Nowe regulacje dotyczą wielu szczegółowych postępowań. Jednocześnie same w sobie stanowić będą w przyszłości podstawę do modyfikacji kolejnych ustaw. Dlatego warto, by przedsiębiorcy wiedzieli, na czym polega nowelizacja procedury administracyjnej.
Przede wszystkim zmodyfikowane zostały zasady postępowania administracyjnego. Ukierunkowują one wykładnię wielu bardziej szczegółowych przepisów. Najwięcej wątpliwości może budzić nowy art. 7a kodeksu, zgodnie z którym, gdy przedmiotem postępowania administracyjnego jest nałożenie na stronę obowiązku bądź ograniczenie uprawnienia, a w sprawie pozostają wątpliwości co do treści normy prawnej – to wątpliwości te muszą być rozstrzygane na korzyść strony. Niektórzy przedsiębiorcy jeszcze przed wejściem w życie nowelizacji zbyt szeroko interpretowali skutki tej zasady. Nie chodzi bowiem o to, że każda, nawet niewielka wątpliwość w konkretnej sprawie prowadzić może do korzystnego dla strony rozstrzygnięcia. Najpierw trzeba obiektywnie stwierdzić, że rzeczywiście występują „wątpliwości co do treści normy prawnej". Nie mogą być one na siłę wymyślane w postępowaniu. Ich istnienie powinno mieć odzwierciedlenie w orzecznictwie i doktrynie. Dodatkowo, nawet jeżeli takie wątpliwości rzeczywiście obiektywnie zostaną stwierdzone, to nie oznacza to korzystnej dla strony decyzji. Omawiana zasada nie znajdzie bowiem zastosowania, gdy w sprawie interesy stron są sporne, albo ewentualne rozstrzygnięcie może mieć wpływ na interesy osób trzecich. Dobro jednej strony nie może być bowiem podstawą do ograniczania praw innego podmiotu. Ponadto, interpretacja wątpliwości na rzecz konkretnej strony nie może mieć miejsca, gdyby prowadziło to do naruszenia interesu publicznego.
Można więc stwierdzić, że omawiana zasada dotyczy tylko szczegółowych, konkretnych przypadków. Aby można ją zastosować przedsiębiorca (i każda inna strona postępowania) musi wykazać, że interpretacja przepisów związanych z jego interesami jest obiektywnie problematyczna (ze względu np. na zróżnicowane orzecznictwo) i że w sprawie nie występują strony o odmiennych interesach. Na przykład przy wydawaniu decyzji o warunkach zabudowy możliwość zastosowania tej zasady na rzecz inwestora wystąpi w naprawdę znikomym zakresie.
Kolejna kontrowersyjna zasada jest w art. 8 § 2 k.p.a.. Stanowi ona, że organy administracji publicznej nie mogą bez uzasadnionej przyczyny odstępować od utrwalonej praktyki rozstrzygania spraw o takim samym stanie faktycznym i prawnym. Oznacza to, że w dwóch różnych podobnych sytuacjach jeden organ administracji publicznej nie może wydać odmiennych rozstrzygnięć. Problemem może być jednak doprecyzowanie tego, co oznacza „utrwalona praktyka" – czy chodzi o praktykę orzeczniczą, czy też konkretnego organu, która i tak musi być zgodna z dominującym orzecznictwem.
Omówione zasady będą stanowiły niewątpliwie przedmiot licznych analiz.
