Firmy zajmujące się windykacją czekają na wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE. Podejście polskiego fiskusa powoduje bowiem, że transakcje cesji stają się dla nich nieopłacalne finansowo. Urzędy chcą, aby firmy kupujące wierzytelności naliczały podatek od różnicy między ich wartością nominalną a zapłaconą ceną. Tymczasem ustalając kwotę za należność, bierze się pod uwagę jej wartość rynkową, z reguły dużo niższą.
Przykładowo – nabywając wierzytelności w pakiecie, których część jest przeterminowana, z reguły płaci się za nie 5 – 10 proc. wartości nominalnej. Gdyby przyjąć stanowisko fiskusa, nabywca należności musiałby odprowadzić do urzędu VAT wielokrotnie wyższy od ustalonej ceny.
Co na to polskie sądy? Orzecznictwo jest niejednolite, a kwestii nie rozstrzygnął nawet siedmioosobowy skład Naczelnego Sądu Administracyjnego. Zawiesił postępowanie, czekając na orzeczenie luksemburskiego Trybunału (Bundesfinanzhof przeciwko GFKL Financial Services AG, sygn. C-93/10).
Opinię prawną w tej sprawie sporządził już rzecznik generalny Trybunału. Przyjął, że w transakcji sprzedaży pakietu przedawnionych wierzytelności podatnikiem jest ich nabywca, a usługa podlega VAT. Na moment cesji nie można jednak ustalić podstawy opodatkowania. W praktyce więc umowa cesji nie będzie w ogóle obciążona VAT.
To sensowna i korzystna dla polskich firm teza. Aczkolwiek nie ma pewności, czy sędziowie Trybunału ją zaakceptują. Rzecznik zaproponował im więc też drugie rozwiązanie: określenie podstawy opodatko- wania w momencie ściągnięcia wierzytelności. Będzie można to zrobić jednak dopiero wtedy, kiedy nabywca odzyska więcej, niż za nią zapłacił. Przykładowo – gdy nabył za 20 wierzytelność wartą 100, ściągnął 25, podstawa opodatkowania wyniesie 5.
Firma ściągająca należności z pakietu musiałaby na bieżąco monitorować, w którym momencie odzyskała na tyle dużo, aby można było ustalić podstawę opodatkowania.
Opinia rzecznika generalnego nie jest oczywiście wiążąca dla sędziów Trybunału. Często jednak treść wyroku pokrywa się z jego stanowiskiem.
Autor jest doradcą podatkowym, partnerem w PwC
Zobacz serwis:
