- Zawiesiłem działalność gospodarczą od stycznia do  grudnia 2011. Prowadzę książkę przychodów i rozchodów i jestem VAT-owcem. W  listopadzie chciałbym sprzedać samochód osobowy, który jest środkiem trwałym. Jak amortyzować go w okresie zawieszenia? Czy niezamortyzowana wartość samochodu będzie kosztem w momencie sprzedaży? –

pyta czytelnik.

W okresie zawieszenia działalności przedsiębiorcy mogą zbywać środki trwałe i wyposażenie. Wynika to z art. 14a ust. 4 pkt 3 ustawy z 2 lipca 2004 o swobodzie działalności gospodarczej.

Oznacza to, że podatnik, który chce sprzedać składniki majątku, nie musi „odwieszać” firmy. Fakt zawieszenia działalności nie zwalnia go jednak z prawidłowego rozliczenia podatku od  sprzedaży.

Wstrzymanie amortyzacji

W okresie zawieszenia działalności gospodarczej zawieszone jest również dokonywanie odpisów amortyzacyjnych. Należy zaprzestać ich naliczania na okres zawieszenia z uwagi na to, że w tym czasie środki trwałe nie są używane. Tak wynika z art. 22c pkt 5 ustawy o  podatku dochodowym od  osób fizycznych (PIT).

Przy czym chodzi tu o  wstrzymanie amortyzacji środków trwałych, a nie tylko o brak możliwości zaliczania naliczonych odpisów amortyzacyjnych do  kosztów uzyskania przychodu. W związku z zaprzestaniem amortyzacji na okres zawieszenia przesuwa się w czasie data zakończenia amortyzacji. Tym samym wydłuża się okres amortyzacji.

Dokonywanie odpisów amortyzacyjnych należy zawiesić na  okres od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawieszono działalność, do końca miesiąca zawieszenia wykonywania działalności.

Przykład

Przedsiębiorca zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej na okres od 15 lutego do 15 listopada 2011.

Posiada środki trwałe amortyzowane miesięcznie. Odpisy amortyzacyjne powinien naliczyć w styczniu, lutym i grudniu.

Czasem odpisy trzeba naliczać

Nie zawsze jednak zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej oznacza przerwanie amortyzacji. Ustawa wyraźnie wskazuje, że amortyzacji nie podlegają tylko te środki trwałe, które nie są używane na skutek zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej.

Tymczasem w  okresie zawieszenia przed- siębiorca ma prawo wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów. Tak mówi art. 14a ust. 4 pkt 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Przedsiębiorca ma zatem prawo do utrzymania np. magazynów, w których przechowywane są materiały czy towary. Pomimo faktu zawieszenia działalności handlowej pomieszczenia magazynowe są nadal używane. Możliwa zatem jest ich amortyzacja, nawet w okresie zawieszenia wykonywania działalności.

Obowiązki podatnika VAT

Fakt zawieszenia działalności w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej nie zwalania przedsiębiorcy z obowiązków nakazanych przez przepisy prawa. Sprzedaż składników majątku w okresie zawieszenia wymaga prawidłowego udokumentowania i rozliczenia transakcji.

Czynny podatnik VAT powinien udokumentować ją fakturą VAT i dokonać odpowiednich zapisów w ewidencji sprzedaży VAT. Za okres rozliczeniowy, w  którym doszło do transakcji, powinna być złożona deklaracja VAT-7. Tak wynika z art. 99 ust. 7b pkt 5 ustawy o VAT. Należny VAT trzeba uregulować.

Jak obliczyć przychód

Zawieszenie wykonywania działalności nie zwalnia z obowiązku prowadzenia księgi przychodów i rozchodów. Osiągnięty przychód ze sprzedaży należy pomniejszyć o koszty uzyskania, którymi w tym wypadku będą odpisy amortyzacyjne.

Ustawa o PIT wskazuje, że w razie sprzedaży środka trwałego kosztem uzyskania przychodu jest kwota wydatków poniesionych na jego nabycie pomniejszona o sumę dokonanych odpisów amortyzacyjnych (art. 23 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT). Zatem przychód ze sprzedaży powinien być pomniejszony o niezamortyzowaną część wartości początkowej.

Przykład

Przedsiębiorca zawiesił działalność na okres od 30 sierpnia 2011 do 31 marca 2012. 30 października sprzedał samochód będący środkiem trwałym.

Pojazd kupił w lipcu 2010. Naliczył odpisy amortyzacyjne z zastosowaniem stawki 40 proc. za okres od sierpnia 2010 do sierpnia 2011.

W momencie sprzedaży pojazdu kosztem podatkowym będzie niezamortyzowana wartość sprzedanego środka trwałego. Na wartość tę będą się składały planowane odpisy amortyzacyjne za okres 17 miesięcy, tj. od  kwietnia 2012 do  sierpnia 2013.

Co z zaliczkami

Jeżeli sprzedaż środka trwałego będzie skutkowała koniecznością zapłaty zaliczki na podatek dochodowy, to powinna być ona uregulowana dopiero po odwieszeniu działalności.

Podatnik, na podstawie art. 44 ust. 10 ustawy o PIT, jest bowiem zwolniony z  obowiązku wpłaty zaliczek na PIT za okres objęty zawieszeniem. Po zakończeniu okresu zawieszenia działalności przedsiębiorca powinien opłacać zaliczki na zasadach ogólnych.

Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej nie zwalnia podatnika z obowiązku złożenia zeznania rocznego za dany rok podatkowy. Do 30 kwietnia  2012 przedsiębiorca powinien złożyć druk PIT-36 bądź PIT-36L, w zależności od wybranej formy opodatkowania dochodu.