Dotacje, które finansują część kosztów związanych z zagraniczną ekspansją, to niejedyna pomoc, na jaką może liczyć eksporter ze strony państwa. Istotnym problemem w międzynarodowych transakcjach jest kwestia ich finansowania. Może się to wiązać z potrzebą udzielenia importerowi kredytu kupieckiego, czyli odroczenia terminu płatności.

Z jednej strony wynika to z ogólnej przewagi kupujących nad sprzedającymi na rynku światowym. Z drugiej – może mieć rzeczywiście obiektywne przesłanki w braku możliwości natychmiastowej zapłaty po stronie importera (najpierw musi sprzedać kupiony towar lub rozpocząć produkcję, aby mieć zysk i możliwość uregulowania rachunku).

Wiele obiecujących transakcji nie dochodzi więc do skutku właśnie ze względu na brak możliwości ich sfinansowania. Importer nie ma jak zapłacić w krótkim terminie, a eksporter nie ma warunków, aby go finansować. I właśnie firmy, które znalazły się w takiej sytuacji, mogą skorzystać z rządowego programu wspierania eksportu. Jest on realizowany przez Bank Gospodarstwa Krajowego.

Pożyczka

Na podstawie tego programu BGK udziela zagranicznym nabywcom (bezpośrednio lub poprzez bank importera) kredytów finansujących kontrakty eksportowe na zakup polskich towarów i usług. Środki z kredytów wypłacane są bezpośrednio krajowym eksporterom, a zagraniczni nabywcy po dostawie towaru/usługi dokonują spłaty kredytów.

Jest to więc sposób na ominięcie wyżej przedstawionego problemu. Jednocześnie warto zwrócić uwagę na ograniczone ryzyko po stronie eksportera. To nie on jest kredytobiorcą. Może natomiast liczyć na wypłatę środków, jeżeli po swojej stronie dopełni wszystkich formalności, czyli w sposób prawidłowy zrealizuje kontrakt z importerem (np. dostarczy towar, wykona usługę).

Transakcje objęte takim wsparciem muszą być objęte ubezpieczeniem Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych, co oczywiście podnosi ich koszt. Jednak wszelkie formalności w tym zakresie spoczywają na Banku Gospodarstwa Krajowego. Kredyt dla nabywcy (bezpośredni lub poprzez bank importera) jest instrumentem służącym finansowaniu transakcji średnio- lub długoterminowych (okres kredytowania powyżej dwóch lat).

Akredytywa

Jednak opisywany program przewiduje także finansowanie krótkoterminowe (okres kredytowania do dwóch lat) realizowane w formie:

- postfinansowania akredytyw dokumentowych,

- dyskontowania należności z akredytyw dokumentowych.

Zatem podstawą do jego uruchomienia jest przewidziana w kontrakcie pomiędzy eksporterem a importerem płatność z wykorzystaniem akredytywy dokumentowej. Pierwszy z instrumentów opiera się na udzieleniu przez BGK kredytu bankowi otwierającemu akredytywę na rzecz polskiego eksportera.

Środki z kredytu przekazywane są polskiemu przedsiębiorcy (beneficjentowi akredytywy) jako zapłata za dokumenty zaprezentowane przez niego w ramach rozliczenia.Natomiast dyskonto akredytywy jest formą finansowania beneficjenta akredytywy (eksportera), polegającą na przekazaniu mu należności za dokumenty złożone w ramach akredytywy (niepotwierdzonej lub potwierdzonej), przed terminem płatności w niej określonym, po potrąceniu z góry odsetek dyskontowych.

Należy jednak zaznaczyć, że stosowanie tego krótkoterminowego instrumentu zostało ograniczone. Mianowicie może być on wykorzystany wyłącznie wówczas, gdy odbiorcami polskich towarów są firmy z tzw. krajów ryzyka nierynkowego (mówiąc precyzyjniej, znajduje się tam siedziba banku otwierającego akredytywę).

Obecnie lista takich państw liczy sobie 58 pozycji. A są na niej takie kraje, jak: Afganistan, Albania, Algieria, Białoruś, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra, Dominikana, Ekwador, Ghana, Gruzja, Gwinea, Irak, Iran, Kambodża, Kazachstan, Kuba, Laos, Liberia, Libia, Macedonia, Mołdowa, Mongolia, Nigeria, Pakistan, Rosja, Serbia, Somalia, Sudan, Tadżykistan, Turkmenistan, Ukraina, Wenezuela, Wietnam, Zambia. Pełną listę można znaleźć na stronie Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych (www.kuke.com.pl).