[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=320785]Ustawa z 1 lipca 2009 r. o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców (DzU nr 125, poz. 1035)[/link] wejdzie w życie 22 sierpnia i ma zniwelować negatywne skutki kryzysu gospodarczego, z którym się borykamy. Analitycy przewidują, że skończy się on za dwa lata i dlatego pakiet antykryzysowy ma obowiązywać do grudnia 2011 r.

A kto może korzystać z jego rozwiązań? W zależności od rodzaju pomocy wszyscy przedsiębiorcy albo tylko ci, których obroty gospodarcze spadły o 25 proc. w ciągu trzech kolejnych miesięcy po 1 lipca 2008 r. w porównaniu z kolejnymi trzema miesiącami w okresie od 1 lipca 2007 r. do 30 czerwca 2008 r. (tzw. przedsiębiorcy o przejściowych kłopotach).

Pakiet antykryzysowy proponuje wiele rozwiązań dla przedsiębiorców. I tak wszyscy będą mogli wydłużyć okresy rozliczeniowe do 12 miesięcy, zawierać umowy terminowe w nieskończonej ilości przez dwa lata i wprowadzać elastyczny czas pracy. A ci w trudnej sytuacji finansowej, których obroty spadły o 25 proc. w stosunku do lat ubiegłych, będą mogli się ubiegać o finansowe wsparcie z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP) lub ze środków Funduszu Pracy (FP), pod warunkiem że nie zalegają z płatnościami publicznoprawnymi, składkami na FP i FGŚP. Wyjątek dotyczy tych, którzy:

- zawarli porozumienia w sprawie spłaty zadłużenia,

- terminowo opłacają raty,

- korzystają z odroczonego terminu płatności lub

- mają zaległości w składkach ZUS, zdrowotnych, na FP i FGŚP za okres okres rozliczeniowy po 1 lipca 2008 r., ale opracowany program naprawczy przewiduje spłatę tych zobowiązań.

[b]Wsparcia nie będzie wtedy, gdy:[/b]

- przedsiębiorca po 1 lutego 2009 r. otrzymał pomoc publiczną ze środków FP na wyposażenie i doposażenie stanowiska pracy bezrobotnego, chyba że od dnia wydania decyzji o otrzymaniu tej pomocy upłynęło co najmniej 12 miesięcy,

- zachodzą przesłanki właściwe do ogłoszenia upadłości (stanowi o tym art. 11 – 13 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=169085]ustawy z 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze, DzU nr 60, poz. 535 ze zm.[/link]),

- firma jest w trudnej sytuacji ekonomicznej w rozumieniu przepisów wspólnotowych,

- mimo finansowych trudności przedsiębiorca nie zadbał o to, by poprawić sytuację finansową firmy i nie opracował programu naprawczego.

[srodtytul]TYLKO DLA FIRM Z FINANSOWYMI KŁOPOTAMI[/srodtytul]

[b]Dopłaty z FGŚP dostanie przedsiębiorstwo, które obniżyło wymiary etatów i wysokość wynagrodzenia. Natomiast to odczuwające deficyt zamówień za pieniądze z Funduszu Pracy będzie szkolić pracowników[/b]

Przedsiębiorca mający finansowe trudności może skorzystać z tzw. przestoju ekonomicznego. Polega on na tym, że zatrudnieni nie wykonują pracy, ale pozostają w gotowości do jej podjęcia. Taki stan nie może trwać dłużej niż sześć miesięcy, a rząd może dopłacać w tym czasie do wynagrodzeń pracowniczych 100 proc. zasiłku dla bezrobotnych, tj. 575 zł.

Resztę zagwarantuje pracodawca, tak by w sumie zatrudniony zarobił minimum 1276 zł (płaca minimalna).

[b]Na nie dłużej niż pół roku pakiet pozwala również obniżyć pracownikom wymiar czasu pracy i proporcjonalnie do tego wynagrodzenie, pod warunkiem że zatrudniony zachowa przynajmniej pół etatu.[/b] W tym wypadku nie ma gwarancji minimalnego wynagrodzenia, zmiany w warunkach pracy mogą zrekompensować częściowo dopłaty z FGŚP. Tak samo jak przy przestoju ekonomicznym przez sześć miesięcy pracownikom będą wypłacane świadczenia, ale w tym wypadku nieprzekraczające 70 proc. zasiłku dla bezrobotnych. Zatem obecnie będzie to 402,50 zł (70 proc. z 575 zł).

[srodtytul]Wystarczą zapisy w układzie lub regulaminie [/srodtytul]

Uwaga! Istotne jest to, że w odróżnieniu od art. 42 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=1288079C8A806B4039D19A8B496CF333?id=76037]kodeksu pracy[/link] zmiany warunków pracy i płacy nie trzeba poprzedzać wypowiedzeniem zmieniającym. Wystarczą odpowiednie zapisy w układzie zbiorowym pracy lub w porozumieniu:

- ze wszystkimi związkami zawodowymi albo

- z reprezentatywnymi, jeżeli uzgodnienie takiego porozumienia będzie niemożliwe bądź

- z przedstawicielami pracowników, gdy w firmie związków zawodowych nie ma.

Zarówno w porozumieniu, jak i w układzie należy określić, co najmniej:

- grupy zawodowe, którym pracodawca chce obniżyć wymiar czasu pracy,

- sam wymiar, w którym pracownicy mieliby pracować,

- okres, przez jaki ten obniżony wymiar miałby obowiązywać.

[srodtytul]Nie musisz mieć na składki[/srodtytul]

Wypłacane z FGŚP świadczenia (dotyczące obniżonego wymiaru czasu pracy i przestoju ekonomicznego) stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Te finansowane przez pracodawcę też może pokryć FGŚP. Wystarczy, by pracodawca złożył wniosek w tej sprawie. Przypominam, że chodzi tu o składkę emerytalną, rentową, wypadkową oraz odprowadzaną na FP i FGŚP.

[b]Uwaga![/b] Złożenie wniosku o dotacje jest równoznaczne z wystąpieniem o zaświadczenie potwierdzające, że przedsiębiorca spełnia przesłanki, by korzystać z rozwiązań pakietu. Chodzi m.in. o to, że:

- jego obroty spadły o 25 proc. w porównaniu do lat ubiegłych,

- nie ma zaległości w składkach ZUS, na FP i FGŚP,

- opracował program naprawczy, który ma poprawić jego kondycję finansową,

- nie korzystał z refundacji na wyposażenie i doposażenie stanowiska pracy bezrobotnego.

Kopię tego zaświadczenia kierownik biura przekazuje okręgowemu inspektorowi pracy oraz przedsiębiorcy.

[srodtytul]Wskaż termin pomocy[/srodtytul]

Zwracam uwagę na art. 17 ust. 2 w związku z art. 14 ust. 1 pkt a oraz b ustawy. Wynika z nich, za jaki okres są wypłacane świadczenia. Zgodnie z ogólną zasadą:

- za okres przed dniem złożenia wniosku,

- miesięcznie z dołu,

- za okres po dniu złożenia wniosku,

- niezwłocznie po podpisaniu umowy, za okres przed dniem złożenia wniosku lub do końca miesiąca, za który świadczenie jest wypłacane.

Co to oznacza w praktyce? To zależy, o jakich dotacjach mówimy. Jeżeli mamy na myśli te związane z przestojem ekonomicznym, to pieniądze są wypłacane za okres nie dłuższy niż sześć miesięcy, liczony od trzeciego miesiąca przed złożeniem wniosku do upływu dziewiątego miesiąca po jego złożeniu.

[ramka][b]Przykład [/b]

Przedsiębiorca wprowadził przestój ekonomiczny na pół roku, a wniosek o świadczenia pieniężne dla pracowników składa 1 grudnia br. Wskazuje w nim, że pieniądze mają być wypłacone począwszy od września (trzymiesięczny okres przed dniem złożenia wniosku) do końca lutego. Okres finansowania jest prawidłowy, bo nie przekracza sześciu miesięcy i jednocześnie mieści się w dziewięciu miesiącach liczonych od dnia, kiedy wniosek złożono. Przedsiębiorca postąpi źle, gdy przykładowo wniosek o dotacje złoży 1 grudnia br., ale wskaże w nim, że pieniądze mają być wypłacone począwszy od kwietnia a skończywszy na wrześniu. W takim wypadku okres finansowania zmieści się w sześciu miesiącach, ale przekroczy dziewięć miesięcy liczone od złożenia wniosku. Ten upływa bowiem na koniec sierpnia.[/ramka]

Inaczej, gdy chodzi o dotacje na wynagrodzenia obniżone na skutek niższego wymiaru czasu pracy. Tutaj przepis nie wskazuje, za jaki termin przed złożeniem wniosku można je wypłacić. Decyduje o tym przedsiębiorca.

[srodtytul]Zamiast pracy nauka[/srodtytul]

Okres przestoju ekonomicznego i czas, gdy zatrudnieni pracują w obniżonym wymiarze czasu pracy, można wypełnić nauką. Wystarczy stworzyć fundusz szkoleniowy, a zatrudnionych wysłać na szkolenia lub studia podyplomowe. Starosta dofinansuje ich koszt z Funduszu Pracy, pod warunkiem że okres kształcenia nie przekroczy w przypadku szkoleń sześciu miesięcy i 12 miesięcy w przypadku studiów podyplomowych. A ile dokładnie zapłaci? 80 proc. kosztów szkolenia lub studiów podyplomowych, ale nie więcej niż 300 proc. przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w poprzednim kwartale, ogłaszanego przez prezesa GUS i obowiązującego w dniu zawarcia umowy. Zatem obecnie takie dofinansowanie nie przekroczy w stosunku do jednego pracownika 9556,83 zł (3185,61 zł x 300 proc.).

