Sąd może zawiesić postępowanie z urzędu, jeżeli na skutek braku bądź wskazania złego adresu powoda albo niewskazania przez powoda, w wyznaczonym terminie, adresu pozwanego lub danych pozwalających sądowi na ustalenie numerów PESEL albo NIP/KRS pozwanego, lub niewykonania przez powoda innych zarządzeń, nie można nadać sprawie dalszego biegu (art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c.).
Czytaj także: Sąd powinien sprawdzić adres przed wysyłką pisma
Sąd zaś umarza postępowanie zawieszone m.in. z przyczyn wskazanych w art. 177 § 1 pkt 5 i 6 k.p.c., jeżeli wniosek o podjęcie postępowania nie został zgłoszony w ciągu roku od daty postanowienia o zawieszeniu. Tak stanowi art. 182 § 1 k.p.c.
Czasem zdarza się tak, że nawet aktywna postawa strony inicjującej proces zmierzająca do usunięcia przeszkód będących przyczyną zawieszenia postępowania sądowego kończy się niepowodzeniem z przyczyn obiektywnych, niezależnych od powoda. Taką przeszkodą w omawianym przypadku jest brak adresu pozwanej spółki, pod który można skutecznie doręczyć pozew, imo wskazania go przez powodową spółkę na podstawie informacji uzyskanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
W okolicznościach sprawy czytelnika uzasadniony jest wniosek, że niekiedy charakter przeszkody, która stała się przyczyną zawieszenia postępowania, wymaga dłuższego czasu na jej usunięcie niż rok od daty wydania postanowienia o zawieszeniu postępowania.
Dlatego też należy podzielić stanowisko wyrażone np. w postanowieniu SN z dnia 6 października 2010 r., II CSK 170/10, że przyczyną umorzenia postępowania na podstawie art. 182 § 1 k.p.c. jest tylko niezgłoszenie w określonym terminie wniosku o podjęcie postępowania. Jeżeli zatem wniosek taki został zgłoszony, to niezależnie od jego skuteczności, nie ma podstaw do umorzenia postępowania. Dopiero więc brak jakiejkolwiek aktywności strony powodowej i jej zainteresowania losem zawieszonego postępowania uzasadnia umorzenie postępowania na podstawie art. 182 § 1 k.p.c.
Analogicznie stwierdził SN w postanowieniu z dnia 28 listopada 2014 r., I CSK 733/13.
Sąd, z pytania czytelnika, nie miał, w konsekwencji, racji umarzając postępowanie. Powodowa spółka wskazała bowiem w ustawowym terminie – widniejący w piśmie z MSZ adres pozwanej. Fakt zaś, że doręczenie pod tym adresem okazało się nieskuteczne, nie może stanowić podstawy do umorzenia postępowania na zasadzie art. 182 § 1 k.p.c. Powódka złożyła mianowicie wniosek o jego podjęcie, co nastąpiło w ciągu 1 roku od daty postanowienia o zawieszeniu.
Autorka jest adwokatem
Podstawa prawna: art. 394 § 1 w zw. z art. 13 § 2, a nadto art. 875 § 2 oraz art. 877, art. 177 § 1 pkt 6 oraz art. 182 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (tekst jedn. DzU z 2018 r., poz. 2432)