Na złożenie sprawozdania o odpadach zostały tylko cztery dni.

Do 15 marca, a nie jak było w poprzednich latach do końca tego miesiąca, wytwórcy odpadów a także prowadzący ich zbieranie, odzysk, unieszkodliwianie oraz odbierający odpady komunalne przedkładają roczne zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilości odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku i unieszkodliwiania odpadów.

W tym roku robią to za 2010 rok.

Kto podlega przepisom

Roczne sprawozdania przekazuje się marszałkowi województwa właściwemu ze względu na miejsce wytwarzania, odbierania odpadów komunalnych, zbierania, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów.

Obowiązek ten, zgodnie z art. 37 ustawy o odpadach, mają ci ich posiadacze, którzy prowadzą ich ewidencję. Czyli nie wszyscy. Np. nie składają sprawozdań ci, którzy wytwarzają odpady komunalne. Są jeszcze inne wyjątki, ale nie jest ich wiele.

Określa je załącznik do rozporządzenia w sprawie rodzajów odpadów lub ich ilości, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów, oraz kategorii małych i średnich przedsiębiorstw, które mogą prowadzić uproszczoną ewidencję odpadów (DzU z 2001 r. nr 152, poz. 1735).

Przedstawiamy je w tabeli poniżej. Sprawozdawczy obowiązek nie dotyczy też osób fizycznych i jednostek organizacyjnych niebędących przedsiębiorcami, które wykorzystują odpady na własne potrzeby.

W tym samym terminie stosowne dokumenty przedkładają marszałkom także wytwórcy komunalnych osadów ściekowych (gdy chodzi o niektóre sposoby zagospodarowania, np. w rolnictwie, robią to na odrębnych formularzach).

Posiadacze odpadów są zobowiązani do sporządzenia zbiorczego zestawienia danych o rodzajach i ilości odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku i unieszkodliwiania tych odpadów. Wytwórcy komunalnych osadów ściekowych powinni natomiast przedstawić zbiorcze zestawienia danych przeznaczone specjalnie dla nich.

Z kart lub z ewidencji

Posiadacz odpadów (m.in. ich wytwórca), zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy o odpadach, powinien prowadzić ewidencję odpadów z zastosowaniem karty ewidencji odpadów prowadzonej odrębnie dla każdego rodzaju odpadu oraz karty przekazania odpadu (obecnie robi się to zgodnie z wzorami określonymi w rozporządzeniu ministra środowiska z 8 grudnia 2010 w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów; DzU z 2010 r. nr 249, poz. 1673).

Uproszczoną ewidencję prowadzą małe i średnie firmy, które wytwarzają rocznie nie więcej niż 100 kg odpadów niebezpiecznych i nie więcej niż do 5 ton odpadów innych niż niebezpieczne niebędących śmieciami komunalnymi.

W tym wypadku wystarcza wypełnić sprawozdanie (zwane zgodnie z przepisami zbiorczym zestawieniem danych) na podstawie kart przekazania odpadu. Karty ewidencji i karty przekazania odpadu przechowuje się przez pięć lat.

Prowadzenie uproszczonej ewidencji odpadów nie zwalnia przedsiębiorców od składania sprawozdań marszałkowi województwa.

Marszałek zweryfikuje

Zgodnie z art. 37 ust. 3a ustawy o odpadach marszałek województwa ma prawo weryfikować informacje zawarte w zbiorczych zestawieniach danych przesyłanych przez przedsiębiorców.

Jeżeli z weryfikacji wynika, że zawarte tam dane są niezgodne ze stanem faktycznym, marszałek zobowiązuje przedsiębiorcę, w drodze decyzji, do korekty zestawienia. Określa przy tym termin przekazania korekty. Ustawa o odpadach nie precyzuje jednak, na jakiej podstawie dokonuje on korekty.

Jeżeli przedsiębiorca nie poprawi sprawozdania zgodnie z decyzją marszałka, to ten uzna, że posiadacz odpadów nie wykonał obowiązku przekazania zbiorczego sprawozdania rocznego.

Uwaga na kary

Niewykonanie obowiązku wiąże się z dotkliwymi karami. Jeżeli ktoś nie wykonuje  obowiązku sprawozdawczego albo robi to nieterminowo lub niezgodnie ze stanem rzeczywistym, czeka go kara w wysokości 10 tys. zł. Karę wymierza marszałek województwa. Jest ona określona sztywno i nie ma możliwości zmniejszenia jej w sytuacji, gdy doszło do niewielkiego przewinienia.

Nie jest do końca jasne, czy przed nałożeniem sankcji marszałek powinien wezwać przedsiębiorcę do złożenia sprawozdania.

Przepisu mówiącego o tym wprost w ustawie brakuje. Resort środowiska w wyjaśnieniach do ubiegłorocznej nowelizacji ustawy o odpadach twierdzi, że firma powinna być najpierw wezwana do złożenia zestawienia bądź do korekty zeznania, a dopiero jeśli nie wywiąże się z tych obowiązku, może zostać ukarana.

Stosowanie tych przepisów w różnych rejonach kraju nie jest jednolite i na niektóre firmy, które opóźniły swoje ubiegłoroczne sprawozdania tylko o kilka dni, już zostały nałożone kary. W tym roku takich sytuacji może być więcej, bo termin składania sprawozdań został skrócony o dwa tygodnie.

Od decyzji o nałożeniu kary można odwołać się do samorządowego kolegium odwoławczego, a następnie do sądu administracyjnego.

Uwaga!

Nowelizacja ustawy o odpadach, która ustaliła wysokie kary za brak sprawozdania, weszła w życie od marca 2010. Tak więc określone w niej sankcje można stosować tylko do przewinień, które nastąpiły po tej dacie.

