Na całkowite zwolnienie z kary może liczyć jedynie ten, kto jako pierwszy przedstawi informację i spełni określone w ustawie warunki.
Nie dla każdego leniency
Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów
daje w art. 109 możliwość złożenia wniosku o całkowite odstąpienie od wymierzenia lub obniżenie kary pieniężnej (tzw. wniosek leniency). Nie każdy jednak ma taką możliwość.
Trzeba bowiem spełnić warunki określone w ustawie, w tym nie tylko poinformować jako pierwszy o stosowanej praktyce, ale też przedstawić dowód pozwalający na wydanie decyzji zakazującej danego postępowania.
Należy również zaprzestać uczestnictwa w porozumieniu nie później niż w dniu poinformowania o istnieniu porozumienia lub przedstawienia dowodu. Oczywiście nie można być inicjatorem zawarcia porozumienia i nie można nakłaniać innych przedsiębiorców do uczestnictwa w porozumieniu (wtedy o odstąpieniu od kary nie może być mowy).
Przykładowo postępowanie dotyczące niedozwolonego porozumienia na rynku hurtowej sprzedaży produktów ogrodniczych (z udziałem m.in. Ogrodów Polskich) zostało wszczęte po informacjach otrzymanych jednocześnie (w tej samej kopercie) od dwóch uczestników zmowy, którzy wnioskowali o odstąpienie od kary finansowej.
Zachowanie to zostało potraktowane jako okoliczność łagodząca i wymierzono im niższe kary. Przedsiębiorcy przyczynili się bowiem do pozyskania informacji o istnieniu zmowy. Nie zastosowano jednak programu całkowitego łagodzenia kar. Powodem były względy formalne. Wnioski wpłynęły jednocześnie. Nie było zatem możliwości ustalenia kolejności ich złożenia. A ta decyduje o zastosowaniu procedury leniency.
Co napisać we wniosku
We wniosku o leniency warto przede wszystkim opisać zakazane porozumienie poprzez wskazanie przedsiębiorców, którzy w nim uczestniczyli, terenu, jaki obejmowało, produktów lub usług nim objętych, celu porozumienia (np. ustalenie minimalnych cen), jak doszło do jego zawarcia, a także jaką rolę odegrali poszczególni uczestnicy (przede wszystkim kto był jego inicjatorem).
Przedsiębiorca powinien dołączyć do tak przygotowanego wniosku oświadczenie, z którego będzie wynikało, że zaprzestał uczestniczenia w zakazanym porozumieniu (ze wskazaniem dokładnego terminu, np. 10 października 2011) oraz że nie był jego inicjatorem i nie nakłaniał innych firm do uczestniczenia w nim.
Dobrze, aby swoje twierdzenia poprzeć dowodami, np. wydrukami z poczty e-mailowej, protokołami spotkań itp. Gdy dołączamy dowody, które nie są oryginałem, powinny być poświadczone za zgodność przez notariusza, adwokata czy radcę prawnego.
Jeśli nie mamy pewności, że spełniamy warunki pozwalające skorzystać ze złagodzenia kary, zadzwońmy do UOKiK i zapytajmy o to, przedstawiając niekoniecznie naszą, ale hipotetyczną sytuację.
Po złożeniu wniosku przedsiębiorca otrzyma dane kontaktowe pracownika UOKiK, który będzie zajmował się sprawą. Odtąd powinien kontaktować się już tylko z nim.
Do wyboru kilka sposobów
Przedsiębiorca ubiegający się o objęcie programem łagodzenia kary może złożyć formalny wniosek osobiście w siedzibie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie (pokój 552), pracownikowi UOKiK do protokołu (warto wtedy umówić wcześniej termin spotkania pod nr tel. 22 55 60 555), pocztą (pl. Powstańców Warszawy 1, 00-950 Warszawa, Departament Ochrony Konkurencji), faksem (na numer 22 826 10 33), a także e-mailem (na adres leniency@uokik.gov.pl).
Wtedy jednak, gdy wniosek przesyłany jest faksem lub e-mailem, i tak trzeba go dostarczyć do urzędu (w oryginale). Przedsiębiorca ma na to trzy dni od wpływu wniosku faksem lub e-mailem. Może zrobić to osobiście lub za pośrednictwem poczty.
