Z problemami w toku egzekucji możemy się spotkać nawet wtedy, gdy mamy pewność, że nasz nierzetelny kontrahent posiada środki na spłatę swych zobowiązań. Oczywiście taka sytuacja to konsekwencja nieuczciwości byłych klientów lub kontrahentów przedsiębiorcy. Jest jednak wiele przykładów potwierdzających, iż to sami przedsiębiorcy powodują, że egzekucja jest bezowocna. [b]O bezskuteczności egzekucji często przesądza bowiem fakt, iż w trakcie współpracy przedsiębiorcy nie wymagają od swych kontrahentów dokumentu wykazującego, że transakcja będąca źródłem wierzytelności powstała za zgodą małżonka kontrahenta[/b].

Tymczasem, jak pokazuje praktyka, w polskich realiach głównym majątkiem osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, który gwarantuje skuteczną windykację, jest jej dom lub mieszkanie. Jeżeli ten składnik majątkowy został nabyty w trakcie małżeństwa, stanowi majątek wspólny małżonków. [b]Aby komornik sądowy mógł przeprowadzić egzekucję także z takiego majątku, niezbędne jest uzyskanie klauzuli wykonalności również przeciwko małżonkowi dłużnika[/b] (jest to postanowienie sądu wydawane na wniosek wierzyciela, które rozszerza zakres egzekucji na majątek wspólny małżonków).

Artykuł 41 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=86355690DE8E1FF2A6DD451117E88F00?id=71706]kodeksu rodzinnego i opiekuńczego[/link] stanowi, że [b]jeżeli małżonek zaciągnął zobowiązanie bez zgody drugiego małżonka, to wierzyciel może żądać zaspokojenia tylko z majątku osobistego dłużnika oraz z wynagrodzenia za pracę. Jeśli zaś taka zgoda została udzielona, można prowadzić egzekucję również z majątku wspólnego małżonków. [/b]

Ta regulacja ma swoje odzwierciedlenie w prawie procesowym. Zgodnie z art. 787 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=2BF4E51B201D02FC424B37F4276BDF7B?id=70930]kodeksu postępowania cywilnego[/link] tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko osobie pozostającej w związku małżeńskim sąd nada klauzulę wykonalności także przeciwko jej małżonkowi, jeżeli wierzyciel wykaże dokumentem urzędowym lub prywatnym, że stwierdzona tytułem egzekucyjnym wierzytelność powstała z czynności prawnej dokonanej za zgodą małżonka dłużnika.

Może więc dziwić, że zgoda małżonka kontrahenta na zawarcie przez niego umowy jest tak rzadko wymagana przez przedsiębiorców. Owszem, stawianie nowego kontrahenta w takiej sytuacji jest dla niego mało komfortowe i może zostać odczytane jako brak zaufania. Niemniej jednak powinno być traktowane jako konieczna formalność, a profesjonalny kontrahent, z którym warto współpracować, dostarczy nam taki dokument bez oporu.

Przepisy nie wprowadzają żadnych szczególnych rygorów co do formy zgody małżonka na zawarcie umowy. Warunkiem uzyskania klauzuli wykonalności jest jedynie, aby taka zgoda była udzielona na piśmie. [b]Za wystarczającą można nawet uznać pisemną adnotację na umowie, byleby z jej treści jasno wynikało, że małżonek kontrahenta zgadza się na zawieranie dalszych czynności prawnych w ramach współpracy gospodarczej.[/b]

[i]Autor jest aplikantem radcowskim, pracownikiem Kancelarii Radcy Prawnego J. Ciesiul z Legnicy[/i]