- W jaki sposób rodzice adopcyjni mogą dzielić się urlopem macierzyńskim, skoro nie ma tu warunku, aby kobieta przekazała go dopiero po 14 tygodniach, bo nie było porodu?

– pyta czytelnik.

Urlop związany z adopcją dziecka nie jest urlopem macierzyńskim w ścisłym tego słowa znaczeniu. To urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego (tzw. adopcyjny). Nie wlicza się go jednak do wymiaru urlopu wypoczynkowego, a podczas tej opieki pracownik jest w świetle prawa traktowany tak, jakby korzystał z urlopu macierzyńskiego.

Do urlopu na warunkach macierzyńskiego stosuje się te same zasady, które dotyczą urlopu macierzyńskiego. Odpowiednie użycie art. 180 § 5 – § 7 kodeksy pracy oznacza, że pracownik, który przyjął dziecko na wychowanie i wystąpił do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka lub który przyjął dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza, może – po wybraniu co najmniej 14 tygodni urlopu – zrezygnować z pozostałej jego części.

Niewykorzystanego odcinka urlopu udziela się wówczas drugiemu pracownikowi wychowującemu dziecko na jego pisemny wniosek. Zgodnie z art. 180 § 6 k.p. pracownik przekazuje pracodawcy pismo w sprawie rezygnacji z części urlopu na warunkach macierzyńskiego najpóźniej na siedem dni przed przystąpieniem do pracy. Do wniosku dołącza zaświadczenie zatrudniającego drugiego pracownika wychowującego dziecko, potwierdzające termin rozpoczęcia opieki.

Uważam, że nakaz odpowiedniego stosowania art. 180 § 5 – § 7 k.p. do urlopu adopcyjnego oznacza, że rodzice muszą dzielić się urlopem na zasadach określonych w tych przepisach. Drugie z rodziców adopcyjnych może więc rozpocząć swoją cząstkę urlopu dopiero po tym, gdy pierwsze z nich wykorzystało co najmniej 14 tygodni.

Ponieważ urlop na warunkach macierzyńskiego nie ma związku z porodem, to nie ma też znaczenia, które z rodziców adopcyjnych zacznie korzystać z niego jako pierwsze. Konieczne jest natomiast, aby oboje przyjęli dziecko na wychowanie.

Ile urlopu na przyjęte potomstwo

Wymiar urlopu w razie adopcji określa art. 183 § 1 k.p. Pracownik, który przyjął dziecko na wychowanie i wystąpił do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka lub który przyjął dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, ma prawo do urlopu na warunkach macierzyńskiego trwającego:

• 20 tygodni w przypadku przyjęcia jednego dziecka,

• 31 tygodni w razie jednoczesnego przyjęcia dwojga dzieci,

• 33 tygodnie przy jednoczesnym przyjęciu trojga dzieci,

• 35 tygodni w wypadku jednoczesnego przyjęcia czworga dzieci,

• 37 tygodni, gdy jednocześnie przyjmie pięcioro i więcej dzieci.

Tzw. urlop adopcyjny przysługuje nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko siódmego roku życia, a u dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie dziesiątego roku życia.

Analogicznie jak przy dodatkowym urlopie macierzyńskim pracownik ma na podstawie art. 183 § 3 k.p. prawo do dodatkowego urlopu na warunkach macierzyńskiego.

 

—Anna Telec radca prawny, prowadzący Kancelarię Prawa Pracy

 

Czytaj także w serwisach:

Prawo w firmie

»

Kadry

»

urlopy

»

urlop macierzyński i ojcowski

Prawo dla Ciebie

»

Rodzina

»

Adopcje i rodziny zastępcze