Zwiększenie eksportu to szansa na dodatkowe dochody, poprawę bilansu płatniczego, większe zatrudnienie, a tym samym silniejszy wzrost gospodarczy. Dlatego Polska i Unia Europejska wspierają sprzedaż towarów za granicę. Firmy, które już to robią albo dopiero myślą o zdobyciu nowych rynków, powinny odwiedzić portal promocji eksportu dostępny na stronie [link=http://www.eksporter.gov.pl]www.eksporter.gov.pl[/link]. Znajdziemy w nim informacje o narzędziach mających na celu wspieranie sprzedających towary na rynkach zagranicznych. Od takich, które koncentrują się na usługach doradczych, po takie, z których można uzyskać wsparcie finansowe. W tym miejscu nie da się ich wszystkich szczegółowo opisać, tylko przykładowo wskażemy zatem niektóre możliwości.

[srodtytul]Najpierw trzeba nawiązać kontakty[/srodtytul]

Trudno mówić o rozwijaniu działalności eksportowej, jeżeli nie znamy zagranicznego rynku i nie mamy kontaktów z zagranicznymi partnerami. Dobrym sposobem na ich nawiązanie jest udział w międzynarodowych targach i wystawach. Jednak przygotowanie się do takiej imprezy (materiały promocyjne, broszury, katalogi, które powinny być przetłumaczone na kilka języków), a także uczestnictwo w nich wiąże się nieraz ze znacznymi kosztami. Wszystko zależy od rangi takiej imprezy i wielkości naszej ekspozycji. Trzeba opłacić wynajęcie powierzchni wystawowej, przygotowanie stanowiska, koszty transportu towarów wraz z ich ewentualnym ubezpieczeniem.

Dobra wiadomość jest taka, że firmy, które wcześniej przygotują i złożą odpowiedni wniosek, będą mogły liczyć na częściową refundację tych kosztów. Taka pomoc jest bowiem przewidziana w tzw. regionalnych programach operacyjnych współfinansowanych ze środków unijnych. W 11 RPO – dla województw: zachodniopomorskiego, lubuskiego, dolnośląskiego, małopolskiego, świętokrzyskiego, podkarpackiego, podlaskiego, warmińsko-mazurskiego, kujawsko-pomorskiego, łódzkiego i lubelskiego – przewidziano bezpośrednie wsparcie udziału przedsiębiorców w targach i misjach. Pozostałe województwa oferują wsparcie pośrednie. Będzie ono miało różną formę i wartość w zależności od konkretnego RPO. Szczegółowych informacji udzielają urzędy marszałkowskie.

Z kolei dla mikro-, małych i średnich firm, które dopiero zamierzają rozpocząć działalność eksportową lub prowadzą ją w niewielkim zakresie, przewidziano podobne wsparcie w programie „Innowacyjna gospodarka” i jego działaniu 6.1 „Paszport do eksportu”. W tym wypadku o szczegóły należy się dowiadywać w Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości ([link=http://www.parp.gov.pl]www.parp.gov.pl[/link]).

[srodtytul]Warto zdobywać certyfikaty[/srodtytul]

Wprowadzenie do obrotu towaru wymaga czasem przedstawienia odpowiednich certyfikatów. Ich zdobycie wiąże się np. z koniecznością wysłania próbki towaru, przeprowadzenia badań, dostarczenia niezbędnej dokumentacji. To wszystko kosztuje. Jednak i na to można otrzymać wsparcie. Jest ono udzielane przez resort gospodarki na podstawie [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=244638]rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie udzielania pomocy de minimis na uzyskanie certyfikatu wyrobu wymaganego na rynkach zagranicznych (DzU z 2007 r. nr 210, poz. 1522)[/link]. Celem realizacji tego programu jest pomoc MSP w uzyskaniu certyfikatów zgodności wyrobu, świadectw lub atestów lub przedłużeniu ich ważności. Warto jednak zaznaczyć, że nie obejmuje ona certyfikatów wymaganych na jednolitym rynku Unii Europejskiej.

W tym programie wsparcie nie może przekroczyć 50 proc. kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą. Z kolei limit, jaki może być udzielony przedsiębiorcy w ciągu roku, wynosi 50 tys. zł. Koszty kwalifikowane obejmują:

- niezbędne usługi doradcze,

- przygotowanie i tłumaczenie dokumentacji technicznej,

- transport i ubezpieczenie próbek wyrobu i dokumentacji technicznej,

- przeprowadzenie badań,

- wystawienie i wydanie certyfikatu wyrobu.

Przedsiębiorcy występujący o dofinansowanie swoich projektów powinni złożyć stosowne wnioski przed uzyskaniem certyfikatu. Będzie to możliwe od początku przyszłego roku (w tym nabór został już zakończony). Szczegółowych informacji należy szukać na stronach Ministerstwa Gospodarki ([link=http://www.mg.gov.pl]www.mg.gov.pl[/link]).

