Programy regionalne dają przedsiębiorcom wiele możliwości. W latach 2007 – 2013 firmy mogą z nich uzyskać prawie 4 mld euro. Pieniądze te można przeznaczyć nie tylko na budowę lub rozbudowę przedsiębiorstwa, zakup nowych maszyn i urządzeń, lecz również na realizację innych projektów. Może zostać z nich sfinansowana działalność badawcza, w tym tworzenie własnego zaplecza (laboratoria).

Przedsiębiorcy mogą korzystać z dofinansowanych usług doradczych, w tym związanych z wejściem na rynki zagraniczne, oraz otrzymać wsparcie na uczestnictwo w targach i misjach organizowanych na takich rynkach. Wachlarz możliwości jest zatem szeroki. Należy do niego również wsparcie podmiotów działających w branży turystycznej. Co najistotniejsze pomoc dla przedsiębiorców właśnie w pierwszej kolejności ruszyła w województwach. Przygotowując projekty, należy uwzględnić to, że w każdym województwie mogą być przyjęte inne kryteria oceny wniosków. Inne są maksymalne poziomy dofinansowania, kategorie dopuszczalnych projektów oraz ich wartości.

Realizacja projektów, które uzyskają wsparcie ze środków unijnych, ma się przyczyniać do osiągnięcia zadań i celów założonych w programach regionalnych. Dotyczy to również projektów realizowanych przez przedsiębiorstwa. Dlatego każdy wniosek o dofinansowanie, poza formalną zgodnością z wymogami danego konkursu, musi być dobrze uzasadniony i powinien pozytywnie oddziaływać na lokalną i regionalną gospodarkę. Dostosowując projekt do takich wymagań, warto się dodatkowo zapoznać z dokumentami określającymi strategię rozwoju województwa (powiatu, gminy).

Przykładem możliwości, jakie dają programy regionalne, może być konkurs ogłoszony ostatnio w województwie opolskim. Dotyczy on tzw. działania 1.4 „Rozwój infrastruktury turystycznej i rekreacyjno-sportowej” (poddziałanie 1.4.1 „Wsparcie usług turystycznych i rekreacyjno-sportowych świadczonych przez przedsiębiorstwa”). Na wnioskodawców w tym roku czeka ponad 10 mln zł. Jest zatem o co walczyć.

Z tych środków można sfinansować budowę, przebudowę lub remont obiektów turystycznych (w których świadczone są usługi turystyczne).

Jeżeli firma prowadzi hotel, jest szansa na jego unowocześnienie i podniesienie standardu. Można wymienić wyposażenie na nowsze i odpowiadające potrzebom współczesnego (wymagającego) turysty. To samo dotyczy branży gastronomicznej. Można wybudować lub przebudować restaurację czy zajazd.

Ponadto środki można przeznaczyć na dostosowanie istniejących obiektów do potrzeb osób niepełnosprawnych. Daje to możliwość wybudowania szybu windowego i zamontowania windy, budowy przy schodach ramp lub podnośników dla osób mających problemy z chodzeniem, zamontowania automatycznych drzwi. Realizowane projekty powinny się przyczyniać do podnoszenia standardu takich obiektów i zachęcenia większej liczby turystów do korzystania z nich.

Dlatego równie ważne jak sam wygląd i wyposażenie budynków są istniejąca infrastruktura towarzysząca oraz zagospodarowanie terenu wokół tych obiektów. Tutaj wszystko zależy od pomysłów wnioskodawców i tego, czy będą potrafili uzasadnić potrzebę realizacji właśnie tego projektu.

Przykładowo na podniesienie atrakcyjności miejsca w celu zachęcenia turystów do korzystania z naszych usług może wpłynąć budowa kortu tenisowego, pola do minigolfa, placu zabaw dla dzieci czy strzeżonego parkingu. Można pomyśleć o wprowadzeniu dodatkowych usług (sauna, jacuzzi, wypożyczalnia rowerów i innego sprzętu sportowego, udostępnienie sali do bilardu itp.).

Trzeba jednak pamiętać, że im bardziej oryginalny będzie pod tym względem pomysł (czyli taka usługa, która nie jest świadczona w regionie), tym większe szanse na dofinansowanie.

Przedsiębiorcy mogą korzystać z dofinansowanych usług doradczych, w tym związanych z wejściem na rynki zagraniczne, oraz otrzymać wsparcie na uczestnictwo w targach i misjach organizowanych na takich rynkach

Przygotowując wniosek, trzeba zatem sprawdzić, co i jak będzie oceniane, i starać się przygotować projekt pod tym kątem.

Jeżeli zwrócimy uwagę na przykład na kategorię położenie na obszarze turystycznym, a planujemy nową inwestycję, zatem nie jesteśmy uzależnieni od miejsca jej realizacji (mamy możliwość wyboru), warto prześledzić strategię rozwoju turystyki, która wskazuje tereny o najwyższej i wysokiej atrakcyjności turystycznej. Lokalizacja projektu w takim miejscu zapewni nam więcej punktów, zgodnie z podziałem:

- 8 pkt za położenie na terenach o najwyższej atrakcyjności turystycznej,

- 6 pkt za położenie na terenach o wysokiej atrakcyjności turystycznej,

- 4 pkt za położenie na terenach atrakcyjnych turystycznie,

- 2 pkt za położenie na terenach pozostałych.

Innym elementem wpływającym na ocenę jest innowacyjność produktu turystycznego. Bada się m.in. poziom nasycenia podobnymi produktami na określonym obszarze. Im większa jest niepowtarzalność, tym więcej punktów może uzyskać projekt.

Poziom dofinansowania inwestycji zależy od wielkości firmy i tego, czy znajduje zastosowanie reguła de minimis. Zgodnie z ogólnymi zasadami wsparcie dla mikro- i małych przedsiębiorstw może wynieść 70 proc. tzw. kosztów kwalifikowanych. W przypadku średnich firm poziom ten wynosi 60 proc. Jeżeli zastosowanie znajduje zasada de minimis, poziom ten może wynieść 65 proc.

Jednak wówczas maksymalna kwota wsparcia nie może przekroczyć 750 tys. zł (minimalna 20 tys. zł). W pozostałych przypadkach, czyli w ramach regionalnej pomocy inwestycyjnej maksymalna wartość wsparcia nie może być wyższa niż 2,5 mln zł (minimalna 200 tys. zł). Maksymalne poziomy wsparcia wskazują jednocześnie na minimalny wymagany wkład własny przedsiębiorcy. Musi on wynieść co najmniej 30 – 40 proc. w zależności od wielkości firmy. Jednak, przygotowując projekt, a zwłaszcza jego część finansową, warto się zastanowić, jak dużą refundację chcemy naprawdę otrzymać. Założenie wkładu własnego wyższego od minimalnego może przysporzyć wnioskowi dodatkowych punktów. Jeżeli bowiem wkład własny będzie wyższy od minimalnego o:

- 5 – 12 proc., dostaniemy 2 pkt,

- 13 – 20 proc., dostaniemy 4 pkt,

- 21 – 30 proc., dostaniemy 6 pkt,

- powyżej 30 proc., dostaniemy 8 pkt.

Wnioski należy składać w Dziale Przyjmowania Wniosków w Opolskim Centrum Rozwoju Gospodarki w Opolu (ul. Spychalskiego 1a, 45-716 Opole) od 1 do 15 kwietnia. Na stronie internetowej tej instytucji, a także na stronie urzędu marszałkowskiego (www.ocrg.opolskie.pl lub www.rpo.umwo.opole.pl), można znaleźć wszystkie wymagane dokumenty, w tym wzory wniosku, biznesplanu i wszystkich innych wymaganych załączników.

