Zwolnienia, w tym często grupowe, zdominowały rozmowy w firmowych kuluarach. Dziś kilka słów o tym, w jakich sytuacjach rozwiązanie czy też wypowiedzenie umowy o pracę jest dopuszczalne oraz z jakimi konsekwencjami należy się liczyć, gdy zwolnienie będzie nieuzasadnione lub odbędzie się w sposób niezgodny z prawem. W tym zakresie praktyka prawna, w tym także sądowa, ciągle ewoluuje.
Przykładowo w jednym z ostatnich orzeczeń, z zakresu niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę, Sąd Najwyższy dopuścił możliwość dochodzenia przez pracowników odszkodowania przewyższającego limit określony w kodeksie pracy (wyrok z 4 listopada 2010, II PK 112/10).
Oznacza to, że pracownik, któremu pracodawca rozwiązał lub wypowiedział umowę w sposób niezgodny z prawem, będzie mógł dochodzić odszkodowania w kwocie przewyższającej ustawowy limit, jeżeli wartość poniesionej przez niego szkody go przekracza. Przywołane orzeczenie nawiązuje do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 27 listopada 2007 (SK 18/05).
W nim TK uznał za niezgodne z konstytucją ustawowe ograniczenie wysokości odszkodowania z tytułu niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia (art. 47
1
).
Przechodząc do szczegółów, prześledzimy kilka ciekawych przykładów, aby lepiej zrozumieć, kiedy umowę można rozwiązać, a w szczególności wypowiedzieć. Zobaczmy, kiedy jest to niedopuszczalne oraz jakie konsekwencje się z tym wiążą.
Pamiętaj, że
• w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę powinno być zawarte pouczenie o przysługującym zwalnianemu pracownikowi prawie do odwołania się do sądu pracy; niemniej brak pouczenia bądź jego nieprawdziwa lub wprowadzająca w błąd treść nie ma wpływu na skuteczność wypowiedzenia,
• jeśli w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu nie ma pouczenia dotyczącego odwołania lub jest ono błędne, pracownik może się odwołać do sądu w terminie późniejszym; termin ten rozpoczyna wówczas bieg od czasu, w którym pracownik powziął wiedzę o prawie do odwołania,
• odmowa przyjęcia przez pracownika pisemnego oświadczenia woli pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę, zawierającego prawidłowe pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu pracy (art. 30 § 5 k.p. w związku z art. 264 § 1 k.p.), nie wpływa na skuteczność dokonanego wypowiedzenia i nie stanowi podstawy do przywrócenia uchybionego terminu (wyrok SN z 13 grudnia 1996, I PKN 41/96).
Czytaj również:
