych. Jedną z istotnych dla przedsiębiorców kwestii jest obowiązek złożenia za styczeń 2013 r. wniosków o dofinansowanie (Wn-D) na nowych zasadach.
Najniższe, czyli jakie
Od 1 stycznia 2013 r. obowiązuje inna kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę, która jest podstawą do wyliczenia dofinansowania do pensji zatrudnianych przez pracodawcę osób niepełnosprawnych.
Zgodnie z art. 2 pkt 1 ustawy o rehabilitacji przez najniższe wynagrodzenie na gruncie ustawy należy rozumieć minimalną płacę obowiązującą w grudniu poprzedniego roku, ustalaną na podstawie odrębnych przepisów. Dlatego też bazą do ustalenia wysokości dofinansowania w 2013 r. jest kwota 1500 zł, czyli równowartość minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2012 r.
Brak zrównania dopłat
Zgodnie z art. 3 ustawy z 7 grudnia 2012 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej (DzU z 2012 r., poz. 1456) wprowadzono do ustawy o rehabilitacji zmianę, na podstawie której w tym roku:
- pracodawcy z tzw. otwartego rynku pracy – czyli zarówno temu zatrudniającemu w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy mniej niż 25 pracowników, jak i angażującemu co najmniej 25 osób w przeliczeniu na etaty, który osiąga wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości co najmniej 6 proc. – przysługuje miesięczne dofinansowanie w wysokości:
a) 70 proc. kwot, które otrzymują zakłady pracy chronionej na zatrudnione osoby niepełnosprawne,
b) 90 proc. kwot, które otrzymują zakłady pracy chronionej na zatrudnione osoby niepełnosprawne z tzw. schorzeniami specjalnymi.
Oznacza to, że tak jak w latach poprzednich, tak i w 2013 r. nie ma zrównania dofinansowania dla otwartego i chronionego rynku pracy. Tym samym pracodawcy z tzw. otwartego rynku pracy nadal będę otrzymywać tylko 70 proc. dofinansowania, które przysługuje zakładom pracy chronionej.
Natomiast dostają je w wysokości 90 proc. tego, co zakłady pracy chronionej, na pracowników niepełnosprawnych, którzy mają orzeczenie wskazujące na jedno ze schorzeń specjalnych wskazanych w art. 26a ust. 1b ustawy o rehabilitacji.
Górne granice
Ustawa z 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw (DzU nr 226, poz. 1475) spowodowała, że pracodawcy od stycznia 2013 r. otrzymują niższe dofinansowanie na zatrudnionych pracowników niepełnosprawnych z lekkim i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności.
Pracodawca prowadzący zakład pracy chronionej ma prawo do miesięcznej dopłaty w wysokości procentowej liczonej od najniższego wynagrodzenia:
- 180 proc. – na niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności (tu bez zmian),
- 100 proc. – przy umiarkowanym stopniu niepełnosprawności (mniej o 15 proc.),
- 40 proc. – na osobę zaliczoną do lekkiego stopnia niepełnosprawności (mniej o 5 proc.).
Pracodawca z tzw. otwartego rynku pracy otrzymuje 70 proc. tych kwot.
Powyższe kwoty – tak jak w poprzednich latach – są zwiększane o 40 proc. najniższego wynagrodzenia w przypadku, gdy niepełnosprawny ma jedno z tzw. schorzeń specjalnych.
Przykład
Na pana Jerzego, pracownika niepełnosprawnego z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności (bez tzw. schorzeń specjalnych) pracodawca prowadzący zakład pracy chronionej, który złoży do PFRON do 20 lutego br. wniosek o dofinansowanie za styczeń 2013 r., może uzyskać nie więcej niż 1500 zł (100 proc. x 1500 zł najniższego wynagrodzenia).
Gdyby pan Jerzy pracował u pracodawcy z tzw. otwartego rynku pracy, maksymalne dofinansowanie do jego pensji byłoby niższe o 450 zł, bo stanowiłoby 70 proc. tego, co przysługuje w zakładzie pracy chronionej.
Przykład
Pani Krystyna, legitymująca się lekkim stopniem niepełnosprawności, pracuje w zakładzie pracy chronionej. Pracownica ma jednak ustalone schorzenie specjalne – chorobę psychiczną.
Składając wniosek o dofinansowanie (Wn-D) za styczeń 2013 r. do 20 lutego br., pracodawca może otrzymać dofinansowanie do jej pensji w maksymalnej kwocie 1200 zł (80 proc. x 1500 zł).
Pracodawca z otwartego rynku pracy mógłby w takim przypadku uzyskać nie więcej niż 1080 zł dopłaty (90 proc. z tego, co przysługuje w zakładzie pracy chronionej), czyli o 120 zł mniej.
Schorzenia specjalne
W orzeczeniach o niepełnosprawności występują oznaczenia potwierdzające tzw. schorzenia specjalne, które uprawniają pracodawców do wyższej kwoty dofinansowania:
- 01 – U – upośledzenia umysłowe
- 02 – P – choroby psychiczne
- 04 – O – choroby narządu wzroku
- 06 – E – epilepsja
- 12 – C – całościowe zaburzenia rozwojowe.
Autor jest doradcą prawnym Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych