[b]Prowadzimy działalność w formie spółki jawnej i rozliczamy się z podatku na podstawie księgi podatkowej. W marcu zmarł jeden ze wspólników. Spółka zobowiązana była przeprowadzić inwentaryzację. Różnicę remanentową uwzględniliśmy przy obliczaniu dochodu za kwiecień. Jak postąpić przy obliczeniu dochodu za cały rok podatkowy? Uwzględnić różnicę remanentów: początkowego (na 1 stycznia) i końcowego (na 31 grudnia) czy sporządzonego w trakcie roku i końcowego?[/b]

Remanent sporządzony w trakcie roku służył ustaleniu dochodu uzyskanego do dnia jego sporządzenia. Obliczając dochód za cały rok podatkowy, należy uwzględnić remanent końcowy i śródroczny. Do tak ustalonego dochodu należy dodać dochód za okres od 1 stycznia do remanentu w trakcie roku.

Zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy o PIT u podatników osiągających dochody z działalności gospodarczej i prowadzących księgi przychodów i rozchodów dochodem z działalności jest różnica między przychodem a kosztami uzyskania:

- powiększona o różnicę między wartością remanentu końcowego a początkowego – jeżeli wartość remanentu końcowego jest wyższa niż początkowego lub

- pomniejszona o różnicę między wartością remanentu początkowego a końcowego – jeżeli wartość remanentu początkowego jest wyższa.

Obowiązek sporządzania remanentów wynika z zasady ujmowania w trakcie roku materiałów i towarów w kosztach bezpośrednio po ich zakupie, bez względu na datę uzyskania przychodu.

Jak mówi art. 44 ust. 2, dochodem z działalności gospodarczej stanowiącym podstawę obliczenia zaliczki u podatników prowadzących podatkowe księgi przychodów i rozchodów jest różnica między wynikającym z tych ksiąg przychodem a kosztami jego uzyskania. Jeżeli jednak podatnik na koniec miesiąca sporządza remanent towarów, surowców i materiałów pomocniczych lub naczelnik urzędu skarbowego zarządzi sporządzenie takiego remanentu, dochód ustala się według zasad określonych w art. 24 ust. 2, czyli uwzględniając wartość remanentu.

Sporządzając remanent w trakcie roku z powodu śmierci jednego ze wspólników, wszyscy wspólnicy ustalili swój dochód na ten dzień. Rozliczając się z dochodu za cały rok podatkowy, wspólnicy muszą zatem:

- ustalić dochód za okres od remanentu sporządzanego w trakcie roku do 31 grudnia,

- dodać dochód ustalony za okres od 1 stycznia do remanentu w trakcie roku.

[i]Małgorzata Niedźwiedzka - współpracowniczka Vademecum Głównego Księgowego, ABC Wolters Kluwer Polska[/i]