Łącznie z pomocą publiczną, jaką zaplanowano również na tworzenie mikroprzedsiębiorstw, do wykorzystania będzie ok. 2,5 mld euro.

Dofinansowanie ma trafić do przedsiębiorców realizujących przedsięwzięcia na warunkach zapisanych w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 2013.

Pomoc z działania "Zwiększenie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej" oferowana będzie przede wszystkim małym i średnim przedsiębiorstwom, których rozwój przyczyni się do powstawania nowych miejsc pracy. Oszacowano, że wystarczy jej dla ok. 3 tys. beneficjentów.

Dofinansowanie będzie przysługiwać na przedsięwzięcia związane z modernizacją lub budową zakładów przetwarzających produkty rolne lub dotyczące rozwoju infrastruktury hurtowego handlu produktami rolnymi. Pomoc ma być przyznawana na projekty dotyczące przetwórstwa i wprowadzania do obrotu produktów rolnych objętych załącznikiem nr 1 do traktatu Wspólnot Europejskich, z wyłączeniem produktów rybnych.

O wsparcie będą mogły zabiegać firmy realizujące projekty dotyczące poprawy konkurencyjności firm, jakości produkcji, obniżenia kosztów oraz rozwoju nowych produktów, procesów i technologii produkcji, jak również poprawy warunków produkcji.

Ustalono, że wnioski o dofinansowanie będą przyjmowane od osób fizycznych, osób prawnych lub jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, które:

- wykonują działalność w zakresie przetwórstwa lub wprowadzania do obrotu produktów rolnych,

- działają jako przedsiębiorcy wykonujący działalność jako mikro-, małe lub średnie firmy w rozumieniu zalecenia 2003/361 WE (DzUrz UE nr L 124 z 20 maja 2003 r.) lub przedsiębiorstwa zatrudniające mniej niż 750 pracowników albo przedsiębiorstwa, których obrót nie przekracza równowartości 200 mln euro. Na finansową pomoc będą mogły liczyć projekty zgłoszone przez zakłady spełniające standardy higieniczno-sanitarne, ochrony środowiska i dobrostanu zwierząt. Jednak wsparcie przeznaczone na dostosowanie do standardów obowiązujących w Unii Europejskiej będą mogli uzyskać jedynie właściciele mikroprzedsiębiorstw.

Ponadto dofinansowanie będzie udzielane zakładom, które zaopatrują się w surowce na podstawie umów długoterminowych, zawieranych z producentami rolnymi. Z kolei inwestycje zakładające wzrost mocy produkcyjnych będą wspierane wtedy, gdy dana firma wykaże się możliwością zbytu planowanej produkcji.

Jak wyjaśnia Mieczysław Paradowski, dyrektor Departamentu Rozwoju Obszarów Wiejskich, pomoc finansowa ma być przekazywana na inwestycje dotyczące:

- budowy, modernizacji lub przebudowy budynków lub budowli stanowiących infrastrukturę zakładów przetwórstwa lub handlu hurtowego produktami rolnymi,

- zakupu lub instalacji maszyn bądź urządzeń do przetwarzania, magazynowania lub przygotowania produktów do sprzedaży,

- zakupu lub instalacji aparatury pomiarowej, kontrolnej oraz sprzętu do sterowania procesem produkcji lub magazynowania, w tym oprogramowania,

- zakupu specjalistycznych środków transportu, m.in. wózków widłowych, cystern, chłodni, izoterm,

- zakupu lub instalacji urządzeń służących poprawie ochrony środowiska, m.in. kotłowni, oczyszczalni ścieków.

Dofinansowanie będzie wypłacane jako refundacja poniesionych kosztów kwalifikowanych. Dla jednego przedsiębiorstwa zaplanowano maksymalnie 20 mln zł, a minimalnie 100 tys. zł. Zakładano również, że przedsiębiorstwa wielozakładowe będą mogły uzyskać maksymalnie o 10 mln zł więcej, ale jest wielce prawdopodobne, że ten pomysł nie będzie realizowany.

Różny będzie natomiast procentowy udział dofinansowania, ponieważ uzależniono go od wielkości firmy. Zwrot maksymalnie 25 proc. kosztów kwalifikowanych (zaplanowanych do objęcia dofinansowaniem) ustalono dla przedsięwzięć realizowanych przez mikroprzedsiębiorców. Na odzyskanie 40 proc. kosztów kwalifikowanych inwestycji mogą liczyć właściciele małych lub średnich przedsiębiorstw. Maksymalnie połowę takich nakładów planuje się przekazywać mikro-, małym i średnim firmom zaopatrującym się w surowce m.in. na podstawie umów długoterminowych, zawieranych z grupami producentów rolnych lub uznanymi organizacjami producentów owoców i warzyw, pod warunkiem jednak, że to przedsięwzięcie zostało zgłoszone do współfinansowania w okresie 2004 - 2006.

Około 30 tys. zainteresowanych rolników lub członków ich rodzin będzie mogło uzyskać wsparcie z działania "Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej". Na jedno gospodarstwo rolne może być przyznane maksymalnie 100 tys. zł na pokrycie przewidzianych kosztów. Dofinansowanie zaplanowano na podejmowanie lub rozwijanie przez rolników, ich domowników i małżonków dodatkowej działalności pozarolniczej w zakresie produkcji lub usług.

Wsparciem będą objęte inicjatywy z zakresu:

- usług dla gospodarstw rolnych lub leśnictwa, np. działalność gospodarcza związana z uprawami rolnymi (kod PKD - 01.41. A) i prace związane m.in. z przecinką albo sadzeniem drzew,

-usług dla ludności, np. fryzjerstwo, hydraulika,

- drobnej wytwórczości, rzemiosła lub rękodzielnictwa,

- robót i usług budowlanych oraz instalacyjnych,

- usług turystycznych oraz związanych ze sportem, rekreacją i wypoczynkiem,

- usług transportowych,

- usług komunalnych, np. gospodarka odpadami, wywóz nieczystości,

- przetwórstwa produktów rolnych lub jadalnych produktów leśnych,

- magazynowania lub przetwarzania towarów,

- wytwarzania materiałów energetycznych z biomasy,

- rachunkowości, doradztwa lub usług informatycznych.

Na taką samą działalność, jak opisana wyżej, mieszkańcy małych miejscowości będą mogli uzyskać dofinansowanie przy tworzeniu mikroprzedsiębiorstw. Pomoc tego rodzaju oferowana będzie z działania "Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw". Do takich firm zaliczają się działalności prowadzone przez osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które zatrudniają poniżej dziesięciu osób i mają roczny obrót nieprzekraczający 2 mln euro. Obliczono, że budżet tego działania wystarczy na finansowe wsparcie dla ok. 5 tys. chętnych.

Wymienione podmioty będą mogły występować maksymalnie o 500 tys. zł na pokrycie nie więcej niż 50 proc. kosztów kwalifikowanych. Jedynie na uruchomienie działalności polegającej na przetwórstwie produktów rolnych lub jadalnych produktów leśnych będzie można uzyskać mniej pieniędzy - do 100 tys. zł.

Pomoc zostanie przyznana, gdy na przykład:

- projekt realizowany będzie w miejscowościach gmin wiejskich albo miejsko-wiejskich z wyłączeniem miast powyżej 5 tys. mieszkańców,

- działalność w wypadku usług leśnych zostanie potwierdzona,

- projekt uzyska akceptację odpowiedniej lokalnej grupy działania.

- rozporządzenie Rady (WE) 1290/2005 z 21 czerwca 2005 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej (Dz Urz UE nr L 209 z 11 sierpnia 2005 r.)

- rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005 z 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFFROW) (Dz Urz UE nr L 277 z 21 października 2005 r.)

Dużo danych o etapach wdrażania Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich znajduje się na stronie internetowej: www.minrol.gov.pl/DesktopDefault.aspx?TabOrgId=1469 & LangId=0. Aktualne informacje można także uzyskać w Departamencie Rozwoju Obszarów Wiejskich Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi pod numerem telefonu (0-22) 623-13-66. Dowiedzieliśmy się tam, że formularze wniosków o dofinansowanie z trzech działań, o których piszemy, nie są jeszcze gotowe. Powstaną dopiero wtedy, gdy Komisja Europejska zaakceptuje PROW. Będą one załącznikami do rozporządzeń ministra rolnictwa uruchamiających poszczególne działania. Wnioski wraz z kompletem wymaganych dokumentów trzeba będzie składać w oddziałach regionalnych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Ich spis znajduje się na stronie www.arimr.gov.pl. Choć uszczuplono zakres wymaganych załączników, całość dokumentacji będzie wymagana przy składaniu wniosków. Przetwórcy, rolnicy i osoby uruchamiające na terenach wiejskich firmy będą mogli wliczać do kosztów kwalifikowanych, czyli przewidzianych do objęcia wsparciem, wydatki na przygotowanie swoich projektów. W związku z tym do 10 proc. uzyskanego wsparcia wnioskodawcy będą mogli przeznaczyć na przygotowanie potrzebnych dokumentów przez wyspecjalizowane firmy doradcze. Pomoc przy wypełnianiu wniosków i nie tylko dla osób uruchamiających mikroprzedsiębiorstwa będzie oferowana także w ośrodkach doradztwa rolniczego.

Jak informuje Biuro Prasowe Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 2013 jest obecnie uzgadniany z Komisją Europejską. Jego formalne złożenie nastąpiło 18 grudnia 2006 r. po zatwierdzeniu w grudniu ubiegłego roku przepisów wykonawczych Komisji Europejskiej. Od tego momentu, zgodnie z przepisami wspólnotowymi, Komisja Europejska w ciągu sześciu miesięcy powinna zatwierdzić program.

W związku z tym na obecnym etapie prac nie można podać precyzyjnego terminu zatwierdzenia programu. Jednak zdając sobie sprawę z ogromnych potrzeb w zakresie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich, MRiRW planuje uruchomienie naboru wniosków do części działań jeszcze przed wydaniem decyzji KE zatwierdzającej program. W pierwszej kolejności będą wdrażane działania "Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej" oraz "Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej", których uruchomienie planowane jest w lipcu tego roku. Działanie "Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw" będzie wdrożone później. Przy udzielaniu pomocy (a więc podpisywaniu umów lub wydawaniu decyzji dotyczących dofinansowania przedsiębiorców) w ramach PROW 2007 - 2013 trzeba będzie spełnić warunek, że wsparcie w ramach działań jest udzielane po zatwierdzeniu programu przez KE.