Ze strony pobierzemy również tzw. podręcznik beneficjenta. Zawiera on instrukcję wypełniania wszystkich wymaganych dokumentów. Sam wniosek należy wypełnić w wersji cyfrowej przez tzw. generator wniosków. Dopiero po zakończeniu pracy należy go zachować w wersji elektronicznej, a następnie wydrukować. Przed samym złożeniem wniosku trzeba jeszcze raz sprawdzić, czy dysponujemy wersją elektroniczną (zapisaną np. na płycie CD) i wersją papierową oraz czy ta ostatnia jest podpisana przez osobę uprawnioną do reprezentowania firmy i osobę odpowiedzialną za jej finanse. Należy się upewnić, czy dysponujemy potwierdzoną za zgodność z oryginałem kopią, i wreszcie, czy mamy niezbędne załączniki, a wszystkie dokumenty są trwale spięte w segregatorze (odrębnie oryginał i kopia). Niezwykle istotne jest sprawdzenie tzw. sumy kontrolnej (nadawanej przez generator wniosku). Musi być ona taka sama w wersji elektronicznej i papierowej. Dla urzędnika oceniającego wniosek oznacza to, że wydrukowany wniosek jest tożsamy z jego wersją cyfrową i że po wydrukowaniu nie wprowadzano w nim już żadnych zmian. Oprócz wniosku należy w tym samym czasie dostarczyć załączniki, do których należą m.in.:

- biznesplan,

- harmonogram rzeczowo-finansowy projektu,

- oświadczenie o niezaleganiu z należnościami wobec urzędu skarbowego i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,

- oświadczenie o otrzymanej/nieotrzymanej pomocy publicznej,

- oświadczenie o niekaralności i niepozostawaniu pod zarządem komisarycznym, w toku likwidacji, postępowania upadłościowego lub naprawczego.

W przypadku znaczącego oddziaływania projektu na środowisko naturalne dodatkowo będą wymagane:

- formularz w zakresie oddziaływania na środowisko,

- zaświadczenie organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000.

W ogłoszonym konkursie mogą startować mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa prowadzące działalność i realizujące projekt w obszarze turystyki, rekreacji i sportu zgodnie z następującymi kodami PKD: grupa 55.1, 55.2, 55.3, 55.4, 63.3, 92.6 oraz klasa 92.72, jeżeli zarejestrowały swoją działalność przed 1 stycznia 2008 r., oraz grupy PKD: 55.1, 55.2, 55.3, 55.9, 56.1, 79.1, 79.9, 93.1, 93.2 dla podmiotów, które zarejestrowały swoją działalność po 1 stycznia 2008 r.

Dofinansowanie uzyskają te projekty, które przejdą ocenę formalną, a następnie w czasie tzw. oceny merytorycznej otrzymają najwięcej punktów. Sprawdzane będzie między innymi, czy:

- wnioskodawca prowadzi działalność turystyczną niewymienioną w poddziałaniu 1.4.2, które jest przeznaczone dla podmiotów publicznych,

- projekt jest zgodny ze strategią zrównoważonego rozwoju turystyki w województwie opolskim na lata 2007 – 2013;

- projekt nie kwalifikuje się do wsparcia z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013.

Warto zaznaczyć, że te kryteria mają charakter bezwzględny, to znaczy, że ich niespełnienie spowoduje odrzucenie wniosku. Natomiast do kryteriów punktowych, czyli tych, które decydują o szansie na uzyskanie dotacji, należą m.in.:

- procentowy wzrost liczby nowych miejsc pracy,

- efektywność kosztowa (zwiększenie liczby turystów/koszt kwalifikowany),

- wkład własny wyższy od minimalnego,

- położenie na obszarze turystycznym,

- innowacyjność produktu turystycznego,

- szacunkowy wzrost liczby odwiedzających, w tym turystów zagranicznych,

- komplementarność z istniejącą ofertą turystyczną,

- średnia efektywność kosztowa.