Większe ulgi podatkowe dla innowacyjnych firm i ułatwienia transferu wiedzy z uczelni na rynek – to podstawowe założenia przyjętego we wtorek przez rząd pakietu zmian w różnych ustawach. Pomysły te są obliczone na promocję nowoczesnych technologii i patentów.

Zmiany podatkowe byłyby rozwinięciem dzisiejszego systemu ulg innowacyjnych, uchwalonych w 2015 r. z inicjatywy prezydenta Bronisława Komorowskiego i obowiązujących od początku 2016 r. Obecny rząd chce podnieść limity odliczania od podstawy opodatkowania wydatków na działalność badawczo-rozwojową. Małe i średnie firmy będą mogły odliczyć aż 50 proc. takich wydatków (dotychczas 10–30 proc.). Niezależnie od wielkości firmy będzie można odliczyć połowę kwot wydawanych na wynagrodzenia pracowników zajmujących się innowacjami (dotychczas 30 proc.). Małe i średnie przedsiębiorstwa zyskają też możliwość odliczania wydatków na postępowanie w Urzędzie Patentowym i obsługę prawną związaną z uzyskaniem patentu. Wydłużono też z trzech do sześciu lat okres, w którym przedsiębiorca może odliczyć koszty poniesione na działalność badawczo-rozwojową.

Preferencje mają także dotyczyć nowo powstających przedsiębiorstw, które inwestują w przedsięwzięcia innowacyjne. Takie firmy nie zawsze od razu osiągają dochód. Jeżeli w pierwszych sześciu latach działalności nie wykażą dochodu, będą mogły się postarać o wypłatę równowartości ulg w gotówce. Zwrot wyniósłby 18 lub 19 proc. potencjalnego, niewykorzystanego odliczenia.

Wnoszenie własności intelektualnej (a więc patentów czy technologii) jako aportu do spółki ma być zwolnione z podatku dochodowego. Ma to ułatwić naukowcom udział w komercjalizacji wyników ich badań. Zresztą ten sam rządowy pakiet zawiera propozycję łatwiejszego niż dotychczas „uwłaszczenia" naukowców. Chodzi o rozwiązania zapewniające nabywanie własności patentów przez naukowców, którzy pracowali nad rozwiązaniami innowacyjnymi. Dotychczas w większości przypadków prawa takie przechodzą na ich macierzystą uczelnię. Stosowne zmiany mają nastąpić w ustawie o szkolnictwie wyższym.

Ułatwienia mają dotyczyć nie tylko naukowców, ale też ich uczelni. Obecnie uczelnie mogą tworzyć tylko jedną spółkę celową. Wprowadzona zmiana umożliwi zakładanie kolejnych spółek w celu współpracy z innymi uczelniami na rzecz wspólnej komercjalizacji wyników badań naukowych i prac rozwojowych.

Nowe przepisy mają umożliwić finansowanie przedsięwzięć związanych z wdrażaniem i funkcjonowaniem systemu weryfikacji technologii środowiskowych (ETV). W jego ramach twórca lub producent technologii, który korzysta z systemu ETV, uzyskuje potwierdzenie sprawności rozwiązania technologicznego uznawanego na całym świecie.

Rozwiązania dotyczące podatków i finansowania nauki mają obowiązywać od początku 2017 r. Większość pozostałych weszłaby w życie już po 30 dniach od ogłoszenia ich w Dzienniku Ustaw.

etap legislacyjny: trafi do Sejmu