Nasza czytelniczka po kilku latach praktyki w zakładzie fryzjerskim chciałaby otworzyć własny punkt usługowy. Na nowo powstającym osiedlu mieszkaniowym są do wynajęcia lokale użytkowe‚ pojawia się zatem dobra okazja. Jednak młoda fryzjerka nie wie‚ jak zarejestrować działalność‚ jak przejść przez gąszcz przepisów i skąd wziąć pieniądze na start. Z pomocą może jej przyjść Europejski Fundusz Społeczny. Część jego środków została przeznaczona właśnie na wspieranie przedsiębiorczości i samozatrudnienia. Są one opisane w programie operacyjnym „Kapitał ludzki”. Jest to jeden z programów finansowanych z funduszy unijnych.
Działanie 6.2 programu „Kapitał ludzki” jest skierowane do tych osób‚ które myślą o rozpoczęciu własnej działalności gospodarczej. Za jego realizację w każdym regionie odpowiadają wojewódzkie urzędy pracy lub urzędy marszałkowskie. Zatem tam trzeba szukać szczegółowych informacji. Na czym będzie polegać pomoc? Wystarczy‚ że mamy pomysł na własną firmę. Z takim projektem zgłaszamy się do firmy szkoleniowej (doradczej)‚ która w wyniku wyboru realizuje to działanie na zlecenie WUP (lub urzędu marszałkowskiego).
Pierwszym etapem wsparcia są usługi szkoleniowo-doradcze. W ich trakcie dowiemy się‚ jak zarejestrować działalność gospodarczą‚ gdzie złożyć wymagane dokumenty‚ poznamy podstawy regulacji prawnych‚ niezbędnych do prowadzenia wybranej przez nas działalności. Dowiemy się również, jak przygotować dobry biznes-plan.
Po zarejestrowaniu działalności można rozpocząć etap drugi. Polega on na uzyskaniu dotacji. Jej wysokość może wynieść nawet 40 tys. złotych. Uwzględniając środki własne i ewentualnie pochodzące z kredytu bankowego‚ powinno to wystarczyć na uruchomienie małej firmy.
Co więcej, przez okres sześciu miesięcy (w uzasadnionych przypadkach dłużej) można dodatkowo otrzymywać tzw. wsparcie pomostowe. Polega ono zarówno na dostępie do usług doradczych‚ jak i na wypłacie co miesiąc pewnej kwoty na pomoc w finansowaniu bieżącej działalności (kwota ta powinna oscylować wokół minimalnej pensji krajowej).
Chociaż teoretycznie z szansy, jaką daje omawiane wsparcie, mogą korzystać wszyscy‚ to trzeba pamiętać o pewnych wyjątkach. Przede wszystkim na dofinansowanie nie mają szans te osoby‚ które w ciągu roku od wystąpienia o pomoc prowadziły własną działalność gospodarczą. Jeżeli jednak kiedyś mieliśmy własną firmę‚ ale od jej likwidacji minął rok, to nie ma już przeszkód. Ponadto priorytetowo będą traktowane projekty zgłaszane przez osoby bezrobotne‚ zagrożone wykluczeniem społecznym‚ osoby w młodym wieku (poniżej 25 lat) oraz osoby powyżej 45. roku życia. Na takie wsparcie mogą również liczyć kobiety wracające na rynek pracy po dłuższej przerwie (np. związanej z wychowywaniem dziecka).
Oprócz Europejskiego Funduszu Społecznego na fundusze strukturalne składa się również Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego. To głównie z niego finansowane będą projekty zakładające rozwój i rozbudowę przedsiębiorstw. W zależności od skali projektu (wartości inwestycji) wsparcia należy szukać w programie „Innowacyjna gospodarka” lub w regionalnych programach operacyjnych (RPO). Jeżeli jesteśmy na etapie tworzenia firmy, powinniśmy w pierwszej kolejności sięgnąć właśnie do tych ostatnich. To w nich przewidziano działania na uruchomienie i rozwój mikroprzedsiębiorstw.
Każde województwo samodzielnie przygotowywało taki dokument i w związku z tym zachodzą pomiędzy nimi pewne różnice. W niektórych znajdują się środki specjalnie wydzielone na tworzenie mikrofirm‚ w innych będą one dostępne z łącznej puli przeznaczonej na rozwój małych i średnich przedsiębiorstw.
