Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu odmówił szczególnych względów spółce, która prowadziła m.in. przedszkole (sygn. akt I SA/Wr 375/12).
Uznał, że w świetle obowiązujących przepisów, które regulują zasady zwolnienia z kosztów w postępowaniu sądowo-administracyjnym, podmioty prowadzące działalność gospodarczą w zakresie wychowania przedszkolnego nie korzystają z preferencyjnego traktowania.
Sąd nie miał wątpliwości, że ich wnioski o przyznanie prawa pomocy rozpatrywane są z uwzględnieniem tych samych przesłanek co wnioski pochodzące od podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w innym zakresie niż wychowanie przedszkolne.
Stanowisko sądu dotyczy spółki, która w związku ze swoją skargą w sprawie akcyzowej, poprosiła o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym, konkretnie o zwolnienie z kosztów sądowych. W uzasadnieniu wniosku spółka argumentowała, że prowadzi działalność w zakresie "wychowania przedszkolnego – prowadzenie przedszkola". Dochód za 2011 r. przeznaczyła na pokrycie strat z lat poprzednich. Podkreśliła, że ma straty wynikłe z dokonania inwestycji w przedszkole i zaległości w płatnościach na rzecz ZUS-u i Urzędu Skarbowego w kwocie ponad 41.000 zł, prowadzące do zajęć komorniczych na jej majątku. Oświadczyła, że nie posiada majątku trwałego poza piecem co i placem zabaw dla dzieci.
Postanowieniem z 14 maja 2012 r. WSA odmówił przyznania prawa pomocy w części dotyczącej zwolnienia od kosztów sądowych. Zdaniem sądu fakt, że skarżąca prowadzi przedszkole nie ma żadnego znaczenia. Sąd podkreślił, że zwolnienie od kosztów sądowych stanowi wyjątek od reguły wykonania tego obowiązku, który sprzyja rozwadze w wyborze sądowej drogi dochodzenia swoich praw. W konsekwencji przepisy prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, określające przesłanki przyznania prawa pomocy nie mogą być interpretowane według reguł wykładni rozszerzającej. Zwolnienie strony z ponoszenia kosztów postępowania sądowego powinno nastąpić w sytuacjach wyjątkowych.
"Zwolnienie z kosztów sądowych – będących dochodem budżetu państwa - stanowiłoby swoistą formę kredytowania podmiotów gospodarczych i naruszałoby zasadę równoważnego traktowania ich zobowiązań finansowych. W stosunku do postępowań będących następstwem działalności gospodarczej, z natury rzeczy mającej przynosić dochody, udzielanie przez Państwo kredytu w tej formie, pomimo że prawnie przewidziane, znajduje uzasadnienie tylko w sytuacjach nadzwyczajnych".