[srodtytul]Z pewnym kredytem...[/srodtytul]

Praktyka handlu międzynarodowego często wymusza stosowanie kredytów kupieckich. Odpowiednie warunki płatności, obok ceny i jakości towaru (usługi), odgrywają bowiem decydującą rolę przy wyborze konkretnej oferty. Taka sytuacja powoduje, że eksporter musi sobie zapewnić odpowiednie finansowanie. Dlatego Polska wzorem niektórych krajów Unii Europejskiej, a także innych krajów będących członkami OECD (Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju), wprowadziła system dopłat z budżetu państwa do oprocentowania kredytów o stałych stopach procentowych na finansowanie eksportu (tzw. program DOKE). Rozliczenia związane z tym systemem prowadzi Bank Gospodarstwa Krajowego, który występuje tutaj w roli administratora programu, lecz nie kredytuje transakcji. Program DOKE polega na przyznawaniu z budżetu państwa, za pośrednictwem BGK, dopłat do oprocentowania konkretnego kredytu eksportowego udzielonego przez bank komercyjny. Dopłaty realizowane są w ramach wzajemnych rozliczeń między BGK a bankiem udzielającym kredytu eksportowego.

[b]Kredyt objęty programem DOKE musi się opierać na stałych stopach procentowych (tzw. stopach CIRR – stopy referencyjne oprocentowania rynkowego) ogłaszanych okresowo przez sekretariat OECD. W Polsce są one publikowane w Monitorze Polskim i obowiązują od 15. dnia danego miesiąca do 14. dnia następnego. Obecnie dla złotego oprocentowanie to wynosi 7,54.[/b]

[srodtytul]... i dobrym ubezpieczeniem[/srodtytul]

Równie ważne jak zdobycie środków na finansowanie działalności eksportowej jest ograniczanie ryzyka związanego z taką działalnością bądź przeniesienie tego ryzyko na inną osobę. Temu służą ubezpieczenia. I także w przypadku tych usług eksporterzy mogą liczyć na wsparcie państwa, czyli ubezpieczenia i gwarancje poręczone przez Skarb Państwa. Podstawową instytucją, która świadczy tego typu usługi, jest KUKE, czyli Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych ([link=http://www.kuke.com.pl]www.kuke.com.pl[/link]). Oferowane przez nią ubezpieczenia mogą dotyczyć:

- kredytów eksportowych,

- kontraktów eksportowych,

- inwestycji bezpośrednich za granicą,

- kosztów poszukiwania zagranicznych rynków zbytu.

[ramka][b]Warunki kredytowe DOKE[/b]

[b]Należy pamiętać, że kredyt objęty programem DOKE musi spełnić kilka warunków. Między innymi:[/b]

- okres jego spłaty jest nie krótszy niż dwa lata od daty dostawy,

- spłata kapitału ustalona jest w równych ratach, nie rzadziej niż co sześć miesięcy,

- zostaje udzielony w walucie, dla której ogłaszane są stałe stopy procentowe CIRR (m.in. euro, dolar amerykański, australijski i kanadyjski, czeska, duńska i norweska korona, funt brytyjski, frank szwajcarski, jen japoński i oczywiście złoty),

- umowa eksportowa musi przewidywać zaliczkową płatność gotówkową w wysokości co najmniej 15 proc. wartości kontraktu,

- krajowe pochodzenie towarów lub usług musi być ustalone z uwzględnieniem odpowiednich przepisów (określa to [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=162584]rozporządzenie ministra gospodarki z 6 sierpnia 2001 r., DzU nr 101, poz. 1097[/link]).

Informacji na temat programu DOKE udziela Bank Gospodarstwa Krajowego ([link=http://www.bgk.com.pl]www.bgk.com.pl[/link]). [/ramka]

[ramka][b]Komentuje Waldemar Wierzbicki, Ekspert w Departamencie Wspierania Handlu Zagranicznego Banku Gospodarstwa Krajowego[/b]

Każdej ze stron uczestniczących w transakcji system wspierania eksportu programem DOKE może przynieść wymierne korzyści: dla eksportera oznacza to zwiększenie konkurencyjności sprzedawanych towarów i pewność otrzymania zapłaty, dla zagranicznego nabywcy – możliwość dokonania zakupów na atrakcyjnych warunkach kredytowych, dla obu partnerów handlowych – stałą stopę procentową ułatwiającą planowanie długookresowe, a dla banku kredytującego – pewność stałej marży przez cały okres kredytowania i ograniczenie ryzyka związanego z udzielonym kredytem dzięki ubezpieczeniu KUKE SA. Dotychczas wsparciem w ramach programu DOKE objęte zostały kredyty eksportowe na kwotę 600 mln USD i 192 mln EUR, które finansują kontrakty o wartości 900 mln USD i 200 mln EUR.[/ramka]