40 tys. zł może wynieść dotacja ze środków działania 6.2 programu „Kapitał ludzki” na uruchomienie małej firmy
Uruchomienie własnej firmy wiąże się oczywiście z kosztami. Jednak w przypadku dobrego projektu‚ popartego solidnym biznesplanem, jest szansa‚ że część takich kosztów zostanie nam zwrócona. To podstawowa różnica w porównaniu z omawianym wcześniej działaniem 6.2. W przypadku inwestycji realizowanej z programów regionalnych obowiązuje zasada refundacji środków. Czyli najpierw trzeba zainwestować (środki własne‚ pochodzące z pożyczki lub kredytu)‚ zrealizować projekt‚ a dopiero później można otrzymać refundację poniesionych wydatków. Zatem, przystępując do takiego projektu, trzeba zapewnić źródła jego finansowania. Ocena tej zdolności jest jednym z ważniejszych etapów weryfikacji wniosku.
Computerek sp. jawna świadczy usługi graficzne oraz związane z projektowaniem stron internetowych w Gdańsku. Trzech jej pracowników postanawia rozpocząć własną działalność.
W tym celu muszą przystosować lokal i zakupić niezbędny sprzęt. Aby świadczyć usługi najwyższej jakości, będą potrzebować również specjalistycznego oprogramowania. Chcą pozyskać na to środki unijne. W tym celu sięgają do pomorskiego programu regionalnego i jego działania 1.1.1 „Mikroprzedsiębiorstwa”. Aby zwiększyć szanse na uzyskanie dotacji, umawiają się‚ że firma będzie zarejestrowana na jednego z nich‚ podczas gdy dwóch zostanie w niej zatrudnionych. W przyszłości planują również zatrudnić osobę do prowadzenia biura. W ten sposób we wniosku będzie można wykazać wzrost zatrudnienia. Ponadto, żeby nie konkurować bezpośrednio z macierzystą firmą‚ działalność rozpoczynają w innej miejscowości w województwie pomorskim. Tutaj wybór też nie jest przypadkowy. Nie jest to ani Gdynia, ani Sopot, ponieważ z RPO województwa pomorskiego wynika‚ że preferowane będą projekty realizowane poza Trójmiastem. Zwiększenie szans na dofinansowanie nastąpi również wtedy‚ gdy nowa firma wykaże‚ że jest w stanie zaoferować usługi niedostępne do tej pory w województwie.
Zakładając‚ że nowa firma może odliczyć podatek, nie stanowi on wydatków kwalifikowanych. Również koszt przygotowania wniosku o dofinansowanie‚ zleconego firmie doradczej, nie stanowi takiego kosztu. Łączne koszty kwalifikowane wynoszą zatem 51‚5 tys. Ponieważ poziom dofinansowania w województwie pomorskim dla mikroprzedsiębiorstw wynosi 60 proc.‚ firma może otrzymać refundację w wysokości 30‚9 tys.
Dzięki wsparciu programów regionalnych będą realizowane przedsięwzięcia podnoszące konkurencyjność oraz zdolność inwestycyjną mikroprzedsiębiorstw. Ponadto trzeba pamiętać‚ że priorytetowo traktowane będą projekty‚ w wyniku których powstaną innowacyjne produkty i usługi oraz nowe miejsca pracy‚ a także te zlokalizowane na obszarach o szczególnie niekorzystnej sytuacji społeczno-gospodarczej. Przede wszystkim chodzi o te rejony‚ które charakteryzują się wysokim poziomem bezrobocia. Pamiętając o różnicach‚ jakie mogą występować pomiędzy programami w poszczególnych województwach‚ przykładowo można wskazać następujące rodzaje projektów‚ które mają szansę na dofinansowanie:
- budowa‚ rozbudowa lub rozszerzenie zakresu działalności przedsiębiorstwa;
- unowocześnienie składników majątku trwałego niezbędnego do prowadzenia i rozwoju działalności gospodarczej firmy;
- realizacja zasadniczych zmian procesu produkcyjnego lub zmiana w zakresie sposobu świadczenia usług;
- budowa‚ rozbudowa lub przebudowa instalacji i urządzeń sprzyjających oszczędności surowców i energii oraz ograniczaniu emisji szkodliwych substancji do środowiska;
- racjonalizacja logistyki sprzedaży towarów i usług;
- dostosowanie przedsiębiorstw do standardów oraz norm krajowych i europejskich (certyfikacja wyrobów i usług);
- informatyzacja‚ w tym m.in. systemy zarządzania przedsiębiorstwem;
- udział w krajowych i międzynarodowych imprezach gospodarczych typu targi i wystawy w charakterze wystawcy.
Warto podkreślić‚ że w niektórych programach istnieje możliwość uzyskania wsparcia już od etapu zakładania przedsiębiorstwa (np. program woj. lubuskiego)‚ podczas gdy inne przewidują wsparcie tylko dla przedsiębiorstw już zarejestrowanych i działających (np. program woj. śląskiego). W takiej sytuacji trzeba najpierw przejść etap rejestracji przedsiębiorstwa‚ a pieniądze, o które będziemy się ubiegać, mogą być przeznaczone tylko na rozwój istniejącej już firmy.