– Do spółki jawnej wnoszone jest przedsiębiorstwo jako całość. Czy z załogą należy rozwiązać umowy o pracę w tym przedsiębiorstwie i zawrzeć nowe ze spółką jawną, czy wystarczy aneks do starych umów?
– pyta czytelnik DOBREJ FIRMY.
Art. 23
1
k.p. zawiera ogólną zasadę wstępowania pracodawcy przejmującego część lub całość zakładu pracy (w sensie przedmiotowym) w prawa strony dotychczasowego stosunku pracy wiążącego poprzedniego pracodawcę z pracownikami przejętego zakładu lub jego części.
Przejście zakładu pracy lub jego części należy rozumieć szeroko jako wszelkie czynności i zdarzenia powodujące przejście na innego pracodawcę składników majątkowych, z którymi związane było zatrudnienie pracowników. Zdarzeniem takim może być nie tylko sprzedaż czy dzierżawa, ale także zmiana struktury organizacyjnej polegająca na zlikwidowaniu dotychczasowych jednostek organizacyjnych mających status pracodawców w spółce kapitałowej czy przedsiębiorstwie państwowym i powstaniu na ich miejsce nowych.
Przejęcie zakładu pracy w rozumieniu art. 23
1
§ 2 k.p. ma miejsce także wówczas, gdy dotychczasowy i przejmujący pracodawcy nie działali zgodnie dla osiągnięcia tego celu, natomiast doszło do faktycznego przejęcia majątku i zadań zakładu pracy (wyrok Sądu Najwyższego z 29 sierpnia 1995 r., I PRN 38/95).
W świetle tych zasad nie powinno być zatem wątpliwości, że wniesienie całego przedsiębiorstwa, w którym zatrudnieni są pracownicy, do spółki jawnej – bez względu na tytuł prawny takiego wniesienia (aport, dzierżawa itd.) – jest przejęciem zakładu przez nowego pracodawcę w rozumieniu art. 23
1
§ 1 k.p. To z kolei oznacza, że z dniem przejęcia przedsiębiorstwa zatrudnieni w nim stają się z mocy prawa pracownikami spółki jawnej.
Ten wynikający wprost z ustawy skutek nie wymaga dokonywania żadnych czynności ze strony zarówno pracodawcy przekazującego, jak i przejmującego. Nie trzeba rozwiązywać stosunku pracy z dotychczasowym pracodawcą i nawiązywać nowego z nowym. Przejmujący szef wchodzi bowiem z mocy ustawy we wszystkie prawa i obowiązki poprzednika, a więc zastępuje dotychczasowego pracodawcę (jest to tzw. przekształcenie podmiotowe stosunku pracy po stronie pracodawcy). Dopóki pracodawca przejmujący nie zmieni warunków umów o pracę w drodze wypowiedzeń lub porozumień zmieniających, dopóty wiążą go te warunki ustalone przez pracowników z poprzednim pracodawcą.
W związku z przejęciem załogi dotychczasowy pracodawca musi przekazać przejmującemu akta osobowe oraz pozostałą dokumentację w sprawach związanych z zatrudnie- niem przejmowanych pracowników (np. karty ewidencji czasu pracy, karty wynagrodzeń itd.). Przewiduje to § 9 rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (DzU nr 62, poz. 286 ze zm.).
Najczęściej u pracodawcy przejmującego obowiązuje odmienny niż u poprzednika porządek i organizacja pracy (np. systemy i rozkłady czasu pracy, okresy rozliczeniowe). Dlatego przejętą załogę trzeba zapoznać z treścią regulaminu pracy i uzyskać potwierdzenie tego od pracowników. Podpisane przez nich oświadczenia nowy szef zamieszcza w ich aktach osobowych.