Definicję wypadku przy pracy zawiera art. 3 ust 1 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn. DzU z 2009 r. nr 167, poz. 1322; dalej: ustawa wypadkowa). Jest to nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą, czyli:
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych,
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez podwładnego czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia,
- w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji szefa w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Wątpliwości z zakwalifikowaniem konkretnego zdarzenia jako wypadku przy pracy wynikają z rozumienia pojęcia „związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności" i określeniem momentu, w jakim związek z pracą uzasadnia przyjęcie odpowiedzialności z ubezpieczenia społecznego z tytułu wypadku przy pracy. Kwestię tę rozstrzygnął Sąd Najwyższy w uchwale z 7 lutego 2013 r. (III UZP 6/12).
Dotyczyło to dwóch zdarzeń, do których doszło przed godziną rozpoczęcia pracy, ale już po przybyciu na teren szpitala. Obydwie pracownice uległy wypadkowi – kucharka rozbiła kolano spadając z roweru, a pielęgniarka skręciła nogę w kostce, przewracając się na oblodzonym parkingu szpitalnym.
SN stwierdził, że ochrona ubezpieczeniowa wynikająca z ustawy wypadkowej obejmuje także zdarzenia mające miejsce na terenie zakładu pracy przed podjęciem pracy przez zatrudnionego. Uzasadniając uchwałę SN wskazał, że za wypadek przy pracy należy uznać nie tylko zdarzenia następujące w trakcie samej pracy, ale także te występujące w czasie dokonywania zwykłych czynności pracowniczych, niezbędnych do rozpoczęcia wykonywania pracy, np. przy korzystaniu z szatni, przechodzeniu na własne stanowisko pracy. Wypadek podczas tych czynności należy traktować tak, jak wypadek przy pracy w ścisłym znaczeniu.