Nie tylko właściciel składowiska płaci

Składanie sprawozdań według ustawy o odpadach nie wiąże się z obowiązkiem uiszczania opłaty marszałkowi. Konieczność jej płacenia dotyczy co do zasady prowadzących składowiska i wynika z prawa ochrony środowiska.

Czyli zobowiązani do tego powinni je wnieść marszałkowi województwa do końca stycznia (w takim samym terminie, jak opłaty za gazy czy ścieki).

Jednak jeżeli śmieci zostały przekazane na rzecz podmiotu, który nie ma właściwego zezwolenia na unieszkodliwianie odpadów albo pozwolenia zintegrowanego (a wiele nie ma ważnych decyzji), to ten kto przekazał odpady, płaci marszałkowi, także do końca stycznia. Jeśli ktoś nie zrobił tego do dziś, uiści zapewne opłatę wraz z karnymi odsetkami.

Gdy doszło do awarii

Jest też sytuacja, w której odpadowe sprawozdanie składa się nie tylko marszałkowi województwa. Jeżeli doszło do poważnej awarii (także przemysłowej), to podmiot uznany za wytwórcę odpadów przedkłada informację staroście właściwemu ze względu na miejsce powstania odpadów.

Nie ma przy tym znaczenia ich ilość. Trzeba to zrobić w ciągu  30 dni od wystąpienia awarii.Taka informacja powinna zawierać:

- wyszczególnienie ilości i rodzaju odpadów powstałych w wyniku awarii,

- wskazanie miejsca i sposobu magazynowania tych resztek,

- opis dalszego sposobu gospodarowania nimi.

Nie zwalnia to jednak od złożenia rocznego sprawozdania do 15 marca.

FORMALNOŚCI

Jak wypełnić zestawienie

Zbiorcze zestawienia danych o odpadach za rok 2010 sporządza się na takich samych formularzach jak w poprzednich latach (patrz załączniki do rozporządzenia w sprawie zakresu informacji oraz wzorów formularzy służących do sporządzania i przekazywania zbiorczych zestawień danych; DzU z 2007 r. nr 101, poz. 686).

Wprawdzie od 1 stycznia 2011 obowiązuje nowe rozporządzenie ministra środowiska w tym zakresie,ale nowe wzory zostaną wykorzystane dopiero przy rozliczeniach za 2011 rok.

Wprowadzający odpady wypełniają tylko dwie pierwsze tabelki z zamieszczonych w załączniku nr 1 druków.

W dziale 1 „dane o posiadaczu odpadów” oprócz danych firmy podają numer decyzji, datę jej wydania i termin ważności (o ile była wymagana), a także datę rozpoczęcia działalności i jej zakończenia, jeśli miało to miejsce. Zaznaczają rodzaj działalności w zakresie odpadów (w ich przypadku literę W). Nie ominą też podania rodzaju prowadzonej działalności według klasyfikacji PKD.

Uwaga!

W tym dziale więcej pól do wypełnienia mają te firmy, które zajmują się przetwarzaniem zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Umieszczają tam dodatkowo numer rejestrowy (z rejestru prowadzonego przez głównego inspektora ochrony środowiska), a także nazwy i numery grup sprzętu, którymi się zajmują.

W dziale 2 „Zbiorcze zestawienie o rodzajach i ilościach wytworzonych odpadów” trzeba podać kody śmieci i ich rodzaje, a także ich masę i suchą masę. W wyjaśnieniach do załącznika jest informacja, w jakich przypadkach trzeba podawać suchą masę.

Pozostałe działy (od 3 do 9) dotyczą firm, które działają na rynku odpadów, i nimi się nie zajmujemy.

Załącznik nr 2 do tego samego rozporządzenia określa sposób podania informacji o komunalnych osadach ściekowych. W tym wypadku marszałka interesuje nie skład osadów i dane ich wytwórcy ani miejsce, gdzie zostały umieszczone. Trzeba podać adres takiej działki, powierzchnię, na której umieszczono osady, typ gleby oraz cel stosowania osadów.

?Rodzaje i ilości odpadów, dla których przedsiębiorcy nie mają obowiązku prowadzenia ewidencji (a tym samym składania rocznych sprawozdań)

Rodzaj

Kod

Ilość w tonach

odchody zwierzęce

02 01 06

bez ograniczeń

odpadowa masa roślinna

02 01 03

bez ograniczeń

odpady kory i korka

03 01 01

do 10

rociny, wióry, ścinki, drewno, płyta wiórowa i fornir  inne niż wymienione w 03 01 04

03 01 05

do 10

odpadowy toner drukarski inny niż wymieniony w 08 03 17

08 03 18

do 0,1

niektóre oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe

13 02 08*

do 0,01

sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania (np. szmaty, ścierki) i ubrania ochronne, inne niż wymienione w 15 02 02

15 02 03

do 0,1

zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne element,  inne niż wymienione w 16 02 09 – 16 02 12

16 02 13*

do 0,005

odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów

17 01 01

do 5

gruz ceglany

17 01 02

do 5

odpady innych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia

17 01 03

do 5

drewno

17 02 01

do 5

szkło

17 02 02

do 5

tworzywa sztuczne

17 02 03

do 5

gleba i ziemia, w tym kamienie, inne niż wymienione w 17 05 03

17 05 04

do 5

materiały konstrukcyjne zawierające gips, inne niż wymienione w 17 08 01

17 08 02

do 5

*odpady niebezpieczne

Czytaj też:


Zobacz

» Ochrona środowiska » Sprawozdania

» Ochrona środowiska » Odpady