Niedopuszczalne jest więc, aby wśród kooperujących był taki, który samodzielnie nie spełnia tych warunków. Tak wynika z wyjaśnienia Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych. Stały się one konieczne, gdyż po modyfikacjach przepisów pracodawcy stracili pewne przywileje i próbowali sobie radzić z obostrzeniami.
O co chodzi
Od 1 stycznia 2011 r. zmienił się sposób określania podmiotów mających prawo wystawiania informacji o kwocie obniżenia wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). Stało się to wskutek wejścia w życie nowelizacji ustawy z 29 października 2010 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw (DzU nr 226, poz. 1475).
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jedn. DzU z 2011 r. nr 127, poz. 721 ze zm., dalej ustawa o rehabilitacji) obowiązkowe wpłaty na PFRON z tytułu zakupu usługi, z wyłączeniem handlu lub produkcji, obniżają zatrudniający co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, którzy osiągają wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych będących:
niepełnosprawnymi zaliczonymi do znacznego stopnia niepełnosprawności lub osobami niewidomymi, psychicznie chorymi lub upośledzonymi umysłowo lub osobami z całościowymi zaburzeniami rozwojowymi lub epilepsją, zaliczonymi do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności w wysokości co najmniej 30 proc.
Podwyższenie pułapu zatrudniania z dawnych 10 do 30 proc. oraz enumeratywne wyliczenie schorzeń niepełnosprawnych, których zaangażowanie pozwala poinformować o obniżeniu wpłat, spowodowało, że część pracodawców utraciła przymiot „sprzedającego”. Niektórzy od 2011 r. zaczęli tworzyć konsorcja, aby w ten sposób nadal udzielać danych o bonifikacie.
Co twierdzi urząd
Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych 17 maja br. na stronie internetowej zamieściło wyjaśnienie o tym, czy konsorcja mogą w ogóle udzielać ulg we wpłatach do PFRON.
Z interpretacji wynika, że opust, o którym stanowi art. 22 ustawy o rehabilitacji, może być udzielony wyłącznie przez podmiot spełniający warunki określone w art. 22 ust. 1 tej ustawy z tytułu sprzedaży jego własnej produkcji lub własnych usług (z wyłączeniem handlu).
Wynika to jednoznacznie z art. 22 ust. 1 i 6 ustawy. Przepisy te nie dopuszczają udzielania ulg na PFRON przez podmiot, który nie spełnia przesłanek z art. 22 ust. 1 ustawy, choćby sprzedawał produkcję lub usługi wytworzone przez inny podmiot mający te przymioty.
Wystawianie ulg we wpłatach na PFRON, gdy usługi realizuje konsorcjum, zależy od tego, czy spełnia ono warunki z art. 22 ust. 1 ustawy. Uprawnionym do kooperacji oraz wystawcą bonifikaty może być wyłącznie taki podmiot. Jeżeli zatem konsorcjum zatrudnia pracowników w rozumieniu art. 2 k.p. i ma strukturę zatrudnienia określoną w ustawie o rehabilitacji, to może wystawiać ulgi.
Natomiast gdy uprawniony do wystawiania ulg działa w konsorcjum, ma prawo to robić tylko wobec sprzedaży własnej produkcji lub własnych usług z wyłączeniem handlu i na podstawie danych dotyczących tego podmiotu, a nie całego konsorcjum.
Przykład
Pracodawca z tzw. otwartego rynku przyłączył się do firmy ochrony mienia i usług porządkowych, która ma status zakładu pracy chronionej i po 1 stycznia 2011 r. osiągnęła 30-proc. wskaźnik osób wymienionych w art. 22 ust. 1 ustawy o rehabilitacji.
Firmy stworzyły konsorcjum, aby w ten sposób także pracodawca z otwartego rynku mógł nadal udzielać swoim klientom informacji o obniżeniu wpłat na PFRON.
Zgodnie z wyjaśnieniem
BON przy wystawianiu ulg we wpłatach przy realizacji usług przez konsorcjum należy po pierwsze sprawdzić, czy jest ono pracodawcą zatrudniającym co najmniej 25 osób w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy i osiągającym wskaźnik zatrudnienia niepełnosprawnych będących:
niepełnosprawnymi zaliczonymi do znacznego stopnia niepełnosprawności lub osobami niewidomymi, psychicznie chorymi lub upośledzonymi umysłowo lub osobami z całościowymi zaburzeniami rozwojowymi lub epilepsją – zaliczonymi do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności w wysokości co najmniej 30 proc. Po drugie, jeżeli konsorcjum zatrudnia pracowników w rozumieniu art. 2 k.p. i spełnia warunki dotyczące struktury zatrudnienia, to w myśl opinii BON może wystawiać ulgi.
Jakie konsekwencje
Jeśli klienci konsorcjum skorzystają z obniżenia wpłat na PFRON, a będzie to ulga zawyżona, lub uzyskają ją od nieuprawnionych pracodawców (niespełniających warunków z art. 22 ust. 1 ustawy o rehabilitacji), muszą się liczyć z tym, że PFRON przeprowadzi postępowanie wymiarowe.
Ono prawidłowo określi wysokość zobowiązań w trybie art. 21 § 3 ordynacji podatkowej, a jeśli nie będzie tych wpłat, podejmie postępowanie egzekucyjne.
Niebawem nowelizacja
Do Sejmu trafił projekt nowelizacji o zmianie ustawy o rehabilitacji oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 386).
Wprowadza on do ustawy art. 22 a. Na jego podstawie prezes PFRON będzie mógł przeprowadzać kontrolę u sprzedającego lub nabywcy w zakresie prawidłowej realizacji art. 22 ustawy. Pierwsze czytanie tego projektu odbyło się 23 maja.
Autorka jest wiceprezesem organizacji OBPON