Przedsiębiorca, który pomylił się w rocznym rozliczeniu podatkowym, powinien je skorygować. Jeśli natomiast zapomniał o obowiązkach wobec skarbówki, to złożenie czynnego żalu pozwoli mu uniknąć kar.
Niezłożenie zeznania podatkowego w terminie zostanie potraktowane jako wykroczenie i może podlegać karze grzywny. Zgodnie z art. 48 § 2 Kodeksu karnego skarbowego mandatem karnym można nałożyć karę grzywny w granicach nieprzekraczających pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia, czyli w 2022 r. 15 050 zł. Przedstawiciele organów podatkowych zaznaczają jednak, że każdy przypadek rozpatrywany jest indywidualnie.
Taka może być maksymalna wysokość grzywny za niezłożenie zeznania podatkowego w terminie
Co w sytuacji, gdy podatnik właśnie się zorientował, że zapomniał o rozliczeniu? Aby uniknąć kar, należy jak najprędzej złożyć tzw. czynny żal. To instytucja przewidziana w art. 16 § 1 Kodeksu karnego skarbowego, pozwalająca uniknąć kary. W praktyce oznacza ona pisemne przyznanie się podatnika do winy polegającej na niezłożeniu zeznania w terminie. Jak informuje Ministerstwo Finansów, czynny żal składa się do właściwego naczelnika urzędu skarbowego, który obsługuje podatnika. Można to zrobić na piśmie (w wersji papierowej lub elektronicznej) lub ustnie do protokołu. Aby ułatwić złożenie czynnego żalu, jest on dostępny jako jedna z usług w serwisie e-Urząd Skarbowy na stronie podatki.gov.pl. Do skorzystania z usługi nie trzeba mieć podpisu elektronicznego, wystarczy logowanie przez login.gov.pl (tj. profil zaufany, e-dowód lub bankowość elektroniczną) lub aplikację mObywatel.
Pismo zawierające taką skruchę powinno być skierowane do urzędu skarbowego właściwego miejscowo dla danego podatnika. Przepisy podatkowe nie określają treści takiego pisma konkretnie, ale ważne jest, by był w nim zidentyfikowany podatnik, wskazany okres, za jaki miał złożyć zeznanie, i przyczyny niedotrzymania terminu.
Równocześnie podatnik powinien złożyć zaległe zeznanie roczne. Jeśli wynika z niego konieczność dopłaty podatku, należy go dopłacić wraz z odsetkami. Obecnie ich stawka wynosi 12 proc. w stosunku rocznym. Gdy chcemy wyliczyć kwotę odsetek za konkretną liczbę dni, warto zajrzeć np. na internetowy portal podatkowy (podatki.gov.pl), gdzie odnajdziemy kalkulator odsetek za interesujący podatnika okres.
Czynny żal jest skuteczny, dopóki organ podatkowy sam nie poweźmie wiadomości o spóźnieniu w złożeniu deklaracji.
Zdarza się też, że podatnik podał w zeznaniu błędne dane, np. nie wykazał wszystkich dochodów albo nie skorzystał z przysługujących mu ulg. Ma prawo złożyć korektę PIT w ciągu pięciu lat. Robi to, składając prawidłową wersję deklaracji. To oznacza, że zeznania za 2021 r. złożone w 2022 r. można korygować do końca 2027 roku. Co ważne, przepisy nie przewidują limitu korekt. Zeznanie można więc poprawiać w razie potrzeby nawet wielokrotnie, nie przekraczając granicy pięciu lat.
Są jednak inne ograniczenia. Uprawnienie do skorygowania deklaracji ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej – w zakresie objętym tym postępowaniem lub kontrolą. Uprawienie to przysługuje nadal po zakończeniu kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego – w zakresie nieobjętym decyzją określającą wysokość zobowiązania podatkowego.
Trzeba pamiętać, że od 2019 r. spóźnienie w rozliczeniu PIT nie oznacza utraty prawa do rozliczenia wspólnie z małżonkiem. Także osoba rozliczająca się wspólnie z dzieckiem nie traci tego uprawnienia, nawet gdy się spóźni z rozliczeniem. Warunkiem jest oczywiście złożenie deklaracji, najlepiej wraz z czynnym żalem.
Czytaj więcej
Czynny żal umożliwia uniknięcie konsekwencji w razie spóźnionego złożenia zeznania podatkowego.