W okresie szkolenia lub studiów pracownikowi przysługuje stypendium w wysokości zasiłku dla bezrobotnych (575 zł). Od tego stypendium odprowadza się składki ZUS, ale te należne od pracodawcy finansuje starosta.

Powstaje pytanie: co będzie, jeśli pracownik zrezygnuje z nauki w trakcie jej trwania? Musi zwrócić koszt szkolenia lub studiów na warunkach określonych w umowie z pracodawcą nawet wtedy, gdy przerwana nauka jest spowodowana jego zwolnieniem dyscyplinarnym.

[srodtytul]Fory dla dłużników[/srodtytul]

W pakiecie przewidziano również rozwiązania dla przedsiębiorców, którzy zaciągnęli w FGŚP pożyczkę przed 30 czerwca 2008 r. Ustawodawca pozwala rozłożyć ją na raty i odroczyć termin jej spłaty, pod warunkiem że pracodawca nie jest w likwidacji. Możliwości są dwie:

- dłużnik, który wpłaci jednorazowo 15 proc. dotychczasowego zadłużenia, ma szansę na odroczenie pozostałej spłaty na okres 12 miesięcy i rozłożenie jej na 24 raty,

- pozostali dłużnicy, którzy takiej wpłaty nie dokonają, też mają szansę na odroczenie pozostałej spłaty na okres 12 miesięcy, z tym że jej spłata nie będzie mogła przekroczyć 12 rat.

To nie wszystko. Pakiet pomaga również tym, wobec których Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wszczął postępowanie egzekucyjne. Przedsiębiorca mający przejściowe trudności może złożyć wniosek o jego zawieszenie i o nienaliczanie odsetek od niespłaconego długu.

Z takiego przywileju można korzystać przez rok. Ustawodawca przewiduje możliwość przedłużenia tego terminu o rok kolejny, ale tylko wtedy, gdy sytuacja finansowa przedsiębiorcy się nie pogorszy.

[ramka][b]Jaka procedura będzie obowiązywać[/b]

Na razie nieznana jest szczegółowa procedura ubiegania się o dotacje na wynagrodzenia, bo nie ma jeszcze przepisów wykonawczych do ustawy. Ale wszystko wskazuje na to, że przedsiębiorca w kryzysie będzie musiał przebrnąć przez sześć etapów.

[b]Etap 1.[/b] Firma składa wniosek do kierownika biura terenowego FGŚP.

[b]Etap 2.[/b] Kierownik biura terenowego FGŚP przekazuje wniosek:

- ministrowi Skarbu Państwa, gdy o dotacje wnioskuje spółka państwowa albo z udziałem Skarbu Państwa,

- marszałkowi województwa, gdy o dotacje wnioskuje mikro-, mały lub średni przedsiębiorca,

- ministrowi właściwemu ds. gospodarki, gdy o dotacje wnioskują pozostali przedsiębiorcy. [b] Etap 3.[/b] W zakresie swoich właściwości minister Skarbu Państwa, minister gospodarki lub marszałek województwa wydaje zaświadczenie potwierdzające, że przedsiębiorca spełnia przesłanki, by w czasie kryzysu skorzystać z finansowego wsparcia.

[b] Etap 4.[/b] W razie uzyskania zaświadczenia przedsiębiorca jest uprawniony do uzyskania świadczeń z FGŚP oraz stypendium i dofinansowania studiów podyplomowych z Funduszu Pracy.

[b]Etap 5.[/b] Kierownik biura terenowego FGŚP wpłaca pieniądze na rachunek przedsiębiorcy.

[b] Etap 6.[/b] Przedsiębiorca przekazuje świadczenia pracownikom, odprowadzając od nich wcześniej składki ZUS i zaliczki na podatek dochodowy.[/ramka]

[ramka][b]Zwolnienia mocno ograniczone[/b]

- W okresach pobierania świadczeń związanych z obniżonym wymiarem czasu pracy, przestojem ekonomicznym oraz w okresie pobierania stypendium i odbywania szkoleń oraz przez kolejne sześć miesięcy pracowników nie wolno zwolnić z przyczyn ich niedotyczących.

- Pakiet zmienia przepisy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. Pracownicy nie będą musieli czekać na decyzję sądu o upadłości pracodawcy. Zaliczka z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w wysokości nie wyższej niż minimalne wynagrodzenie, będzie wypłacana bezpośrednio pracownikom już po złożeniu do sądu wniosku o ogłoszenie upadłości.

- Ustawa wprowadza także możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodu wpłat na zakładowy fundusz szkoleniowy. Warunkiem jest wykorzystanie pieniędzy z funduszu w roku podatkowym, w którym zostały zgromadzone, lub najpóźniej w roku następnym. [/ramka]

[ramka] [b][link=http://www.rp.pl/artykul/312087,351589_Pracownikom_zostaje_nadzieja.html]Zobacz komentarz wideo[/link][/b][/ramka]