W wyniku rozwoju współpracy między państwami członkowskimi na mocy rozporządzenia Bruksela I uznanie orzeczenia sądowego jednego państwa we wszystkich państwach członkowskich następuje niejako automatycznie. Uznanie może również dotyczyć ugody sądowej a także dokumentu urzędowego (np. aktu notarialnego) stwierdzającego roszczenie w zakresie spraw regulowanych rozporządzeniem.
Orzeczenia wydane i wykonalne w jednym państwie są wykonywane w drugim państwie, gdzie dłużnik ma miejsce zamieszkania lub gdzie egzekucja ma zostać przeprowadzona, jeżeli ich wykonalność w nim zostanie stwierdzona na wniosek zainteresowanej strony.
Wniosek składa się do sądu lub innego właściwego organu drugiego państwa, wskazanego w wykazie w załączniku II (właściwe sądy można również znaleźć w wyszukiwarce sądów na stronie europejskiego atlasu sądowniczego; w Polsce właściwe są sądy okręgowe). Jeśli wierzyciel składa wniosek do polskiego sądu, opłata stała wynosi 50 złotych.
Uwaga! Do wniosku o stwierdzenie wykonalności orzeczenia należy dołączyć odpis orzeczenia spełniający warunki wymagane do uznania go za posiadający moc dowodową oraz sporządzone na formularzu zaświadczenie wystawione przez sąd państwa wydania orzeczenia.
Należy też podać adres do doręczeń lub pełnomocnika do doręczeń w państwie prowadzenia egzekucji. Sąd może zażądać tłumaczenia tych dokumentów, dlatego warto zrobić to od razu.
Stwierdzenie wykonalności wydawane jest po spełnieniu określonych formalności (sąd bada, czy jest to orzeczenie, wydane w państwie członkowskim, w sprawie objętej zakresem przedmiotowym rozporządzenia) i doręczane jest drugiej stronie, która ma prawo złożyć środek zaskarżenia (w Polsce zażalenie) w sądzie wskazanym w załączniku nr III (również w europejskim atlasie sądowniczym; w Polsce do sądu apelacyjnego).
Sąd może odmówić uznania orzeczenia zagranicznego, jeśli jego uznanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym lub jeżeli nie da się go pogodzić z wcześniejszym orzeczeniem bądź w sytuacji gdy dokument wszczynający postępowanie nie został właściwie doręczony.
Dla bezspornych pretensji
Alternatywną, uproszczoną procedurę uznawania orzeczeń dotyczących bezspornych roszczeń pieniężnych przewiduje rozporządzenie nr 805/ 2004 z 21 kwietnia 2004 w sprawie utworzenia europejskiego tytułu egzekucyjnego dla roszczeń bezspornych, znoszące obowiązek uzyskania exequatur w państwie egzekucji w odniesieniu do orzeczeń zaopatrzonych w zaświadczenie europejskiego tytułu egzekucyjnego (ETE). Rozporządzenia tego nie stosuje się w Danii.
Procedurę ETE uzupełniają przepisy krajowe (w Polsce art. 795
1
– 795
3
kodeksu postępowania cywilnego
). Przedmiotowy zakres zastosowania przedstawia się podobnie jak w rozporządzeniu Bruksela I.
Zaświadczenie ETE wystawia sąd, który wydał orzeczenie podlegające wykonaniu. Orzeczenie to musi dotyczyć roszczenia bezspornego, uznanego lub potwierdzonego ugodą, które w rozumieniu rozporządzenia obejmuje m.in. wyroki z uznania, wyroki zaoczne, ugody sądowe.
Kolejne warunki to wykonalność orzeczenia w państwie wydania, jego zgodność z przepisami o jurysdykcji wyłącznej, zapewnienie w postępowaniu sądowym wymaganych gwarancji procesowych dotyczących m.in. doręczania pism sądowych, informowania. Ponadto, jeżeli dłużnik nie uznał roszczenia w sposób wyraźny lub jest konsumentem, orzeczenie musi być wydane w państwie miejsca zamieszkania dłużnika.
Bez odwołania
Uwaga! Zaświadczenie ETE wydawane jest na formularzu w języku orzeczenia i nie przysługuje od niego odwołanie. Dłużnik może jednak wnieść o jego uchylenie (w rozporządzeniu cofnięcie), jeśli zostało wydane oczywiście niesłusznie, a jeżeli nastąpiło pozbawienie, zawieszenie albo ograniczenie wykonalności orzeczenia, dłużnik może złożyć wniosek o wydanie zaświadczenia o utracie lub ograniczeniu wykonalności orzeczenia.
Ponadto dłużnik w państwie wykonania może złożyć wniosek o odmowę wykonania orzeczenia, jeżeli wcześniej zostało wydane orzeczenie w odniesieniu do tego samego przedmiotu sporu i dotyczyło tych samych stron, a niemożność pogodzenia orzeczeń nie była i nie mogła być podniesiona w formie zarzutu w postępowaniu sądowym w państwie wydania.
Co musi zrobić przedsiębiorca
Krok 1.
Ustalić, w jakim państwie powinien zostać złożony pozew przeciwko podmiotowi z innego państwa.
Krok 2.
Odnaleźć adres właściwego sądu.
Krok 3.
Ustalić prawo właściwe dla oceny danej umowy, mające zastosowanie np. do wykładni umowy, wykonywania zobowiązań umownych, wygaśnięcia zobowiązań, przedawnienia, skutków nieważności umowy.
Krok 4.
Określić rodzaj postępowania właściwy dla sporu.
Autorka jest adwokatem w kancelarii KPMG D.Dobkowski
Zobacz
»
»
»
